Desagertutako espezieak tsunamien ondoren agertzen dira berriz

Ikerlari txiletarrez eta estatubatuarrez osatutako talde batek 2010eko otsailaren 27an Txilen izandako tsunamiaren eragina aztertu du, eta lortutako emaitzak harrigarriak izan dira euren ustetan.

8,8 graduko lurrikarak sortu zuen tsunamiak Txileko itsasertzeko eremu zabalak jo eta animalia zein landare asko hil zituen. Tsunamiaren ondorioz itsas hondoan zeuden hainbat eremu azaleratu ziren, eta hondartza batzuk desagertu eta beste batzuk azaldu ziren.

Paisaiaren aldaketa horiekin batera aldaketa dinamikoak ere gertatu dira. Adibidez, leku zehatzetan aspaldi desagertuta zeuden landare batzuk hazi egin dira, eta azkar gainera, bi urte baino ez baitira igaro tsunamia gertatu zenetik. Gauza bera gertatu da arrain txikiekin.

Ikerlarien arabera, oso kontuan hartu beharrekoak dira tsunamiek gure itsasertzetan sortzen dituzten ustekabekoak


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude