"Bistan Ditugu Eskuindarren Mehatxuak"


1976ko urriaren 17an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
M. Castell abokatuari elkarrizketa

Castell Abokatua Mintzo
"Bistan Ditugu Eskuindarren Mehatxuak"
Euskal Herri santu honetan gora behera handiak ikusi beharrez bizi gara. Azkenekoa, Araluce, hiru polizia eta liaren txoferraren hiltzea izan da. Hau dela eta, Madrileko gobernuak neurri gogorrak hartuko dituela agindu du. Iadanak geure kaleetan ikusi eta sofritu behar izan dugu kontrol zorrotzik; bestetik, ez dira motz geratu eskuindarrak. Haatik, beharrezkoa dugu jakitea, zer neurritakoak diren gobernuak hartu erabai horiek, bai eta zein den egungo lege egoera gure gizarte honetan. Horretarako, lehen, J.M. Bandres abokatuarengana jo genuen bezalaxe, gaur M. Castells-engana jo dugu, ea zer infomazio damaigun.
G -- Antiterrorismo legeak zutik dirauela eta epea iragan abuztuaren 26an bukatu zitzaiola; alde batera zein bestera, esan daiteke, kalean halako iluntasun bat nabari dela arazo honen inguruan...
E -- Iragan otsailean Suarez gobernuak dekreto-lege bidez, Antiterrorismo legearen artikulu guztiak deuseztatu zituen, 13 eta 14 artikuluak izan ezik, urte baterako epe batez utzi bait zituen. Hain zuzen 13 artikulua, detentzio epeei buruzkoa da, non esaten da hamar egunez gorde daitekeela edonor komisaldegian. 14garrenean bitartez, berriz, etxeetan errejistroak egin daitezke inolako juezen agindurik gabe.
Lege aldettik sortzen diren iluntasun hauetan lege gizonak eta deretxoa bera, ez deus gertatzen dira. Oroitzen naizenez, badira bi kasu; lehena Suarez gobernuaren amnistia dekretoarena. Han ez zen eperik markatzen eta hau horrela denean, guk unibertsitatean ikasi dugunaren aurauera bederen, pentsatzen ohi da legea argitaratu eta hogei egunetara bihurtzen dela egiazko lege. Haatik, dekreto hura, hurrengo egunetik beretik martxan jarri zen nahiz legalidadetik at gertatu, politiko beharkizunak handiak zirelako.
Era berean Antiterrorismo legea, urte beteko epea markatu ziotelarik eta beste ezer esaten ez zen bitartean, herriaren fabore interpretatu beharrezkoa bait zen; praktikan ez dute horrela jokatu.
Momentu honetan bai Donostiako 300 lege-gizonek, bai juzgaduak eta bai judizial poliziak, begi bistan dituzte koakzioak, gauza eta etxeen hausteak baita pertsonen zauritzeak ere; oraingoz, abokatu bezala, egiteko gutti dugu, lege bidetik behintzat.
G -- Gobernuak esan duenez, antiterrorismo legeak ematen dizkion neurri guztiak erabiliko ditu terrorismoa deuseztatzeko. Honetarako zazpi neurri ezagutarazi zituen Araluce eho zuten egun berean. Praktikan zer irizten diozu guzti honi?
E -- Lehenik, garbi dago, gobernu-arduradun eta polizia erakundeei instrukziozehatzak emanen dizkietela aurreratzean zer jokabide izan jakin dezaten. Hemen sartuko dira daimen emateak bai eta bahitzeak. Gobernuaren neurri horietan ez da bestelakoen ezer berririk, berez lege arauak oso estuak bait ziren eta gehienaz piska bat gehiago estutzen saiatuko dira. Agian, legeok, "buker"edo eskuin-muturrari zuzenduak dagozte; gobernuak bere berrindartzearen aurpegi bat erakutsi nahi izan du.
Egia esan, egun bizi dugun egoeraren eta "Estado de excepción" delakoan bizi genezakeenaren artean, ez da desberdintasun handirik Egoera hartan pertsona bat nahi adina denbora deteniturik izan zezaketen; egungo honetan, gehienez hamar egunez egin dezakete hori, baina nahi izanez gero, militar juezari pasa diezaiokete eta detenituak berdin berdinean jarrai.
Abokatuontzat ekintzok legez kanpokoak dira, izan ere, komisartegian dagoen bitartean, nahiz jurisdizio nahiz bestean, detenitua leku berdinean bait dago. Legeari atxikiz, juezak "prisión preventiva" deklaratu bezain laster, detenitua gartzelara eraman behar bait da.
G -- Uztailean, Polizia Harmatu eta Goardiazibilen gainetik arituko zen Idazkari-ordeko bat jarri zuen gobernu honek. Gerztik zer egin du jaun honek? Praktikan garranfziarik izan ahal du? Orduan esaten zenez, klabe izan zitekeen postu hau, eta kontrolatzera zein berrindartzera etor zitezkeen bi polizia erakundeok.
E -- Nere ustetan postu hau ez da bi erakun.deok kontrolatzea etarri. Kontuan har dezagun, erakunde hauk disziplina handikoak direla. Behekoak goikoen kontrolpean daude ia beren bizitza pribatuan eta guztian; behekoek ezer gutti egin dezakete goikoek jakiteke.
Postu honen sortzeak garrantzia gehiago damaiotela erakundeon organizazitzeari esan nahi du, eta, beraz, biok, koardinatu beharrezko dituztela.
G -- Haatik, esan ohi da, Polizia Harmatua "Mfinisterio de gobernación" delakoaren eskutik dabilen bitartean, Goardiazibilak ejertzitoari baldintzapeturik daudela...
E -- Hau, propioki mintzatuz, ez da erabat egia. "Ministerio de gobernación" delakoak "dirección general" asko zuzentzen ditu, hala nola "Dirección general de sanidad.. de telecomunicaciónes," eta abar. Honela, bada, "Dirección general de la Guardia Civil" eta "Dirección general de seguridad". D.G.S.ek"Polizia Armada" eta "Cuerpo General de policia" (Komisariak)ditu bere azpian. Hemen dator gakoa: Goardiazibilak eta Polizia Harmatua Gobernu Zibilaren menpean daude zenbait ekintza arlotan, baina dixziplina, aszenso eta jurisdikzia kontuan Ejerzitoarein menpean. Bada beste talde bat, ejerzitoaz zer ikusirik ez dadukana hots, komisariena, nun bait daude BPS, BIE, OP, Pasaporteak eta abar.
Beno ba, ordezkari-ordeko berri hori, Direeeión general de la Guardia Civil eta D.G.S. ren gainetik izan da ezarria.
G -- Azkenik, egungo egoerari buruz? zerbait gehiago azaldu nahi ahal duzu?
E -- Begira! Nik esan dezakedana zera da: Madrileko gobernuak arau eta lege espezialik martxan jarri dituen bakoitzean, inoiz baino "terrorista" ekintza gehiago izan dela. Hain zuzen, azkeneko "Estado de exeepeión" izan zelarik, egun bakoitz ezkuin terroristen ekintza bat izatera iritxi ginen, etxe, denda, Herri eta kultur aretoak eta abarren kontra.
Orain ere...
Kontutan har, terrorismoa, herria beldurtzeko egiten den ekintza oro dela; azkenotan Gros, Egia, Alderdi-zaharra, kaia eta abar luze bat.
Momentu honetan, herri guztiari beren testimonioa aurkez dezala eskatu behar diogu horrenbeste kalte sortu dutenen kontra inbestigaziaa zabal dadin, oraintsu zenbait dendarik egin duen bezalaxe. Are gehiago, abokatuei nahiz Hauzo elkarteei konta diezaietela beraiei gertatuak.
Herri osoari dei egin diezaogun, ekintza bateratu bat aurrera atera dezan.0
Estepan Aldamiz-Etxeberria
13

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakLegeakLege Antite
PertsonaiazCASTELLS1
EgileezALDAMIZ1Politika

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude