Taula gainetik kontatu zuen, hogeita hamalau urte lehenago, Bizkaia Maite kantuarekin izan zuten arazoa, 1981eko Zuberoa / Askatasunaren Semeei diskorako abestiak antolatzean, bat kanpoan gelditzen zelako, orduko biniloak behartzen zuen iraupena gaindituta.

Berehala eta aho batez erabaki zuten, Lertxundiren hirugarren disko luze hartan lanean ari zirenen artean, Bizkaia Maitek behar zuela kanporatua.

Gero, Madrildik etorri zen notizia, diskoen fabrikan bazutela konponketaren bat binilo hartarako eta bazuela Bizkaia Maitek tokia beraz, nahi izanez gero.

Egun, Lertxundik uste du, orduan bitan pentsatu gabe eta besteekin ados baztertzea erabaki bazuen ere, inoiz sortu duen kanturik ederrena dela Bizkaia Maite.

Segidan, aldamenean nuen kantuaren letren egile Joxanjel Irigarairi eskaini zion Lertxundik 2016ko abenduaren 15eko Bizkaia Maiteren interpretazioa.Hogei urte lehenago, Joxanjel aurkezle aritu zen Bilboko Kafe Antzokiaren inaugurazio ekitaldian.

Handik urtebetera-edo, galdetuko nion: “Orduan, nire aitak Zuberoari buruz –demagun– pentsatzen duena… heuk asmatua duk?”.

Lertxundiren musika-geografia imajinatuak, ezen ez imajinarioak. Amodio triangelu bizarro bat, erpin nagusiak Orreagan, Stonehengen… eta hirugarrena? Dudan nago! Cohenen Viena, Pessoaren Chiado? Ailegatzen ari zait aire mediterraniar delizius bat ere, greziarra edo… eta baita niuorleansianoa izan nahi duen eztarriko hots bat, nabarmen guturalagoa.

Gauza da Lertxundi emanaldiaren lehen berrogei minutuak kanturik ezagunenak jo gabe osatzeko. Ondoren ere, gutxi. Kantu horiek idatzi izanaren truke, arima deabruari saltzea justifikaturik ikusiko luke batek baino gehiagok, baina Lertxundik bete betean eusten dio anbizio artistikoari, eta horretarako –kantu ez hain ezagunak ongi pasarazteko– lagun ditu sonoritate zaindua eta primerako taldekideak (Untzu, Ramirez, Zeberio, Zugasti…), ezagun denez perfekzionista handia da-eta, emanaldiaren aurretik soinu gardentasun bila ordu luzeak ez alferrik, horixe baietz, ematen dituena.

Aurtengo Errege Egunean, hirurogeita hamalau bete ditu Benitok. 

Joxanjel udazkenekoa da.

Zenbat gara?

Ohar ez-nolanahikoa zekarren idatzirik hogeigarren urteurrenaren sarrerak: “Kontzertua zutik bakarrik ikusi ahal izango da”.