BIZI dugun krisi ekonomiko eta sistemiko latz honetatik ateratzeko formula magikoa duenak gezurra dio eta herritarraren mesfidantza osoa merezi du. Baina are eta gezurtiagoa da Troikaren ereduarekin aterako garela barreiatzen duena. Ez dago formula magikorik, baina bai ildo nagusi eta argi batzuk. Susan Georgek adibidez, lau kontzeptu argi hauekin azaltzen du norabidea: gaur egun finantzena da esparru garrantzitsuena, ondoren ekonomia, gizartea eta planeta datoz. Ordua da ordena iraultzeko, bestela jai: planeta, gizartea, ekonomia eta finantzak.
Azken hamarkadetan kapitalismoak hain basati jokatu du munduarekin, krisi sistemikoa ekarri duela, ohiko klase borrokarena gaindituz. Klasiko bat da gizateriaren historian: pobreago izatea saihestu gura duen gizarte multzoa eta gero eta aberatsago izan gura duenaren arteko borroka, oraingoan gainera mundua guztientzat arriskuan jarriz.
Duela lau hamarkada Chicagoko Eskolako ideiak indarra hartzen hasi zirenetik, kapitalismoak inoizko hazkunde ekonomiko handiena ezagutu du globalizazioarekin. Aberats eta txiroen arteko inoizko zangarik handiena zabaldu duen moduan. Eta munduan jaun eta jabe egin ondoren, Bigarren Mundu Gerraren ostean, Europan zabaldutako ongizatearen gizartea desegitea da egungo helburu nagusia. Soldatak, lanpostua, pentsio sistema eta babes publikoan sekulako atzerakadak eman ondoren, asteko lan egun kopurua handitzea izango da ondorengo helburuetakoa. Nazioarteko Diru Funtsa (NDF), esaterako, Greziako Gobernua bost lan egunetatik seira pasatzeko presionatzen ari da.
IRAILAREN 26ko grebaren testuingurua hori da eta historiak zerbait irakasten badu, zera da, langileen edo txiroenen borrokarik gabe jai dagoela. Europako Batasuneko eremuan jarrita, gero eta gehiagok ikusten du Ipar aberats eta Hego txiroaren arteko arrakalak batasuna hautsi dezakeela, bai iparraldeko askok hala nahi duelako, eta hegoarekiko iparraren herstura gero eta jasanezinagoa delako. Bere sorreratik inoiz ez bezala, EB kolokan da. Eta egungo norabideari zentsu hertsian eta luzaroan jarraituz gero, hori izango da herrialde txiroagoen irtenbide bakarra, euroa eta EB uztea. Edo hori, edo eskubidetan Hirugarren Munduarekin parekatzea.
Egoera Euskal Herrira ekarrita, azken lau urteko bosgarren greba orokor hau Espainiaren erreskate zuzenaren atarian emango da. Dagoeneko, gehiengo zabalak barneratua du berau udazkenean iragarriko dela, berdin da zein formulapean kamuflatua eta, berriz ere, neurri oso latzei baldintzatua. Pentsioak txikituko dira, gastu publikoaren murrizketak jario handian jarraituko du eta lanpostuen galerak ere bai. Erreskateak erreskate, dirua alde egiten ari da Espainiatik. Orain su-eten txiki bat eman dezake, baina badaki egoera okertzera doala eta badu non inbertitu, dirua egiteko aukera errazenak eskainiko dizkiotenak ugari dira oraindik, Eurovegasekoa ikusi besterik ez.
Hego eta Erdialdeko Amerikan hamarkada galdua izan zen 1980koa eta hasi berri den hau gisa horretakoa izan daiteke Espainiarentzat. Horren adierazle asko egon daitezke, baina garrantzitsuena zorraren tamaina da: nola demontre itzultzen dira eremu publikoa, enpresak eta familien artean pilatutako 2,5 bilioi euro horiek? Erantzuna erraza bezain ezkutatua da: ezin da. Bai, Espainiak ezingo du bere zor hori ordaindu. Kapitalak badaki hori, besteak beste horregatik egiten du ihes Espainiatik arrapaladan, horregatik estutzen du Troikak hainbeste Madril, horregatik baliatzen du egoera ongizate eredua suntsitzeko. Hartzekodunek ahalik eta diru gehien berreskuratu dezaten edo, ordainetan, kapitala ahalik eta errazen mugitu dadin baldintzak eskatuz.
Horregatik da horren garrantzitsua herritarren lana, borroka eta erresistentziarako jarrera, horiek gabe merkatuen bultzada gera ezina izango delako. Kapitalak bere lobbyekin presionatzen du, herritarrek gizarte presioarekin eta botoarekin. Erabili ditzagun gure armak.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]