Irakaskuntzaren kontra
Duela gutxi egunkari batzuetan argitaraturiko inkesta baten arabera politikariena da Espainiako Estatuan konfiantza gutxien ematen duen erakundea edo giza taldea. Albiste kezkagarria beharko luke, baina ez dirudi inor harritu denik, ezta ezer aldatuko duenik. Ematen du olioa eta ura bezala bizi garela, ondoan baina bi mundu ezberdinetan, eta baten eta bestearen interesak eta beharrak oso ezberdinak direla.
Espainiako politikarien aldetik azken garaian jasotzen ari garen mezuen artean bada bat guztiz kezkatzen nauena, irakaskuntzaren ingurukoa. Urteak, hamarkadak, daramatzagu entzuten irakaskuntza guztiz beharrezkoa dela gizarteak aurrera egin dezan; aurrera ideietan –gizarte demokratikoagoa, parte-hartzaileagoa eta heziagoa–, eta aurrera bizi kalitatean eta garapen ekonomikoan. Irakaskuntzaren bidez lortuko omen dugu pobrezia (ekonomikoa eta kulturala) murriztea, bizi baldintzak hobetzea eta gizon-emakumeen arteko ezberdintasun ekonomiko eta sozialak txikitzen joatea.
Finlandia izan dugu, eta Europa iparraldeko herrialdeak, adibide irakaskuntzaren garapen horretan. Zerbitzu sozialak oso garatuak daude, laguntzak dituzte umeak izateko (eta izan ondoren), irakaskuntza sistema oso onartuta dago, kalitatezkoa eta familiatik hurbil. Nahiko zaila da irakasle izatea, eta pertsona horiek gizartearen onarpen handia dute –beren seme-alaben prestakuntzaren arduradunak dira–.
Urtetan, diot, horixe esan digute, irakaskuntza oso garrantzitsua dela. Eskolarizazioan gastaturiko dirua ez dela gastua, inbertsioa baizik; gizarte gero eta heziago batean bizi kalitatea handiagoa dela.
Eta horren guztiaren ondoan, orain, etengabe eta inolako disimulurik gabe irakaskuntzaren kontrako eraso bortitza datorkigu. Irakasleen lana mespretxatuz, gizarte mailan gero eta prestigio gutxiago duen sektore bati lagundu beharrean, haren kontrako irainak entzuten ari gara politikari batzuen aldetik. Ikaragarria da, eta, nire ustez, interpretazio bakarra du: gizartearen demokratizazioaren kontrako asmoa, besterik ez.
Ez zaie interesatzen jendeak pentsatzea, klase ezberdintasunak murriztea, beheko mailakoen bizi baldintzak hobetzea. Ez dute, hainbestetan aldarrikatzen duten demokrazian sinesten... Eta hala ere, herritarren botoa izango dute horrelako politikak bultzatzen dituztenak Espainian eta baita Euskal Herrian ere.
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]
Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]
Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]
1985. NATOn mantentzearen kontrako manifestazioak egin ziren Hego Euskal Herriko hiriburuetan azaroaren 10ean, tartean Donostian. Milaka lagun irten ziren kalera Koordinadora Antimilitaristaren deiari erantzunez, orduko agintariak karikaturizatzen zituzten mozorroekin. Kanpaina... [+]
Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
Urtemugak hausnarketarako parada izaten dira. Atzera begira jarri, egindako bideari begiratu eta, oraina ulertuta, geroa pentsatzeko. 2025 honetan, urtemuga biribila bete dugu: Gipuzkoa izenaren idatzizko lehen aipamenetik mila urte bete dira, eta aukera ezin hobea iruditu zaigu... [+]
Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]