"Matxismoa denongan dago errotuta, nigan ere bai"

  • Itsusia, emagaldua, lesbiana: hitz batean, feminista.

Iñiko Azkona
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Kazetari feminista, edo feminista kazetaria?

Kazetaritza da nire bokazioa eta ogibidea. Feminismoak kazetaritza hobetzen duela frogatzen dugu Pikara aldizkarian, errealitatea aztertuz, androzentrismoa gaindituz eta ikuspuntu berriak jorratuz.

Gizon-emakumeak ez dira berdintasunean bizi, beraz.

Hori uste duenak bila ditzala lan esparruko estatistikak, indarkeria sexistaren inguruko datuak edo konta dezala zenbat emakume agertzen diren egunkari batean.

Mikromatxismoa aipatzen da; batzuek diote ez dela hainbesterako.

Eta beste askok matxismo bortitzarekin erantzuten dute: puta eta lesbiana deika. Gure inguruan oharkabean errepikatzen diren jarrera eta ohitura matxistak identifikatzea ezinbestekoa da.

Zaplada ipurdian, lerde jarioa, txantxa usteak; askok uste du zilegi direla.

Emakumeak txikitatik eraso sexistak sekretuan pairatzeko eta lotsa sentitzeko prestatzen gaituzte. Protestatzen badugu, zakarrak eta esajeratuak izatea leporatzen digute.

Piropo batek min?, galdetuko du inork, eta ez derrigor aldamioko beharginak.

Testuingurua da gakoa: kalean, bortxaketaren mamua; lanean, lankide baino sexu objektu bezala tratatuak izateko joera. Askotan piropoen helburua gizontasuna frogatzea da. Enpatia eta errespetua eskatzen ditut.

Emekeria omen da feminismoa.

Emekeriarekin nahastea feminismoak dakarren eraldaketa soziala oztopatzeko estrategia bat da.

Eta emakume izatea baino zerbait gehiago behar da feminista izateko?

Kontzientzia. Argi dago Esperanza Aguirre ez dela feminista. Bestalde, emakume askok jarrera feminista daukate, baina ez dira identifikatzen, ospe txar hori dela eta.

Matxismoak gizonezkoa ere ezeztatzen du, noski.

Zalantza barik. Ligatzeko gogorik ez baduzu, kirolzalea edo ausartegia ez bazara, maitekorra bazara, Ken Zazpi gustuko baduzu... Nekagarria izan behar du beti oso matxoa zarela frogatu beharra.

Gizona ez da berez matxista, beraz.

Matxismoa denongan dago errotuta, nigan ere bai. Asmoa ez da matxista etiketa jartzea, baizik eta denok gure jarrerak aztertzea eta aldatzen saiatzea.

Aizu, ba ozpinago imajinatzen zintudan.

Eta nik zu deabruago. Feministak haserre bizi garela diote, baina ni nahiko zoriontsua naiz. Emma Goldman-ek esan zuen: “Ezin badut dantzatu, ez da nire iraultza”.


Azkenak
Iturengo arotza eta arte birziklatua

Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Eguneraketa berriak daude