"Umeen Deia"-ren Sortzaillea Izketan Gurekin


1964ko uztailaren 05ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
"Umeen Deia"-ren Sortzaillea Izketan Gurekin
Murieta'ko Aita Felipe nor dan esan bearrik ez da leku askotan. Naparroa'n Batezere, bertsolari-jai guzietan an aurkituko dezue kaputxino onen par-irrizko arpegia, beti atsegin, beti pijo. "Umeen Deia'n beste aldetik, bere izen otrdea APALA duala, Euskalerriko alde guzietan irakurria degu.
Atea iriki digu ta or degu begien aurrean bere gelan, maiko paper naste baten erdian, ta aien alboun idaz teko makina bat agiri dala. Aren gela liburuz betea ikusten degu, ta euskal-liburuz ala ere ,apala guziak beteak dituala. Euskera alde Saiatu da benetan, eta ori bide dala, Euskaltzaindia'n bere lagan urgazleetakoa egin du.
Beste berriketa uts batzuen ondoren, gure arira jo degu:
–Zer dala-ta asi zinan UMEEN DEIA argitaratzen?
–Bide apal eta ixilletik jo nuan Umeen deia sortzerakoan; onela, nere ustez joka bear zan erriaren biotza ikutzeko. Aundien arreta iristeko, aurrak lenbizi gureganatzea zan biderik egokiena.
–Ta nola ikusten dezu Euskeraren egoera?
–Nik Euskalerrian iru zati banatzen ditut: a) Gure aurrekin buru-belarri ari diranak. Ez dute auek lan arina: Iraupena ta biotz aundia bear. da-ontarako. b) Ezer egiten ez duten euskaltzale negarti alperrak, eta c) Beren ezaguera ere galdu duten euskaldun goienak. Banaketa au gogortxoa irudituko zaie zenbaiti baina benetan aztertzen ba-dute, onela gaudela ikusiko du edozeinek.
–Ta euskal-liburu ta aldizkarriez, zer esaten diguzu?
–Euskeraz agertzen dan guzia, nerekiko, inoiz baino goiago da gure egunotan, baina oso gutxik irakurtzen ditu liburu ta orriak. Oietan darabilten euskera nolakoa dan esateko ez naiz ni gai, baina ortan aituak diotenez, oso eragin txikia dute gure errietan.
–Euskera batera ekartzeko egiten ari diran aleginei zer irizten diezu?
–Oso bearrekoak dira alegin oiek, nere iritziz; baina ala ere, gure aurrenengo alegina, erri bakoitzean bertako euskera indartzen jarri bear dugu.
–Ze eragozpen ikusten dituzu gure euskera indartzeko bide auetan?
–Ni ez naiz inor ortaz itzegiteko. Ezpainago euskeraz ondo jantzia.
–Euskeraren etorkizuna beltz ikuste al-dezu?
–Beltz ikusiko ba-nu, ez nuke ortan lanik artuko. Ni itxaro pentsaa naiz. Baina nere aldetik ikusten dadana, au da: etxe-aurrea edertzen aritzea baino asgazaz bearragoa da zimenduak sendotzea; etxea error-zarian baitaukagu.
–Ta zergatik jo dezu aurretara bakarrik, euskeraz idatzarazteko?
–Ez aurretara bakarrik. Batxiller mutil eta neskatxak ere idatzi dute bi aldiz Umeen Dei herezietan. Izan ere egia arek ziona: zargatik ama . lau urtetik berahouk bakarrik idatzi beur date zare aldizkarian? "Ez dugu euskaldun guziok maitatu, mintzatu ta esiribitu bear gure Euskeran?".
Azkon-itz auek entzun ondoren Aita Murieta'ri eskerrak ematea besterik eztegu falta. Ala egiten degu ta beraren lanari iraupen eta ondoren aundia opa diogu.
CALOS CLAVERLA
Aita Murieta, "Umeen Deia"ren zuzendaria
4

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaAldizkariak
GaiezHizkuntzaEuskaraNormalkuntzEgoera
PertsonaiazMURIETA1
EgileezCLAVERIA1Kultura

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Eguneraketa berriak daude