Gorbeya'ko Artzai Artian Egun Batzuk


1964ko irailaren 20an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Tomas eta Basilio Etxebarria artzaiei elkarrizketa
Gorbeya'ko Artzai Artian Egun Batzuk
Beste urte ashon-letz aurten-be igaro doguz egon batzuk, ez nai genduban beste, Gorbeyako artzayen artian.
Mendi guztiak dira guretzat atsegingarriak ta batezbere Euskalerrikuak, bana mendi onek ba'dau beste zerbait bizkaitarronizat heste mendiak extabena, eta ez mendigoizaleontzat baharrik, zaletasun. ori ain biotzeratuta eztaukenantzat-be. Asko ezagutzen doguz gure errian, urte gaztian Gorbeya baño beste menditara urtetan eztabenak. Ain dira Gorbeyako mendiak garbi ta alayakl Bertaratutzeko igaroten doguzan nekiaren. ordaña, edonon aurkituten dogu mendi aletan.
Azpaldiko urtiotan bana, urtian bano urtian abere fitxiago ikusiten izan dogu mendi orren belardi ederretan da, gitxl edo asko ba'genkian zerraitik zan aldakuntza ori, bana nayago genduban artzayak esan leuskuben arazo orretzaz, gure irakurliari esan dautsegan. Orretarako barriz, nor egokiagorik Gorbeya'ratutzen diran guztien adizkidia dan Etxebarria'tar Basilio bano?, bera dalako urterik geyen darnana mendi ayetako artzaitzan. Orregaitik Basilio ta Tomas anai biyakaz ergizki bat atera-ta jezarri Fera ginerra ganian da, asi gera izketan:
–Basilio, adizkide zarra bet. izan-jatatsegin zukaz- itz eitia Gorbeya'dalata inork bano obeto ezagutzen dozulako menditartean, bada gaur itaun batzuk egin biar dautsudaz ZERUKO ARGIA euzkerazko astekarirako; ayen irakurliak jakin dayen Gorbeya'ko goraberak.
–Itandu-ba naidezone, pozik erantzungodot-eta, batez-bere euzkerazko periodikurako izan ezkero.
–Zenbat urte daruazuz artzaitzan mendi onetan?
–Irurogoi ta bi inguru.
–Zenbat urte daukuzuz ordu ban-ba?
–Irurogei ta sei dodaz lopoan.
–Zelan-ba orren gazterik as zintzan artzaitzan?
–Ba, lau urte egin baño lenago, neure aita zanaz etorri intzan-da, geyago emen izan naz ardia'ren atzian, udan erriko ikastolan egiten nebazon egunetan izan exik.
–Orduban, artzai'rik zaarrena izango zara alli onetan?
–Bai, urtiagaz eta artzaitzan-be.
–Ba'dira ia berrogei urte ain maite dadan mendi anetan exagutzon zaituzala bana eztakit ziur, zeanuritarra zera semez?
–Bai, jayo Zulua auxumen da bizi Lizartza'n, itusiten dezonez jayotzez ta biotzez naz zeanuritarra, bana odolez geyena gipuzkotarra.
–Zuk datizunletz, nik-be bado aita zanan aldetik gipuzkoar odola, bana bardin-da gipuzkotar edo bizkaitar - edo beste edozein euskal, lurra lekua izan euzkotarra ta euskalduna izan-ezketiño. Zenbat artzai zerate Gorbeya'n artzaitzatik bisi zeratenak?
–Bizkai-alderdian ogai ta iru eta Araba aldian zior-ziur extatit baña gure alderdian baño gitxiago.
–Zenbat ardi inguru baboitzak?
–Txiki ta andi batez-beste berreun.
–Eta beste abere edo ganaduak?
–Eztago ain erraz jakiten, ikusiten dozanez ainbat zaldi, zaso-bei ta anutz, bana lenagoko laurenikbez.
–LenagoLo laurenik eztagola esan dozu ta orretzaz itandu naileuskidat zerbait: zenbat artzai zagoz len baho gitxiago?
–Amabost edo amasei Bizkaialdian.
–Eta zenbat abere giexiago?
–Arditan batarrik, ia irumilla bai. Zaldi ta bei, beste bi milla inguru eta eutzetan bost-eun baño geiago.
Ikusten dogunez, irakurle, abre mordo ederrak gitziago Gorbeya'n bakarrik. Gaztaya ta okelia merkatutzeko ezta ori biderik egokiena.
–Zer da ainbeste abere gitxitutze omen erroba?
–Mendian zabiltzanak igarriko dozubeta uste dot zein dan erroba daukana: piñu zatarra. Udan polito gabiltz emen goi aldian geure artaldiekaz, baña neguan, edurra parra-parra jausten asten danian...? eztaukagu gure ganaduenizat mendi garbirik, larren guztiak, ia zortzireun metrorako pinuz eztalduta dagazalako, ta pinu-artian estabelako gura aberiak, batenbére ardiak.
–Bai alantxe'da Basilio, zuk dinozun pinudiek edo lerdoitzak dirala-ta, extago ia Bizkaiko mendietan abererik eta, lazter ez baserririk-be. Udan ikusten dexu aurrerantzian artzaitza?
–Bizkai'kua beintzat txarto`beste jardun-era bat émoten ezpa-dautse uesabak euren mendiari: orain gagozen artzaijakaz amatuko-da Bizkai-ko artzaitza Ta begiratu zegaitik, artzaitzatik biziteko, berreunbat ardi biar dira eta orretako artaldi bat millak ogerleko asko baliodaus, bana, txarreda mendi garbirik expadago, zeian gobernau (jaurtu) artalde ori? Gure gaztiakbe, orretara itusi dabe, ta jakiña, naiago dabe lantegi batera lanian juan egonaroko sarije erabazten, lan egitea baño beste buruko min edo ardurabarik.
–Tamala-da, egija-da ta, exir leuskiogu ezer egin. Zuk jarraitu orain arte ardiak zainduez, zeure artzai lagonari ta Gorbeya'ra datorzan guztieri ardua edo garagar. dua saltzen Mendigoizale Bazpatza' ren atergian, refugioan.
Ori egingo dogu gure emazte ta semiaren lagantasunaz, Jaungoikua'k osasune emoten dauskun arte...
BASAJAUN
Etxeberriaitar Basilio ta Tomas artzai anaiak ta...
...Basan juan.
7

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
PertsonaiazETXEBARRIA1
PertsonaiazETXEBARRIA2
EgileezBASAJAUN1Ekonomia

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude