ZUMETAREKIN
Loiola irratiko Jose Mari Iriondo adiskideak eman zigun honen berri, Zumeta egundainokoa egiten ari zela Usurbileko pelotalekuan alegia. Urtebete pasa lanean eta inor gutik bide daki haretaz; gure informazio bideek ez dute gero xemeikorik ere balio!
Joxe Antonio Arzerekin telefonoz hitzegin ondoren, hiru egunen buruan Usurbilera abiatu ginen, maiatzaren 11an, larunbat arratsaldez. Hantxe aurkitu genituen gure zain Joxean "Harzabal" Zumetak eta biok solasari ekiten diogu, frontoiko horma nagusiko atzekaldean egiten ari den murala aurrez aurre dugularik.
Harako horma ipar aldera begira dugu. Ez dira oraingoz arratsaldeko hirurak eta eguzkiak gogotik jotzen du horma eliza aldetik. Nolabait hasi behar eta, zera diotsat.
-Alferrik ekarri diat makina. Eguzki horrekin ez zegok gaur hemen ezer ateratzerik.
-Paret hori iparra dek! -erantzun dit erdi barrezka hortzik ere erakutsi gabe.
ZUMETAREKIN ELKARRIZKETAN
Buztin horrekin egin behar izan ditiagu 21x25 zentimetrotako 3.000 pieza inguru, 3, 6, 9 eta 12 zentimetrotako sakonez, erreliebearen arabera dibuja. Erreliebea joan behar den tokian pieza sakonagoa jarri, gero tailatzeko aukera egon dadin. Buztina lantzean, askotan zatiak kendu-ipini, erantsi egin ohi dituk, modelaketa gisa. Hala ere, honako buztin mota honetan, hain duk baldarra, tailatu behar izaten baita egurra bezalaxe.
Ondoren, apur bat lehortu eta gero, buelta eman, lodienak hustu labean ez daitezen zarta,eta banaka banaka numera, serie eta numerua, sail bakoitzeko zer numeru den jakin ahal izateko. Goian eta behean, ertzetan, bi zulo egin, gero horman grapaz josteko, eta azkenik apaletan jar lehortzeko. Gero, beste sail batetara pasa, baina sail bakarraren egitura osoa, has eta buka azalduko diat.
Lehortzen direnean, berriz guztiak lurrean jar, numeruak kontutan hartuz, eta elkarri ajusta, aldakuntzaren bat edo beste gerta baledi edo, eta berriz ere apaletara pasa.
Ondoren, lehen errealdia egin behar, "bizcochado" esaten ziaiok. Errealdi bakoitzean 3m2 egiten dituk gure labean, eta errealdi bakoitzak 48 ordu behar dik. Atera genian kontua eta lau hilabete behar genian horma guztiaren (145m2) lehen errealdia egiteko. Denbora askotxo zela eta, 3.000 piezok bi errealditan Luzuriaga-neko labe handietan egin ahal izan genian.
Gero, berriz, sailka, lurrean jar eta pintatzen has. Pintatu ondoren bigarren errealdiari ekin, errealdi bakoitza 22 ordutakoa bigarren honetan, bataz beste bi hilabete erretzen gure labean. Azkenik, puskatu diren banakako aleak berriz ere egin, eta horra zeramika lana bukatuxe.
Pintura mota honek ez zeukak ohizko pinturarekin zer ikusirik. Lana behar duk egin buruz, kalkulo teoriko batez. Margook ilun samarrak dituk labean sartu aurretik, baina labetik ateratzean dituk, distiratsu, bitrifikaturik bezalatsu.
Erantzun apala Zumetarena. Dena den, bada azken hamairu hilabete honetan beronen lanaz arduratu denik. Hoitako bat Antton Elizegi, Lasarteko argazkilaria dugu. Anttonek bere erretratatzeko makinaz jarraitu ahal izan du Zumetaren obra, eta hirurogeitaka argazkiren bilduma egina du, usurbildar artistak urtebete buruan egin duen lan moldaketaren lekuko.
Dokumendu paregabea, mural baten historiaren adiarazkarri dena. Bere zenbaitez baliatu gara erreportaje hau osatzean.
Zumeta, Alkorta, Elortza, Mugerza, Elizegi, Usurbil herria... ZORIONAK!
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]
Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]
Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]
A zer zortea gurea! Inork nahi ez duen edozein industria-proiekturentzako puntu bero gogokoena gara gu! Ezkerraldea eta Meatzaldea, beti prest beste leku batzuetan gogaitzen duen guztia beso zabalik hartzeko. Petronor? Ederto. Lindane-hobi bat? Aurrera. Dorre elektrikoak gure... [+]
Ontzidia abuztuaren 31n irtengo da Bartzelonatik. Euskal Herriko lau kide joango dira bertan, munduko beste 40 herrialdeetako solidarioekin batera.
Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]
Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.
Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]
Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak.
Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.
Ez zait... [+]
Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]
Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]
Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.