Gernikako Estatutuaren erreforma amaigabea

  • Ez da izango samurra munduan topatzea erreformatzen hasi eta oraindik amaitu gabe dagoen legezko testurik. Edo bai, akaso mundu zabalean izango dira hainbat. Edozein kasutan Gernikako Estatuta goian legoke erreformatzen hasi eta amaitu ezin dabiltzanen ranking horretan.

Ibarretxe eta Urkullu lehendakariak elkar besarkatzera doaz.
Ibarretxe eta Urkullu lehendakariak elkar besarkatzera doaz.
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

2001: Ibarretxe Plana
Ibarretxe Lehendakariak 2001eko irailean Gernikako Estatutua erreformatuko zela iragarri zuen. 2004an Estatutu Politiko Berria onartu zuen Eusko Legebiltzarrak. Batasunak gogor egin zuen planaren aurka, baina azkenean Legebiltzarrean behar zituen aldeko hiru botoak eman zizkion. Espainiako Kongresuak berretsi behar zuen, baina honek eztabaidarako ere ez zuen onartu.

2006ko urria: erabaki eskubidea Loiolan
ETAren su-etenaren baitan, EAJk, PSE-EEk eta Batasunak elkarrizketa politikoak izan zituzten Loiolako Santutegian. Lortutako aurreakordioan onartu zuten euskal herritarren erabakitzeko eskubidea eta EAEn eta Nafarroaren arteko organo bateratua. Azkenean akordio hura ez zen sinatu.

2008ko kontsulta
Ibarretxe Lehendakariak bere estatutu berritua kontsultara eraman nahi izan zuen, baina Espainiako Konstituzio Auzitegiak debekatu egin zuen. Hor amaitu zen Ibarretxe plana. "Josu Jon Imazen EAJk" ere –hala deitzen zuten hedabide unionestek EBBko lehendakaria– ez zuen ezer egin Estatutu Berriarekin jarraitzeko eta jeltzaleek historiaren tiraderan sartu zuten.

2012: Urkullu eta Ortuzarren EAJ
EAJk Iñigo Urkullu aurkeztu zuen lehendakaritzarako eta bere hauteskunde programan legealdiaren amaierarako Gernikako Estatutua berritzeko proposamena aurkeztuko zuela agindu zuen. Ez zuen agindua bete.

2016ko Eusko Legebiltzarreko hauteskundeak
EAJk legealdi amaierarako estatutuaren erreforma proiektua egina izango zuela agindu zuen berriz bere hauteskunde programan. 2018an EH Bildurekin oinarriei buruzko aurreakordioa ere lortu zuen, baina berau testu idatzi batera eramateko ardura aditu talde baten esku utzi zuten. Urtebeteko lanaren ondoren, EAJk, EH Bilduk, PSEk, EPk eta PPk izendatutako ordezkariek ez dute testu bateraturik lortu eta testu nagusia berriz geratu da alderdien esku.

2020: berriz hauteskundeak, berriz erreforma
Hauteskundeak egingo dira eta EAJk berriz aginduko du hauteskunde programan Gernikako Estatutuaren erreforma egingo duela. Urkullu lehendakariak dio egindako proposamena "bideragarria" izan behar dela. Eta ez bada, betoz beste 20 urte.


Azkenak
Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


2025-06-27 | ARGIA
Gatikako azpiestazio elektrikoak 2028an egon beharko luke martxan

REE Red Electrica Española-ren Euskadiko, Nafarroako eta Kantabriako ordezkari Antonio Gonzalez Urquijo egon da ostegun honetan Gatikako azpiestazio elektrikoan, kazetariekin batera. 


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


2025-06-27 | Elhuyar
Adimen naturala

Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]


2025-06-26 | Enbata
“Bertzelako mundua” nora joan zaigu?

Klimaren aldeko mundu mailako martxak oldar handia hartzen ari ziren 2018tik 2020ra, mundu mailako osasun krisia piztu arte. Hasieran krisi horrek mundua hobera aldaraziko zuelakoan ziren asko, baina oraingoz hasierako itxaropen hari gailendu zaizkio mesfidantza, etsipena eta... [+]


EH Bilduk manifestazio antifaxista egingo du azaroaren 22an Bilbon

Euskal Herriaren nazio izaera eta burujabetza aldarrikatzeaz gain, "erresistentzia eta borroka antifaxistari gorazarre egitea eta berrespen antifaxista egitea" jarri dute helburuen artean.


2025-06-26 | ARGIA
Saharar haurrek uda bakean pasatzeko aukera izango dute Zeraingo aterpetxean

Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.


Euskara osasungintzan

Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.


Amurrioko hizkuntza aniztasunaren elkargunea euskara dela aldarrikatu dute

Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


Gastu militarra %2tik %5era igotzea onartu dute NATOko herrialde guztiek

Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]


Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


Eguneraketa berriak daude