Sendabideak

Paula Estévez
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Garai batez, zailtasun sozialean ziren familietako neska gaztetxoak, sistema sozio-ekonomiko zapaltzailean ahal bezain guti parte hartu nahian, eskulangintzan plantatzen saiatzen diren: bitxi edo apaindura ekoizpen lanetan lorarazten zituzten beren sortzeko gaitasunak. Egun aldiz, sistema sozio-ekonomiko liberala ez elikatzeko edo berdin oztopatzeko helburuarekin, gisa horretako nerabeek izadia eta gorputza xede dituzten lanbideak dituzte hautatzen: naturopata, masaje-emaile, hipnotizatzaile, yoga irakasle eta horrelako ofizioak dituzte gogoko, ongizatea eta naturarekin egiazko harremanak sustatzen dituztenak. Hori dit behintzat kontatu Baionan ari den hezitzaile batek. Gazte horietako anitzek formakuntza lasterrak jarraitzen dituzte, aste edo hilabete zenbatekoak, eskola pribatu garestitan gehienetan, eta delako ikasketak bururatu orduko berehala aditu gisa instalatzen omen dira.

Gure inguruan begiratzea aski da: naturopata edo hipnotizatzaile bakarren bat bada, bezeroa hari beha egoten da. Egoera horrek gogoeta zenbait eginarazten dizkit. Bi belaunaldiz hautsi da izadiari buruzko ohiko ezagutzen transmisioa, bai etxeetan, bai gizartean, aurrerapena eta modernizazioaren izenean. Sendabelarrei, zuhaitzei, landareei, ilargiari eta izarrei buruzko jakitatea ez da gehiago belaunaldi batetik bestera iganarazten, sorginkeria eta atzerapen ikur bailiran. Ulergarri da, alabaina, jendarteak eta bereziki miseriaz asea den gazteriak berreskuratu nahi izatea jakitate hori, modernitateak gaitza, pozoi eta kutsadura erakarri duelakoan.

Bizkitartean, iruditzen zait aipatutako nerabeak okertzeko arriskuan daudela: hautatzen dituzten formakuntza gune franko bada seriostasun eskasekoa. Nola posible liteke zonbait astez edo hilabetez ezjakina sendagile bihurtzea, aitzineko gizaldiek mendez mende eraikitako jakitatea zerabiltenean? Eta mediku klasikoek zazpi urtez gutxienik ikastera dedikatu behar dutenean? Gainera, sektak ez dirateke urrun: nola segur izan halako edo holako labelpean dagoen eskola horietako irakaspena ez dela iluminatu baten menpeko? Hain zuzen ere, anitzetan eskola bakoitzak bere historia eta sarea baditu: nola jakin zuzen horien nondik norakoak? Irakasle gisa, nik bederen ez nekike gaztetxo bat nola lagundu arlo horretan bide sendorik hartzeko, eta pertsonalki medikuntza alternatiboari funtsez dei egin nahiko banio, ez nekike nondik jo.

Argi dena da eszeptizismo eta mesfidantza orokortuaren garaian bizi garela: medikuntza eta jakitate klasiko edo ofizialek, sistema neoliberalarekin lotuak direlako, norbera okaztatu dezakete, eta delako metodo alternatiboek berengana erakarri. Baina nola jakin bide horiek onak ala itsuak diren, neoliberalismoak eragin sasi bideen artean? Publizitateak goraipatzen du ongizate indibiduala, multinazionalen probetxurako; beren aldetik, sektek proposatzen dituzte meditazio eta baraualdi-egonaldi garesti eta lanjerosak. Horien artetik, nola ezagutu egiazko sendagile alternatiboa, ez ohiko sendabide sanoak funtsez aholkatuko dituena?
Egoera honetan, argigileak garen guraso eta irakasleok gazteengan nehoiz baino gehiago garatu behar duguna da, ene gustuko, espiritu kritikoa eta jendetasuna, bai meneko gaituen sistema eta garaiari begira –ez duketenak beharbada gaitzespen urrikigabea bakarrik merezi– bai itxaropena edo zoramena sorrarazten dizkiguten bide zentzugabeei begira.


Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


2025-07-17 | Joan Mari Beloki
Ekialde Hurbila sutan

Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]


Eguneraketa berriak daude