Karlistaldiak

  • Gustatu zitzaidan Ilaski Serranok Ahoz aho saioan Asiskori egin zion elkarrizketa, eta anitz gauza interesgarri kontatu zituen Urmenetak Agosti Xahori buruz, Azti Hitza komikiaren kariaz: gure kulturako erraldoia dela, eta halere –edo hain zuzen ere horregatik– aski ezezaguna dela gure artean; errepublikarra izan zela, gorria, feminista errotik eta, nonbait, gaya.

Komikia, nolanahi ere, ez da Xahoren biografia; lehen karlistaldian zuberotarrak Nafarroara eginiko bidaia paratzen du iruditan, betiere gaurkotasuna duelakoan. Pena da, 21. mendeko heroia izan dadin hainbertze eginahal egin ondotik, bidean Deloreanek huts egin eta Xahoren bidaiak joan den mendeko 80ko hamarkadan lur hartu izana, Euskadi alegre y combativa zen garaian hain justu ere. Giro jatorrean egin du bidaia Xahok, borrokan kontent ari diren jendeen artean, eta Lesakan egin diote euskaldunen adorearen gorazarre; ea ikusten dituen pilotalekuan ari diren mutilak: “katakumeak jostetan, gaitzeko tigreak guduan. Ikusi beharko zenituzke sarraski latzenetara sartzen! Gehienek ez dauzkate hamasei urteak”. Euskolabo naizen hau oraindik ari da orrialde hori digeritzen.

Karlistak eguneratu ditu hondar egun hauetan Euskal Herria inarrosi duen ebentoak ere. Napardeath filmaz ari naiz, bistan dena. Trilogia bati akabera eman diote Beñat Iturriozek eta Xabier Padinek: umorea, frikismoa eta zinemazaletasuna –lau erreferentzia segundoko–, historia eta gogoeta politikoa nahasi dituzte hiru filmetan: are inportanteago, hutsik egin gabe 21. mendeko kezketara egokitu dituzte zonbi karlistak eta momia nafarrak, eta, inori leziorik eman gabe, hausnarrerako bazka ederra eskaini digute. Trilogia akituta, merezi duen saiakera idazteko tenorea dugu nire ustez. Ni, badaezpada ere, hasi naiz oharrak hartzen libreta batean.


Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude