Aulesti Abesbatza Eta Antzerki Taldearen Historia
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Udaletxeko kultur aretoan bildu naiz AULESTI taldeko 7 lagunekin (orotara 40 izanik). Bere historiagatik ezagutu ahal izango dugu bere egungo egoeraren zenbait ezaugarri, Irakurlea geroxeago ohartuko den bezalaxe, AULESTI taldearen jokabide nagusiena aintzinan kokatua dago.
Gehien informatzen nauena AULESTI taldearen zuzendari trebe eta gazte KORTABITARTE Xabin da, bere taldekideek zuzenketa aberasgarriak luzatzen dizkiotela noizbehinka.
Aurtengo urtarrillan, Amuriza Xabier, bere ia eguneroko Arrano Belttaren hegadatariko batetan AULESTI taldeaz aritu zen Eginen, Antzerki Taldeak Herrietan artikuluan. Aulestia izendatu badugu Euskal Herri guztiko antzerki taldeen adibidetzat har ezazuen, dio halako batetan Amurizak.
1977an talde dexente bat antolatu zen Aulestin, Gabonak sasoian ohizko abesti batzu erabiltzeko kitarraz eta abarraz lagunduta. Urte asko igaro ondoren, talde berria agertzen hasten da. 1972an gaur oraindik ere herriko bikario den Kortabitarte Emilio jaunak euskeratutako antzerki bat prestatu zen Aulestin. Antzerkia Camus idazle handiarena zen, « Les Justes» edo Zuzenak. ``Antzerkia publikoan estrainatu behar zuten baino egun bi lehenago, herriko alkateak jakin erazi zien goardia zibilen partez antzerki hori ematea debekaturik zegoela», esaten du Amurizak. Orduko antzeslaritariko asko oraintxe ere AULESTI taldean aurkitzen dira lanean. Taldea lurrazpian zehar ibiliz gero, berragertzen da beraz ba.
Herri hontan, antzerki tradizio handia dago. Urtero urtero Erregegunean antzerkia egiten omen zen. Garai hartan, beste euskal herri askotan ere antzestu ohi zen, eta Erregegunean preziso. Hori, bada, urteberri aldean; eta Urtezaharraldean Gabonetako kantak izaten omen ziren. Euskal kulturaren baratzan honelako ekintzak iraunkorrak ez ezik, adierazkorrak ditugu.
Aldi hartan, baita ere, beste kultur lan batzutan ibiltzen da AULESTI taldea. Gehienbat, herriko ikastola sortu berri xamarra indartzen, modu askotako laguntza eskeiniz. Eta gaur ikastolak Eskola Aurrea eta Oinarrizko Heziketa Orokorreko 3. Maila dauzka, orotara 32 haur hartuz, 750-755 biztanleko herrian.
1978an, aurreko urtean osotutako abesbatza (bi abotsetara) indartzen da: lau abotsetara abesten da ("Oi Ai Gauaren Zoragarria" ta bestatzu), herrian bildutako dirua ikastolaren alderako da eta herritik kanpo irtetzen da Ondarrura joanaz. Lan hauen ondoren, erabaki berritara jotzen du abesbatzak: aurrera jarraitu? urtean zehar ere laneginaz ordea.
Horrelaxe, berriki Markinako fraidetegian hil den Aita Ugartetxea Jose Domingoren Meza, Aita Madinaren Aitagurea eta beste zerbait gehiago ere aurkezten ditu Abesbatzak herriko elizan, Sanjoanetan. 1979an.
Orduan, Amoroton ospatzen den Leatarren Egunean parte hartu zuen AULESTI abesbatzak, beraren estreinaketatzat eman daitekelarik abestaldi hura. Debako GOAZ antzerki taldea etorri zen Amorotora, eta atsedenaldian abesbatzak abestu zuen.
Urte hartako Gabonetan ere abestu zuen AULESTlk, noski! Eta krisialdi berri bat ezagutu, gainera. Abesbatz bezala aurrera egiteko modukoa ez zela bera konturatu zen: Aulesti herri txikian abesbatz bat urte osoan gordetzerik ezinezko zen; profesionalizatzea ere ezinpentsatuzko zen. Bizirik jarrai nahi bazuen, abestuz gainera beste zerbait egin behar zuela argi eta garbi ikusi zuen AULESTI taldeak. Tradiziora begiratuz, irtenbideari antzeman zion: antzerkia egin, abestuz batera.
Azkenengoz herrian ikusi zen antzerkia 1978an izan zen, Amurizak zuzendua. Antzerkia, Etxaniz Nemesioren "Izeko Aberatsa" zen. Amurizak berak egindako beste abesti batzu erantsi zizkion idazlanari. Antzerki hau aukeratu aurretik, zer zegoen ikusten ibili zen AULESTI taldea. Azkuerenak ("Los Chimberos" estanpak,...), Larzabalenak eta bestatzuenak aztertu ziren, eta ez zuen bat bederen onhartu, abestu eta antzeztu egiteko ez zitzaizkiola egokiak iruditu.
Giro hortantxe erabaki zuen AULESTI taldeak Monzonen `rMenditarrak» antzerkia antzestea. Hau ere ez zen egokia aldi berean abestu eta antzesteko baina bere mezuagatik gaurkotzeak pena merezi zuela pentsatu zen.
-Mezua, berriz, hauxe da: Monzon nor zen denok -daukagu gogoan, eta bere antzerkian kezka eta prolema nagusi bat nabari da, hots, Euskal Herriaren egoera, euskaldunen arteko ezinikusiak eta hasarreak moldatutakoa. Guzti horren atzean indar arrotz bat, inperialismoaren indarra, dabil herri zahar honen pausoak zuzentzen. Eta indar hori Mari Gaizto sorginak sinbolizatzen du.
Nahiz ia laster 30 urte bete Monzonek antzerkia idatzi zuela, bere mezuak gaurkotasun handia dauka gure ustetan.
Bada beste arrazoi bat ere gure aukeraketarako: antzestuz batera abestu egiten du AULESTI taldeak, eta Monzonen "Menditarrak" antzerkia musikaz ornitzea ez zitzaigun gauza zaila gertatu.
Beste arrazoi bat ere eman behar dizut: era klasikoan egina dago Monzonen "Menditarrak" eta horixe iruditu zitzaigun egokiena publikoarentzat.
Hiru zatitan idatzi zuen bergararrak. Lehenengoak, 13 agerraldi dauzka, eta 3.a neuk gehitua, zergatik geroago esango dizut. Bigarrengoak, 7 agerraldi. Eta hirugarrenak, 8 agerraldi.
Lehenengo zatiko 3 agerraldia horregatik erantsi nion antzerkiari: bere mezua gure artean indartzeko, mendigoizale gazte batzu ipintzen dira artzai txabolen tartean, "Nere Aitaren Etxea" abesten dutela.
Azkenik, musika erantsi diogu. Batzutan, Monzonen poemak musikaldu ditugu; bestatzutan, abesti herrikoiak sartu dizkiogu ere. Musika armonitzaketa joan den uztailean ustegabean hil zen Markinako Xemein abesbatzaren zuzendariak, Lauzirika Jose Luisek, burutu zuen.
Baina Monzonen meritu handi bat, idazle bezala, zera da: jende xehearengana, egunerokoarengana heltzeko, hubiltzeko zuen aparteko errextasuna. Eta errextasun hori " Menditarrak" antzerkian bista bistan dago.
Markinan: guraso elkarteak eskatuta, karnabal garaian Vera Cruz.ikastolan,
Ondarrun: Zubi Zahar Ikastolan,
Auiestin: Bi aldiz,
Gernikan: Scout taldeak eskatuta,
Zaldibarren, Etxabarrian, eta Ereñon.
Denetan jendea gustora egon da. Antzerkia aurreratzen doan denbora berean, publikoa gehiago interesatzen da. Jendearen harrera onak bakar bakarrik pozten gaitu, berarentzat ari baikara lanean.
Antzerkia hain baztertua daukagunez, berrindatu.
Aulesti herri mailan, jendea batu eta lanean elkartuta eduki. Antzerki abestu honen bidez ederto burutu abal izan dugu horixe. Bestela, ez ginateke horrenbeste elkartuko herritarron artean.
Taldeari eutsi nahi diogu. Hortarako lan asko egin behar dugu, eta ari gara egiten. Baina, kanpotik deitu behar gaituzte gure lanean jarraituko badugu. Jendea herrietan antzerkiaz ere geróz eta gehiago arduratzen joan dadin eskatzen dugu. Baita eskatzen diegu erakundeei Euskal Herrian antzerkiaz zuzen zuzenean arituko den erakunde indartsu bat izan dezagula nahiko genukela.
Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]
Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan.
Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute
Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]
Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa.
Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]
Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.
Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.
Madrilgo presidente Ayuso faxistak itsuskeria egin dio EAEko lehendakari Pradalesi, euskaraz aritu delarik, harrokeriaz, aldibereko itzulpen sistema erabiltzeari uko egin eta alde eginda. PPko senatari batek ere “txorradatzat” hartu du “hogei... [+]
Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]
Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]
