Misterio handi bat

  • Gabriel Korta ::Elurra galtza motzetan

    Autoedizioa, 2012


2012ko irailaren 30an
Gabriel Kortak 2010eko Laugarrenak lau mardulean bildu zituen, eta berridatzi, bere ordura arteko lanak. Liburu haren bidez hurreratu nintzen Isiletik (Ustela, 1980), Okaranak (Susa, 1986) eta Harri hautsiak (2002) zaharretara, hiru horiek eta Testigantza berriak osatzen baitzuten poetaren errepaso antzeko bat, puntu eta jarrai antzeko bat ibilbide sano pertsonal eta beti libre batean. Orduan zenbait forma iruditu zitzaizkidan apur bat antigualekoak. Baita oraingo liburu honetan ere. Funtsean Kortak bilatzen duena erritmo diskurtsibo jakin bat da, gauzak, sentimenduak, bizipenak zehatz eta fidelki adierazi ahal izateko. Bai orduan eta bai orain ere, dena dela, uneka atsegina da bakarrizketa: zuria eta beltza, argia eta itzala, justizia eta ilunpea aztertzen ditu idazleak.

Zer da poeta izatea, beraz? Misterio bat iruditzen zaio idazleari poeta izate hori. Batzuetan artista, beste batzuetan filosofo, kontzeptu indartsuak maneiatzen dituen bide-erakuslea begitandu zait Korta, ezaugarrietako bat izanik galdera handiak egiteko darabilen aisetasuna. Elurra galtza motzetan, ia osorik, bakardadearen inguruan dabil. Bakardadean idatzia dago, bakardadean autoreak berak ilustratua. Iñaki Bastarrika adiskidearen laguntza aitortu eta eskertzen du, eta pentsatzekoa da haren aholkua izango zuela handik kendu, hortik gehitu, eta buelta bat emateko guztiz findurik geratu ez denari. Zentzu horretan, nabarmena da liburuaren eskulangintza isil, pazientziaduna. Gogor zizelatuak geratu dira ardura unibertsal batzuk, eta poetikoki definituak, euren izaera erlatiboa gora-behera, maitasuna eta libertatea: “Askatasuna neurri batean, bakardadea da./ Eta gorrotoa gaizki doakio bakartiari./ Askatasuna erantzunkizun eder bat iruditzen zait”. “Eroaren hitzak/ ez du balio./ Ospe txarra dut,/ baina aske naiz./ Maite dudalako nire burua;/ erotu egin nintzen,/ hori da guztia”.

Lirikak nekatuz gero akaso babesa bila dezakegu era honetako poesian, eta mundua aldatzeko asmoarekin idatzitako hitz hutsaletan. Dena dela, Elurra galtza motzetan irakurri ahala otu zait pentsamenduaren poesia honen funtsa beharbada ez, baina formak bai, formak astunegiak egiten zaizkidala. Gustu jakin batzuetara egiten da azkenean norbere gustua bera: beste modu ez hain serio batzuk ditut nik nahiago, baita meditaziorako ere.

Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude