Gerra Osteko Bertsolaria / ELIXABETE GARMENDIA
"Nahiago nuke pasata balego" dio Joxe Joakin Mitxelenak hilaren 22an Donostian eskainiko zaion omenaldiaz; urtero bertsolari bati eskaintzen zaion omenaldia. Izan ere, itxuraz patxadakoa dirudi bainan nerbioso samarra dela aitortzen du Mitxelenak. Oso gaztetandik lanean eta bertsotan hasia. Mila lan gogor -- "ofiziorik ez" -- egin behar izandakoa; lan kondizioengatik borrokatzeagatik 1947an gartzelatua, gerra ondorengo bertsolaririk ospetsuenetakoa... guzti hau dugu Joxe Joakin Mitxelena. Baina berak kontatuko digu hainbat gauza.
Eskolara joan behar nuen garaiean, 8-9 urterekin, hauzoan zegoen "Sidras Mitxelena"n, sagardotegirik zaharrenetakoan, hasi nintzen lanean, botilak garbitzen...
Gerra oso gogorra izan zen gure alde horretan. Hiru hilabete pasa zituzten Oiartzundik Errenteriaraino. Hala ere, orduan bazegoen oraindik jatekorik. Ondorena izan zen txarragoa.
Orduan hasi ziren irratitik anuntzioak egin eta kanpoko jendea, Salamancakoak eta, ekartzen portuan lan egiteko.
Beste lan bat ere izan zuen Mitxelenak -- bere herrian tradizio haundia duen lana -- Pasaiko portuan zebilen bitartean : kontrabandoa.
-- Bat ohitzen bada utzi ezin den lana da hori. Baina gizon fina izan behar da, kontzientzizkoa. Hor ez dago paperik, hitzetan fiatu behar zara. Eta jende txar asko ere topatu dut, lan horretan aritu behar ez zuen jendea. Tabakoa, wiskya eta botikak -- hana iritsi ziren lehen penizilinak -- pasatzen genituen gehienhat. 25 urtez aritu nintzen horretan baina azkenean, hiru multa ere ordaindu behar izan nituen, "rnuy vistos" geunden eta utzi Cgm nuetl.
Bertsotan ohitura oso ezberdinak ziren lehen. Dozcna bat bcrtso botatzen zuen bakoitzak segidan, askotan gaia jarri gabe ere bai. Gu lehengo bertsolarien tankerakoak ginen gehiago. Guregandik gaurkoetara ezberdintasun haundiagoa dago haietatik guregana bino. Elkarri kantatzen genion edo herrikoren bati, badakizu, herrikoei bertako bati buruz aritzea gustatzen zaie.
Jaungoikoak emandako dohai bat da. Zenbat eta gehiago jardun, erraztasun gehiago izaten duzu, baina iturria behar da, gainerantzean jai dago.
segidan, askotan gaia jarri gabe ere".
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Itzalaldiaren ondoren sortutako komiteak eginiko txostena aurkeztu du astearte gauean Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroak. Horren arabera, "hainbat faktoreren batasunaren" ondorioz sisteman gehiegizko tentsioa izan zen, kate erreakzio gisa. Txostenak... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
