Biniloari eta bildumazaleari omenaldia

  • Mikel Insausti zarauztarra The Covers, Big Crunch, Lusty Men, Extras eta beste zenbait musika taldetan aritu zen iraganean, eta aspalditik zinema kritikaria ere bada; gaur egun Gara egunkarian dihardu. Ikus-entzunezkoetan trebatua den Marcos Garcia irundarrak, berriz, gazteagoa izanik, ibilbide laburragoa du, baina musika barru-barruan eraman du betidanik, Bloody Mary disko denda baitu familiatzat. Bion ekimenez, Vinyland filmak argia ikusiko du aurtengo udazkenean, Bloody Mary disko dendaren 25. urteurrenean.

Marcos Garcia binilozko disko bat eskuetan, eta Mikel Insausti.
Marcos Garcia binilozko disko bat eskuetan, eta Mikel Insausti.

Proiektuaren atzean zaudetenok kontuan hartuta, Vinyland biniloari eta musikari omenaldi egiazkoa dela ez dago zalantzarik…

Marcos Garcia: Bai, horiei eta baita musika eta biniloaren bildumagintzari ere. Aitak disko-denda bat du, eta gurasoek musika kultura handia eman didate. Vinyland-en musikak izugarrizko garrantzia dauka eta aukeratutako kantu bakoitzak eszena bana osatzen du. Gainera, biniloa musika entzuteko euskarri egokiena da; ez da Spotify ezta iPod-a ere.                                   Mikel Insausti: Ni traidorea naiz biniloen bilduma aspaldi saldu nuelako. Horregatik, film hau damu horren ondorio da.

Nola jaio zen ideia? Eta nola joan da gorpuzten?

M. Garcia: 2013an Mikelek Lekunberriko Viejo Taylor taldearen bideoklipa egitea proposatu zidan. Elkartu ginenean, aspalditik buruan biniloari lotutako proiektu bat zeukala aipatu zidan. Gidoia irakurtzean eszenak irudikatu nituen, eta abuztuan errodatzen hasi ginen.                                                                                                                                                                       M. Insausti: Zinema eta rocka batuko zituen proiektua egin nahi nuen aspalditik. Zinemaren teorikoa naiz eta Marcos ezagututakoan –teknika bisuala menderatzen du– erabat osagarriak garela konturatu nintzen. Bloody Mary disko dendak merezi du halako filma bere 25. urteurrenean.

Fikziozko kontakizuna da, baina dokumentala ere bada. Kontaidazue…

M. Garcia: Filma, musika biziki maite duen bildumagile sutsu bati buruzko istorioa da eta flashback bidez pasarte bitxiak kontatzen ditugu: kontzertuetan, artisten autografoak hartzen… Hori da dokumental atala deritzoguna, benetako gertaerak direlako.                                                                                                                                                                          M. Insausti: Musika dokufikzioa da.

Istorioan musika oso barrutik bizi duten hezur-haragizko pertsonekin lan egin duzue. Beraien bizimoduek beste film baterako emango lukete?

M. Garcia: Protagonista irudikatzerakoan Mikelek Jose Luis izan zuen inspirazio iturri, eta berari eskatu genion aktore lana egiteko. Jose Luisek 25 urte daramatza aitaren disko dendarako joan-etorrian, eta kontzertu guztietara joan ohi da. Musikarako interes izugarria du, eta izugarri gozatzen du. Filmeko aktore guztiek bete-betean bizi dute musika, %100ean.                        M. Insausti: Film erabat amateurra izanik, aktore profesionalekin lan egiteak ez luke zentzua izango.

Beraien burua antzeztu behar izan dute?

M. Garcia: Jakina. Rol zailena Iñigorena zen, eta zur eta lur utzi gaitu. Inprobisatzeko gaitasun handia dauka. Orokorrean, oso lan ederra egin dute guztiek.                                                                                                                                              M. Insausti: Gidoiaren lehen zirriborroa fikziozkoa zen, baina Cristinak, nire bikotekideak, protagonistak egiazkoa izan behar zuela aholkatu zidan, eta kasu egin nion. Hainbat musika taldek ere parte hartu dute: The Lookers, Red Kross…  Aktore lanak egiteaz gain, filmerako hainbat kantu idatzi dituzte.

Zein da Vinyland-en helburua, entretenitzea, errebindikatzea?

M. Garcia: Jose Luisen istorioaren bitartez ikusleak biniloen bildumagileen munduan barneratzea eta musikaren munduaz gozatzea nahi dugu.                                                                                                                                                         M. Insausti: Biniloen bildumagintzari buruzko filmografia oso urria da, gutxi eta gaizki landuta dago. Askotan Diogenes gaixotasuna duen pertsona gisa erretratatzen da. Bildumagilea musika izugarri maite duen gizakume bitalista dela errebindikatzen du gure filmak; jende horrek, etxeko apalak diskoz betetzeaz gain, kontzertuetan artistengana hurbildu eta kantuen sortzaileak ezagutu nahi izaten ditu.

Zenbaitzuek diote diskoen industria desagertzera doala. Zer erantzuten dio horri Vinyland-ek?

M. Garcia: Inoiz ez gertatzea nahiko nuke. Eta behingoz jendea ohartzea askoz interesgarriagoa dela disko denda batera joatea disko bat Internetetik jaistea baino. Eta gauza bera film bat zineman ikustearekin. Vinyland-en musika grabatzen hasitako euskarri originala erakusten dugu, gaur egun ere dagoen onena.                                                                                           M. Insausti: Musikariak sutsuki defendatzen ditugu. Sortu, grabatu eta kontzertuak egiteagatik dirua jasotzea merezi dute.

Euskal Herriko eta atzerriko rock talde asko deskubritu ahal izango ditugu film honen bitartez?

M. Garcia: Hainbat talde grabatu ditugu: Ziburuko The Lookers, Bilboko Dr. Maha´s Miracle Tonic, Red Kross...                      M. Insausti: Balerdi Balerdi, Last Fair Deal… Ezin dugu askorik aurreratu. Filmaren soinu banda 30 bat kantuk osatuko dute eta zenbait musikari eta diskoetxerekin harremanetan gaude.

Film honetan biniloa argudioa, bidea edo helburua da?

M. Insausti: Guztia. Giradiskoak martxan, aurrera egiten duen mundua irudikatzen du. Rockzaleen inguruan musika hori guztia ez balego, existentziak ez luke oinarrizko erritmorik ezta zentzu harmonikorik izango.

Zein helburu jarri zenituzten hasieran eta zeintzuk bete dituzue dagoeneko?

M. Garcia: Niretzat helburu nagusia Mikelen gidoia iruditan islatu eta film luze bat egitea zen; eta hori beteta dago. Udan grabatutakoarekin oso hunkituta gaude. Hurrengo helburua muntaia on bat egitea da, eta sekuentzia bakoitzean abesti egokiak txertatzea. Abestien aukeraketa oso-oso garrantzitsua da, filmari erritmoa gehitzeko.                                                            M. Insausti: Nik ez nuen inongo helbururik zehaztu, eta hain zuzen horregatik, izugarri disfrutatzen ari naiz.

Gidoiaren zirriborro bat aurreratzerik?

M. Garcia: Trama, misterio baten gainekoa da: Non dauka Jose Luisek gordeta bere diskoen bilduma erraldoia? Fikzioa eta errealitatea batzen ditugu. Iñigok antzezten duen pertsonaiak misterio hori argitu beharko du.                                                 M. Insausti: Kontakizuna berez Euskal Herriko bildumagile baten kondairan oinarrituta dago, askok galdetzen dutelako zenbat single dituen eta non dauden gordeta.

Non errodatu duzue?

M. Garcia: Irunen, Donostian, Iruñean, Andoainen, Ziburun, Hendaian, Lekunberrin, Oreretan… Baina errodaje gehiena Donostian egin dugu.                                                                                                                                                        M. Insausti: Disko dendetan, azoketan eta tabernetan, benetako lekuetan.

Zein zabalkunde izango du filmak?

M. Garcia: 2015eko udazkenean eman ahal izatea da asmoa.                                                                                              M. Insausti: In-Edit jaialdian parte hartzea oso interesgarria litzateke.

Nola finantzatu duzue, baduzue diru-laguntzarik?

M. Garcia: Orain arte gure poltsikotik ordaindu dugu guztia. Zazpi t´erdi ekoiztetxekoek eta Miguel osabak materiala utzi digute, eta Joxe Areta Goñi Juxe argazkilariak ere lagundu digu.                                                                                                     M. Insausti: Filma errodatu dugu aurrekonturik gabe. Lehen fasea bukatu dugu. Gerora, kopiak editatzeko zein azpitituluak egiteko dirulaguntzaren bat beharko dugu.

Gaztelaniaz egingo duzue? Euskarak izango du lekurik? Eta ingelesak?

M. Garcia: Elkarrizketak gaztelaniaz grabatuta daude. Baina euskarazko bertsio bat ere egiteko asmoa daukagu. Hala ere, elkarrizketa gutxi daude, musika da filmean nagusitzen dena.

 


Azkenak
Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


2011 eta 2023 arteko epealdia
Amnistia Legea aplikatzea eskatu dezakete Kataluniako prozesuarekin lotuta zigortutako euskal herritarrek

Bizkaiko Probintzia Auzitegiak amnistia aplikatu die Kataluniako prozesu independentistarekin lotutako mobilizazio batengatik kondenatutako lau gazteri. Kataluniarekin elkartasun ekimenengatik herritar gehiago ere zigortu zituzten Euskal Herrian 2011 eta 2023 artean, bide... [+]


2024-09-19 | Nicolas Goñi
Saguzarren osasunak gure osasuna babesten du, ezusteko moduan

Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]


2024-09-19 | Ahotsa.info
Mintzapraktika egitasmoetan izena emateko epea zabalik dago

“Eta euskaraz egiten badugu?” lelopean, hasi da dagoeneko, Mintzapraktikako izen-emate kanpaina Euskal Herriko hainbat herri eta hiritan. Beraz, ikasturte osoan zehar, zaletasun ezberdinen bueltan euskara praktikatzeko aukera izango dute parte-hartzaileek.


2024-09-19 | Axier Lopez
Inoiz ikusi gabeko atentatuak Libanon. Nola eta zergatik?

12 hildako –tartean bi adingabe– eta 3.000 zauritu inguru, asteartean. 26 ordu geroago, beste 20 hildako eta 450 zauritu baino gehiago, Libanoko Osasun Ministerioaren arabera. Bi leherketa masibo eta koordinatu izan dira, lehena milaka pertsona-bilagailutan eta... [+]


2024-09-19 | Bertsozale.eus
Lazkaon eta Elgoibarren izango dira hurrengo saioak, irailaren 21ean eta 22an

Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako lehen asteburua jokatuta, Lazkaoko eta Elgoibarko saioen txanda da orain. Irailaren 21ean izango da lehenengoa, eta 22an bigarrena. Sarrerak eskuragai daude bertsosarrerak.eus atarian.


2024-09-19 | ARGIA
Euskal preso politiko bati langabezia jasotzeko eskubidea aitortu dio EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi du hirugarren graduan dagoen presoak eskubidea duela langabezia jasotzeko. LAB sindikatuak aurrekari gisa ikusi du epaia eta urrats bat dela dio "presoen oinarrizko eskubideak aitortzera bidean".


Arabako Aldundiak Solariaren hiru parke fotovoltaikoren aurkako alegazioak aurkeztu ditu

Solaria enpresaren Zierbena 2, 3 eta 4 proiektuak lurraldean luketen eragina “onartezina” dela diote aldundiaren txostenek. Jaurlaritzak hartuko du azken erabakia, behin alegazio epea amaituta. Solariak gutxienez 25 parke fotovoltaiko ezarri nahi ditu Araban. Urrian... [+]


Sara Ruilope eta Urko Blanco, Osakidetzako administraria eta medikua
“Ezin duzu osasun zentro bat izan pertsonal egokirik gabe, horretarako hobe genuke pertsiana ixtea”

Osakidetzako administraria eta ZIU mugikorreko medikua dira Sara Ruilope eta Uruko Blanco, hurrenez hurren. Osakidetzako Larrialdi Zerbitzuen egoeraren inguruan hausnartu dute Aiaraldea Komunikabidearekin.


2024-09-19 | ARGIA
Hizkuntz eskubide urraketen aurrean “desadostasuna agertzeko” elkarretaratzea deitu dute Kontseiluak eta Bagerak Donostian

Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]


Jaurlaritzak ez du Zubietako erraustegia zigortuko Artaxoara lixibiatuak eramateagatik

Mikel Jauregi sailburuaren esanetan Eusko Jaurlaritzak ez du "inolako arau hausterik atzeman" Ekondakinek Zubietako erraustegitik Artaxoako zabortegira bidalitako lixibiatuetan. Hala, ez du sozietate publikoa zigortuko, Nafarroako Gobernuak eskatu bezala.


Eguneraketa berriak daude