Luis Pastor. Vallecasko Haizea


1978ko maiatzaren 28an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Luis Pastor abeslariari elkarrizketa
Luis Pastor. Vallecasko Haizea

Seigarren aldiz izan dugu Euskal Herrian, eta oraingoan Imanolekin batera errezital pare bat eskaintzera etorri da. Bere lehen diskoa izan behar zuena ez zen irten sei kanta debeketu zizkiotelako. "Abertzale vallecano" definitzen du batek eta berak hauzo horri lotzen dio bereziki bere kantagintza. Dena dela gelditu gabe dabil estatu guztian zehar beste hiru lagunekin: Jean Pierre gitarrajolea, Rufo koordinatzailea eta Agustin Soinuaren arduraduna. Talde haundiagoa osatu nahi, baina diruarengatik ezin momentuz. USOri diola sinpatia esaten du, baina ez duela militatzen. Madrilen osatu den musikoen sindikato unitarioa bultzatzen ari da. Klase ikuspegia aldarrikatzen du eta baterazalea denez, ezkerreko edozein talderentzat aritzen da.

-Nere hasiera kantante bezala, 68an konzientziatzearen prozesoarekin loturik dago; Vallecasen gazte talde bat hauzo barruan organizatzen hasi ginen erreibindikazio batzu egiten, bizitzeko beste alternatiba baten bila, ordurarte gure bizia ezer ez pentsatzekoa, lanetik tabernara eta besterik ez baitzen. Orduan kanta gazteon artean espresatzeko modu bat zen, eta aldi berean jende gehiago, gazte gehiago inguratzen zitzaigun. Neretzat orduan ez zuen inportantzi haundirik, inportantzi hartuz joan zen heltzen nihoan eran; egun batean poema bati musika jarri nion eta gauza benetagoan hartzen hasi nintzen, ez ? Geroztik ere kanta hauzoko lan guztiari lotua egon da, lan seriogoa, politikoagoa ia . Kanta nere bizian gauza garrantzitsua izatera heldu zen eta kantatzera bakarrik dedikatzea erabaki nuen ikusirik nik hauzoan egiten nuena beste batzuek egin zezaketela, baina kantatzea ez. Lana utzi–Seguro-konpainia batetan aritzen nintzen–eta kantatzera dedikatzen hasi nintzen 72ean.
-Ez da ba oso erraza izan, aurreko urte horietan behintzat, zure moduko kantante batentzat profesional bihurtzea.
-Hura abentura bat zen; ez zegoen inolako seguritaterik ez ekonomi aldetik eta ezta lanaren aldetik ere; klandestinoki kantatu behar zen, berrogeita hamar ehun pertsonako taldeentzat, gazteen zentroetan, elizetan, unibertsitateetan... Batzutan txapela pasatzen genuen, beste batzutan dirua ematen bazizuten ondo eta bestela... Dena oso inseguroa zen.
-Ze iturri erabili dituzu zure kantentzat?
–Orain arte gehiena poetak rnusikatzea egin dut. Urtebete eta gehiago daramat ezer konponitu gabe, lan gehiegi egin behar izaten dugulako taldea aurrera ateratzearren; onena hiru hilabatez toki batetan enzerratzea izango litzateke zer egin pentsatzeko, baina diru problemagatik ezin dugu hilabatean ere geldi egon
Kanta batzuei neronek jarri diet letra ere, oso era intuitiboan;beti. Konponitzea ez dut uste konponitzera noa esan eta egina dagoenik; zure egoera pertsonal bat eskatzen du, ondo aurkitzea, definitzen ez dakidan egoera horretan -aurkitzea... Gogoratzen naiz lehen konponitzen nuenean estomagoan gauza bat sentitzen nuela, koskilak bezala...
-Baina erreferentzi batzu izango dituzu ba konposaketa lan hori egiterakoan.
–Noski, erreferentziak toki guztietan aurkitzen dituzu; esan nahi dut diskoak entzunez, beste lekuetan egiten den lana ezagutuz, hori sartu egiten zairu barruan eta argi eta garbi nik azken urteatan entzun dudan musikaren influentzia dut, ezta? Beharbada influentzi haundia kanta portugesarena halekin lotuagoa egon bainaiz, gustatzen zitzaizkidalako eta gero diskoak egiterakoan izan ditugun harremanengatik.
-Portugesengana jotzeak ba al du zerikusik zu extremeño izatearekin, sustraien batzu bilatu nahi izatea edo?
–Ez, ez da sustraiak bilatzeagatik izan. Ni erabat deserroturik nago edonongo sustrai musikaletatik,Extremadurakoak izan edo beste edozein tokitakoak. Bederatzi urtetatik Madrilen bizi naiz. Ordurarte ezagutu nuena "nacional-flamenquismo"a izan zen, Manolo Escobar, Juanito Valderrama..."Ya se van los pastores a la Extremadura" jakin nezaken baina besterik ezer ez. - Kantatzen hasi ninizen eta gerora, denbora pixka bat neramanean, ikusi nuen nere kantagintzak ez zuela inongo sustrai konkretorik, ez zela inongo errealitate folklorikotik sortu, hiriko girotik, Vallecasetik, bere bizi moldetik baizik.
-Zuk aipatu duzun hiriko giro horretik, Vallecastik, Rarnoncín sortu da.
-Ramoncín ez da Vallecaskoa.
–Eta zergatik esaten dute ba badela?
–Berak garbi esaten du atraktibogotzat jotzen duela Vallecaskoa dela esatea "barrio bajo" delako. Bera Atochako zona batekoa da; zona horretan taberna batzu deude eta horietan gazte taldeak ibiltzen dira, ez beti langileak, ondo bizi direnak ere bai, beren bizian eta pertsonan ezeren planteiamendurik ez dutenak.
Ramoncín Estatu Espainoleko gizartean bizitzen ari garen desgastearen beste fenomeno bat da; azken urteotan izan dugun aurrerapen politikoak, baina funtsezko aldaketarik erakarri ez duen aurrerapen horrek sortutako desgastea. Beste alde batetik Ramoncín Londresen eta EEBBetan sortzen diren moden -oraingoan punkaren - inportazioa da; bera punk bezala definitzen ez bada ere erabat. Eta disko-etxe haundi baten montajearen produktoa. Ramoncín tipo inteligente bat da gainera, bere postura irekia da; dirua irabazi nahi duela esaten du eta ez du inor engainatzen, engainatuak izan nahi dutenak besterik.
-Zerorri emigrantea zarenez, eta Madrilen ala Euskal Herrian inmmigrante izatea desberdina dela emanda ere, zer iruditzen zaizu azkenalditan hemen planteatu den polemika inmigrazioari buruz?
-Nik ere uste dut ez dela berdin Madrila ala hona emigratzea. Madrid ez da ezer, ente abstrakto bat da, erregio desberdinetako jendea -andaluzak, extremeñoak, castellanoak..- bildu garen tokia; hauzo batzutan sartu gintuzten eta guk egin dugu nolabait Madrid hundia izatea. Baina guk Madrilen ez dugu inolako kondizionanterik, ez hizkuntzarena ez politikoa ere, gu baikara nolabait Madrilen azken urteotan egin den borroka politikoaren abangoardia, emigranteak. Ez gara ia emigrnte bezala kontsideratzen, nahiz eta batzuetan, pertsona larriak batez ere, jaioterrira jo. Baina gu Madrilen erabat integratu gara, han ez baitago bertako klase politikorik, gobernutik eta zentralismotik aparte. Sarritan nahastu egin gaituzte Madrilen bizi garenok zentralismoarekin, gobernuaren aparatoarekin eta errepresioarekin. Uste dut Euskal Herritik ere ikuspegi hori izaten dela batzutan.
Esate baterako kantarion artean egon da mugimendu unitario bat, ba katalanak ez dute kastellanoekin kantatu nahi izan hori postura nazionalista burgesa da baina ez klasekoa. Nik ulertzen dut Manolo Escobarrekin kantatzera ukatzea, baina Elisa Sernarekin edo Luis Pastorrekin... gu langileak gara.Hizkuntza lengoaiarekin nahasten da, hizkuntza desberdinetan hitz egin dezakegu baina lengoaia berdinean hitzegitea da inportanteena. Katalanak esan dudan bezala euskaldunak. Hemen jaialdi unitarioak egin dira, gallegoak, katalanak, eta euskaldunak parte hartu dute, baina ez zaigu deitu andaluzei, kastellanoei, extremeñoei gaztelaniz hitzegiten dugulako. Berriro esango dut hori postura burgesa iruditzen zaidala eta pentsatzen dut hor dagoela langile emigranteen problema Euskal Herrian eta Catalunyan integratzeko. Neretzat garbi dago inmigranteak integratu egin behar direla- Euskal Herrian, euskara ikasi behar dutela eta horretarako bitartekoak jarri behar zaizkiela. Borrokan integratu dira eta ez dakit hori behar hainbat baloratu den hemen; borrokatu dira, gertazen dena da askotan bertakoei, botere ekonomikoa dutenei aurpegia eman behar izan dietela. Neretzat garbi dago interes berdinak direla inmigranteenak eta Euskal Herriarenak, baina Euskal Herriaren interes horietan askotan anbiguitateak daude eta postura desberdinak, hau da, nazionalismo burgesa edo klaseko interesak jasoko dituen nazionalismoa, langile guztiak integratuko dituena.

"Azkenaldian eman dudan errezitalik gogozkoena enzerratuak zeuden lantoki batetan".
"Kantante politiko izateak ez dut uste mugatzen duenik".
27-28

GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakAbeslariakPASTOR1
PertsonaiazPASTOR1

Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Eguneraketa berriak daude