Biniloari eta bildumazaleari omenaldia

  • Mikel Insausti zarauztarra The Covers, Big Crunch, Lusty Men, Extras eta beste zenbait musika taldetan aritu zen iraganean, eta aspalditik zinema kritikaria ere bada; gaur egun Gara egunkarian dihardu. Ikus-entzunezkoetan trebatua den Marcos Garcia irundarrak, berriz, gazteagoa izanik, ibilbide laburragoa du, baina musika barru-barruan eraman du betidanik, Bloody Mary disko denda baitu familiatzat. Bion ekimenez, Vinyland filmak argia ikusiko du aurtengo udazkenean, Bloody Mary disko dendaren 25. urteurrenean.

Marcos Garcia binilozko disko bat eskuetan, eta Mikel Insausti.
Marcos Garcia binilozko disko bat eskuetan, eta Mikel Insausti.

Proiektuaren atzean zaudetenok kontuan hartuta, Vinyland biniloari eta musikari omenaldi egiazkoa dela ez dago zalantzarik…

Marcos Garcia: Bai, horiei eta baita musika eta biniloaren bildumagintzari ere. Aitak disko-denda bat du, eta gurasoek musika kultura handia eman didate. Vinyland-en musikak izugarrizko garrantzia dauka eta aukeratutako kantu bakoitzak eszena bana osatzen du. Gainera, biniloa musika entzuteko euskarri egokiena da; ez da Spotify ezta iPod-a ere.                                   Mikel Insausti: Ni traidorea naiz biniloen bilduma aspaldi saldu nuelako. Horregatik, film hau damu horren ondorio da.

Nola jaio zen ideia? Eta nola joan da gorpuzten?

M. Garcia: 2013an Mikelek Lekunberriko Viejo Taylor taldearen bideoklipa egitea proposatu zidan. Elkartu ginenean, aspalditik buruan biniloari lotutako proiektu bat zeukala aipatu zidan. Gidoia irakurtzean eszenak irudikatu nituen, eta abuztuan errodatzen hasi ginen.                                                                                                                                                                       M. Insausti: Zinema eta rocka batuko zituen proiektua egin nahi nuen aspalditik. Zinemaren teorikoa naiz eta Marcos ezagututakoan –teknika bisuala menderatzen du– erabat osagarriak garela konturatu nintzen. Bloody Mary disko dendak merezi du halako filma bere 25. urteurrenean.

Fikziozko kontakizuna da, baina dokumentala ere bada. Kontaidazue…

M. Garcia: Filma, musika biziki maite duen bildumagile sutsu bati buruzko istorioa da eta flashback bidez pasarte bitxiak kontatzen ditugu: kontzertuetan, artisten autografoak hartzen… Hori da dokumental atala deritzoguna, benetako gertaerak direlako.                                                                                                                                                                          M. Insausti: Musika dokufikzioa da.

Istorioan musika oso barrutik bizi duten hezur-haragizko pertsonekin lan egin duzue. Beraien bizimoduek beste film baterako emango lukete?

M. Garcia: Protagonista irudikatzerakoan Mikelek Jose Luis izan zuen inspirazio iturri, eta berari eskatu genion aktore lana egiteko. Jose Luisek 25 urte daramatza aitaren disko dendarako joan-etorrian, eta kontzertu guztietara joan ohi da. Musikarako interes izugarria du, eta izugarri gozatzen du. Filmeko aktore guztiek bete-betean bizi dute musika, %100ean.                        M. Insausti: Film erabat amateurra izanik, aktore profesionalekin lan egiteak ez luke zentzua izango.

Beraien burua antzeztu behar izan dute?

M. Garcia: Jakina. Rol zailena Iñigorena zen, eta zur eta lur utzi gaitu. Inprobisatzeko gaitasun handia dauka. Orokorrean, oso lan ederra egin dute guztiek.                                                                                                                                              M. Insausti: Gidoiaren lehen zirriborroa fikziozkoa zen, baina Cristinak, nire bikotekideak, protagonistak egiazkoa izan behar zuela aholkatu zidan, eta kasu egin nion. Hainbat musika taldek ere parte hartu dute: The Lookers, Red Kross…  Aktore lanak egiteaz gain, filmerako hainbat kantu idatzi dituzte.

Zein da Vinyland-en helburua, entretenitzea, errebindikatzea?

M. Garcia: Jose Luisen istorioaren bitartez ikusleak biniloen bildumagileen munduan barneratzea eta musikaren munduaz gozatzea nahi dugu.                                                                                                                                                         M. Insausti: Biniloen bildumagintzari buruzko filmografia oso urria da, gutxi eta gaizki landuta dago. Askotan Diogenes gaixotasuna duen pertsona gisa erretratatzen da. Bildumagilea musika izugarri maite duen gizakume bitalista dela errebindikatzen du gure filmak; jende horrek, etxeko apalak diskoz betetzeaz gain, kontzertuetan artistengana hurbildu eta kantuen sortzaileak ezagutu nahi izaten ditu.

Zenbaitzuek diote diskoen industria desagertzera doala. Zer erantzuten dio horri Vinyland-ek?

M. Garcia: Inoiz ez gertatzea nahiko nuke. Eta behingoz jendea ohartzea askoz interesgarriagoa dela disko denda batera joatea disko bat Internetetik jaistea baino. Eta gauza bera film bat zineman ikustearekin. Vinyland-en musika grabatzen hasitako euskarri originala erakusten dugu, gaur egun ere dagoen onena.                                                                                           M. Insausti: Musikariak sutsuki defendatzen ditugu. Sortu, grabatu eta kontzertuak egiteagatik dirua jasotzea merezi dute.

Euskal Herriko eta atzerriko rock talde asko deskubritu ahal izango ditugu film honen bitartez?

M. Garcia: Hainbat talde grabatu ditugu: Ziburuko The Lookers, Bilboko Dr. Maha´s Miracle Tonic, Red Kross...                      M. Insausti: Balerdi Balerdi, Last Fair Deal… Ezin dugu askorik aurreratu. Filmaren soinu banda 30 bat kantuk osatuko dute eta zenbait musikari eta diskoetxerekin harremanetan gaude.

Film honetan biniloa argudioa, bidea edo helburua da?

M. Insausti: Guztia. Giradiskoak martxan, aurrera egiten duen mundua irudikatzen du. Rockzaleen inguruan musika hori guztia ez balego, existentziak ez luke oinarrizko erritmorik ezta zentzu harmonikorik izango.

Zein helburu jarri zenituzten hasieran eta zeintzuk bete dituzue dagoeneko?

M. Garcia: Niretzat helburu nagusia Mikelen gidoia iruditan islatu eta film luze bat egitea zen; eta hori beteta dago. Udan grabatutakoarekin oso hunkituta gaude. Hurrengo helburua muntaia on bat egitea da, eta sekuentzia bakoitzean abesti egokiak txertatzea. Abestien aukeraketa oso-oso garrantzitsua da, filmari erritmoa gehitzeko.                                                            M. Insausti: Nik ez nuen inongo helbururik zehaztu, eta hain zuzen horregatik, izugarri disfrutatzen ari naiz.

Gidoiaren zirriborro bat aurreratzerik?

M. Garcia: Trama, misterio baten gainekoa da: Non dauka Jose Luisek gordeta bere diskoen bilduma erraldoia? Fikzioa eta errealitatea batzen ditugu. Iñigok antzezten duen pertsonaiak misterio hori argitu beharko du.                                                 M. Insausti: Kontakizuna berez Euskal Herriko bildumagile baten kondairan oinarrituta dago, askok galdetzen dutelako zenbat single dituen eta non dauden gordeta.

Non errodatu duzue?

M. Garcia: Irunen, Donostian, Iruñean, Andoainen, Ziburun, Hendaian, Lekunberrin, Oreretan… Baina errodaje gehiena Donostian egin dugu.                                                                                                                                                        M. Insausti: Disko dendetan, azoketan eta tabernetan, benetako lekuetan.

Zein zabalkunde izango du filmak?

M. Garcia: 2015eko udazkenean eman ahal izatea da asmoa.                                                                                              M. Insausti: In-Edit jaialdian parte hartzea oso interesgarria litzateke.

Nola finantzatu duzue, baduzue diru-laguntzarik?

M. Garcia: Orain arte gure poltsikotik ordaindu dugu guztia. Zazpi t´erdi ekoiztetxekoek eta Miguel osabak materiala utzi digute, eta Joxe Areta Goñi Juxe argazkilariak ere lagundu digu.                                                                                                     M. Insausti: Filma errodatu dugu aurrekonturik gabe. Lehen fasea bukatu dugu. Gerora, kopiak editatzeko zein azpitituluak egiteko dirulaguntzaren bat beharko dugu.

Gaztelaniaz egingo duzue? Euskarak izango du lekurik? Eta ingelesak?

M. Garcia: Elkarrizketak gaztelaniaz grabatuta daude. Baina euskarazko bertsio bat ere egiteko asmoa daukagu. Hala ere, elkarrizketa gutxi daude, musika da filmean nagusitzen dena.

 


Azkenak
2024-09-19 | ARGIA
Hizkuntz eskubide urraketen aurrean “desadostasuna agertzeko” elkarretaratzea deitu dute Kontseiluak eta Bagerak Donostian

Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]


Chill Mafia taldeak jotzeari utziko diola iragarri du

Taldeak bere azken lana izango den Agur eta ohore x allá va la despedida lana kaleratu berri du. Oholtzak utzi eta agur bira egingo dutela iragarri du Chill Mafiak hiru urteren ostean. Iruñean abenduaren 25ean egingo dute azken kontzertuetako bat.


Frantziako armadak Baionako eremuan egitekoak dituen obren kalte ekologikoak salatu dituzte

Baionako Zitadelan egitekoak dituzten obrak salatu dituzte CADE ingurumen elkarteen batasunak, Bergeret-22 auzotarren kolektiboak eta Attaque elkarteak, prentsaurreko bidez. 1,5 hektarea oihan moztuko lituzkete; alta, Tokiko Hirigintza Planaren arabera eremu babestu gisa... [+]


2024-09-19 | Gedar
Gomazko beste milaka bala erosiko dituzte Guardia Zibilak eta indar militarrek

Guardia Zibilak 18.000 euro baino gehiago bideratu ditu aurten kautxuzko bolak erostera, "istiluen kontrako" materialaren barruan. Itsas Armadak, berriz, gomazko 1.500 pilota erosiko ditu. Poliziak erabiltzen dituen bitartekoak erregulatzen dituen araudia ez da... [+]


2024-09-18 | Axier Lopez
14 lagun hil dituzte Libanon bigarren leherketa olatuan, oraingoan walkie-talkieak eztandarazi dituzte
Milaka pertsonaren aurkako lehen eraso koordinatu eta indiskriminatuaren ondoren, asteazkenean ehunka walkie-talkiek eztanda egin dute eta 14 pertsona hil eta 450 baino gehiago zauritu dituzte. Hezbollahko iturri batek baieztatu dio Reuters agentziari taldeak erabilitako... [+]

José Manuel Uriagereka. Frantziskotarra Hego Korean
“Koreara joan ginenok euskara ederto kontserbatu dugu”

Bermeon jaioa, frantziskotar eginik Hego Korean egin zuen bizimodurik gehiena, 40 urte. Sasoi batean mutil-koskorretan askok egin zuena egin zuen, komentura bidea hartu. Gero, handik mundura jauzi egin zuen Uriagerekak, bestelako hizkuntza eta kultura arrotzetara.


Bilagailuen urrutiko leherketa masiboa
Milaka zauritu eta hamabi hildako Libanon, Israeli leporatu dioten atentatu indiskriminatuan

Israelek lehergailuak jarri zituen Hezbollahk inportatutako milaka bilagailutan, Reuters agentziak kontsultatutako iturrien arabera. Urriaren 7tik jasandako “segurtasun haustura handiena” izan da, talde armatuaren hitzetan. Erantzun bortitza hitzeman du Hezbollahk,... [+]


2024-09-18 | Jon Alonso
Bosgarren zutabea

Erribera, historian, sekula euskalduna izan ote den; horra hor Nafarroan, duela berrogei urtetik hona, hainbestean behin errepikatzen den eztabaida bizantziarra (eztabaida bizantziarra: eztabaida alferrekoa, zeinean alde bakoitzak ezin baitizkio frogatu bere baieztapenak beste... [+]


2024-09-18 | Castillo Suárez
Aldairak

Etxez aldatzen naizenean, edo, areago, norbait etxetik joaten denean, oroiminak hartzen dizkit burua eta bihotza. Orduan hasten naiz zer gordeko dudan eta zer ez erabakitzen saiatzen. Izan ere, objektu guztiek lotzen gaituzte zerbaitetara, edo norbait ekartzen digute gogora;... [+]


Lurraren altxamenduak

Estatu poliziala kanpora! Abesten dute negar-gasen leherketen artetik. Gaztetxo konprometituak, amatxi militanteak, aurpegi estaliak, edo ez, pailazoak, musikariak, sindikalistak eta politikariak, kaskodun medikuak, laborariak traktore gainean... Landa-eremuan zein hirian,... [+]


Palestinak munduari dakarkiona

Ezaguna da enpresa frantses batzuek (Thales, Airbus, Dassault) aspalditik laguntzen dutela Israel haren ekipamendu militarra osatzen. Disclose elkartearen inkesta baten arabera, berriz, Frantziako Gobernuak berak hornitu dizkio osagai elektronikoak Israeli, Gazako zibilak... [+]


Pentsamendu askeak

Gauzak ez dira horrela, gauzak horrelaxe daude. Esaldi hori iltzaturik geratu zitzaidan Gorka Urbizuren diskoa osorik eta patxadaz entzun nuenean. Uste nuen aurkikuntza itzela egin nuela identifikazio horrekin, inozentea ni! Gerora ohartu naiz, merchandising-erako leloa izateaz... [+]


Indarkeria, endogamia eta baztanga Trebiñun

Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]


Eguneraketa berriak daude