2013ko urriaren 6an, IPCCk bere bosgarren txostenaren lehen zatia aurkeztu eta egun gutxira, estreinako Alternatiben Herria egin zen Baionan, Bizi! elkarteak antolaturik. 12.000 lagunek hartu zuten parte, eta gerora izen berarekin sortu diren ehundik gora ekimenen abiapuntua izan zen. Euskal Herrian ez ezik, Alternatibak izan dira Frantziako Estatu osoan eta Europako beste zenbait lurraldetan ere.
Klima aldaketa larritasunezko auzia dela azpimarratzea da Bizi!-ren, eta oro har, han-hemen egiten diren Alternatiben xedea. Haatik, arazoaz baino, irtenbideez mintzatu nahi dute. Azken batean, Alternatiben Herri bat azoka bat da, beroketa efektuko gas isurketa gutxitzeko egin daitezkeen jardueren erakusleiho bat. Hamaika arlotan daude alternatibak: laborantzan, eraikuntzan, energian, birziklapenean...
Bizi!-ren esanetan, honezkero 400.000 pertsona inguruk hartu dute parte Alternatiba markaren pean egindako ekitaldietan. Kopuru gizen hori ekainetik irailera bitartean egindako Alternatiba Itzuliaren arrakastak azaltzen du hein handi batean. Parte hartzaileek bizikletara igo –kasu gehienetan, pertsona bat baino gehiagoko tandemetara– eta 5.000 kilometro egin zituzten Baiona eta Paris artean, abenduan Frantziako hiriburuan egingo den COP21 klimaren gailurrean benetako irtenbideak onar daitezela eskatzeko.
Urriaren 10 eta 11n egin zen Euskal Herriko laugarren Alternatiben Herria, Donibane Garazin –aurrez, eta Baionakoaren ostean, Ziburun eta Donostian izan ziren–, 3.500 lagunen parte hartzeaz. Lekukoa Bilbok hartuko du urriaren 24an, Klima Aldaketaren aurkako Nazioarteko Egunean hain zuzen, Euskal Herriko Eskubideen Karta Sozialak antolatuta eta Bizitza burujabea eskubide osoz goiburuarekin.
Aurreko Alternatiben olatua aprobetxatuz eta izen bera erabiliz antolatu arren, Bilbokoan klima aldaketa ez da izango ardatz nagusi bakarra. “Jendartea eraldatu beharra aldarrikatu nahi dugu”, esan digu Liz Quintana ekimenaren bozeramaileetako batek, “adabakien ordez errotiko irtenbideak jarriz, eta ez klimaren arloan bakarrik”.
Bilboko Alternatiben Herriak bost auzo izango ditu, denak Alde Zaharrean edo haren inguruan kokatuak, eta bakoitza arlo bati eskainia: natura; ekonomia sozial eta eraldatzailea; demokrazia eta burujabetza; hezkuntza eta kultura; eta bizitza duin eta askotarikoak.
Pertsonen beharrak erdigunean jartzen dituen eredu soziala aldarrikatu nahi du Eskubide Sozialen Kartak. Quintanaren esanetan, “gutxiagorekin bizitzen ikasi beharko dugu beste irtenbiderik ez dugulako izango, baina kontua da gutxiagorekin bizitzea hobeto bizitzea dela, kontsumoan oinarritutako eredu honek ez gaitu-eta zoriontsuago egiten”.
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]