Iazkoa izan zen A gripearen urtea. Alde guztietatik oso gaizki eraman zen gaitzaren prozesua, hasi prentsak lehen egunetan emandako gehiegizko larritasunetik, pasa ondorengo errudun ehizatik, eta osasun mundutik eman zen erantzunaz bukatuz. Baina zenbait ikasbide ere utzi zizkigun A gripeak.
Oso gaixotasun kutsakorra da, jende gaztearentzat bereziki, eta gehienetan gaixotasun arina den arren, zenbait kasutan oso larria izan liteke. Ez nuke inor alferrik kezkatu nahi, eta portzentaje oso baxua den arren, hor dago arriskua: 5.000 kasutatik bat konplikatzen da, aurrez aurrekaririk ez duen jendea. Guri gertatzea oso arraroa litzateke, baina parean tokatzen zaionak igarriko dio. Hauetaz gain, lehendik gaitz kronikoak dituzten gaixoak ere oker litezke: biriketako arazoak dituztenak, giltzurrunekoak, bihotzekoak...
Eta zer gertatu da aurten? Iaz A gripea urrian etorri bazen, aurten ohiko gripearen tokia hartu du, eta abendu-urtarrilean gertatu da. Aurten ere, kutsaturiko pertsonen portzentajea oso altua izan da, eta jende gazteari eragin dio bereziki. Gehienetan gaitz arina izan da, baina berriz ere, oso kasu bakanetan, gaixo larriak izan ditugu, eta Espainiako Estatuan 54 hildako gutxienez eragin ditu. Zainketa intentsiboen beharra izan dutenak berriz, askoz gehiago izan dira, 300dik gora hain xuxen ere. Hauetako asko gazteak, bestelako osasun aurrekaririk gabeak. Orokorrean ez da gaitz larria, baina zenbaitzurentzat izan liteke.
Bestalde, gaixo kronikoak deskonpentsatu ditu, eta ospitale askotan gainezka egon dira. Eta berritasun moduan, iazko gertaera eta saltsa guztiaren ondoren, gaixo askok txertoa hartzeari utzi dio, beren burua arriskuan jarriz. A gripearen txertoa eraginkorra da, ez du ondorio larririk, gaixo kronikoentzat gomendagarria da, eta ez hartzeak euren burua arriskuan jartzea dakar. Zer kaltea eragin dien prentsak!
Aurtengo olatua baretuz doala dirudi. Baina datorren urtean itzuliko da, ezaugarri beretsuekin. Jakin dezagun, beraz, bere berri, ez gaitezen alferrik larritu, baina txerta daitezela gaixo kronikoak faborez.
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]