Mila irakurle eta hamaika gehiago

  • “Kriston martxa dabil!” gedar egiteko gogoa ematen du aspaldion literaturaren bueltan sortu den saltsaz pentsatze hutsak. Aurten bigarren edizioa du “Mila irakurle eta hamaika gehiago” lelopean antolatutako Literaturia ekimenak. Literaturia euskal literaturaren plaza da, literaturaz gozatzen duen ororen bilgunea. Euskarazko argitalpenak dakartzaten argitaletxeen azoka, labetik atera berri diren nobedadeen berri-ematea, idazleei egindako elkarrizketak, poesia errezitaldiak, olerki musikatuak, haur eta gazteentzako antzezlanak... biltzen ditu Literaturiak, orokorrean letrei loturiko ekitaldiak, alegia.
Literaturia II
Literaturia II kartelaUnai Iturriaga
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Antolatzaileen esanetan, “literaturaz ari garenean sarri aipatzen da irakurlea, baina ezer gutxi dakigu euskal irakurlegoaz. Aurten Euskal Herri osoko irakurleek aukera izango dute elkarrekin kezkak eta esperientziak partekatzeko, eta gero haiek izango dira liburuak kaleratu berri dituzten idazleei aurkezpenetan galderak egingo dizkietenak”.

Aurten 111 Akademiako ordezkarien laguntza izan dute Literatura Eskolako kideek eta Larrabetzuko kultur eragileek Literaturia antolatzeko. Irakurleek osatzen dute 111 akademia, hain zuzen ere Beterriko liburua sariko irabazlea aukeratzeko epaimahaikide gisa aritzen diren irakurleek. Euskal Herrian han-hemen ditugun irakurle klubetako kideak dira irakurle horietako asko eta asko, eta ohituta daude lantzean liburu baten inguruan gogoeta eginda euren artean zein idazlearekin solas egiten. 111 Akademiako kideak, Literatura Eskolakoak legetxe, irakurle arruntak dira, literaturaz gozatzen dutenak, artikulu hau irakurtzen ari zaren hori, zu bezalakoak. Batzuk izango dira kritikariak, irakasleak, doktoratuak… baina ezeren gainetik irakurleak dira denak, literaturzaleak.

Unai Iturriaga izan da aurtengo kartela egiteko ardura hartu duena –lerroon ondoko irudia da–. “Literaturaren uria” islatu gura izan du, bai eta lortu ere. “Literaturaren urian” obra, idazle eta irakurle guztiek dute euren lekua. Argi geratu da hori afixan, baita kartelaren inguruan Literatura Eskolako kideek izandako iritzi trukean ere. Anekdota moduan kontatzea merezi baitu, kartelaren diseinua bukatuta Literatura Eskolako kideen zerrendara bidali zela, eta emailez iritzi-trukea izan zutela, emakumeen libururik ba ote zen bertan, kuotak nola ezarri behar ote diren, genero guztiak islatuta geratzen ote ziren, itzulpenik bazen bertan… inor kanpoan ez uzteko ahalegin argi askoa!

Egitaraua ere kartela bezain anitza da

Literatura euskaraz plazaratzen duten argitaletxeek euren erakusleihoak herriko plazan egongo den karpapean izango dituzte, eta hara bertaratzen den edonork esku-eskura izango ditu nobedadeak zein bestelako literatur kapritxoak.

Ekainaren 4ean hasiko dira emanaldiak. 20:00etan harrera ekitaldia izango da, eta ostean, 21:00etan, Haragizkoa emanaldia eskainiko dute Omar Nabarrok (Edorta Jimenez, alegia) eta Rafa Ruedak. Bukatzeko, 22:00etan, Joseba Tapiak disko berria aurkeztuko du plazan.

Ekainaren 5ean, berriz, goizez hasiko dira literaturzaleak harrapatzeko prestaturikoak. Ohiko Literatura Eskoletako batez gozatzeko aukera izango du bertaratzen den edonork, Irakurle Taldeak Euskal Herrian mahaingurua baita ekaineko saioa (Literatura Eskolako saioak hilean behin izaten dira). Durangoko, Igorreko, Iurretako, Markina-Xemeingo, Meatzaldeko, Santutxuko, Basauriko, Amezketako, Donostiako, Legazpiko, Larrabetzuko eta Zumarragako irakurle taldeetako ordezkariek hartuko dute parte. Eguerdian hasiko dira liburuen aurkezpenak, 14:00ak arteko tartean. Bitartean, Larrabetzuko umeen antzezpena ere izango da. Bazkalostean Bertso Trama Literarioaren txanda iritsiko da. Josu Goikoetxea gai-jartzailearen gidaritzapean arituko dira Uxue Alberdi, Unai Iturriaga, Maialen Lujanbio eta Xabier Amuriza. Arrastegiko 18:00etan gaztetxoenentzako antzerkia izango da Hori Bain: Dejabu taldearen Azken portu, hain zuzen ere. Eskuen sustraiak ikuskizuna etorriko da gero, Oier Guillanen poesia liburuan oinarrituta. Gaualdera, 22:30etan Gose taldearen kontzertua izango da Hori Bain, eta bukatzeko Bi hitz & Bits. Irudiak eta soinua. Bideoak eta musika.

Ekainaren 6ari ere mahai-inguru batekin emango zaio hasiera:, 10:00etan hasiko baita Koldo Izagirre, Angel Erro eta Petra Elserren gogoetaldia, Miren Ibarluzearen gidaritzapean. Euskarara itzulitako liburuak dira euskarazko literatura onena? itauna baliatu dute antolatzaileek aipatu hiru idazle-itzultzaileak xaxatzeko. Aurreko egunean legetxe, 12:00etatik 14:00etara bitartean liburuen aurkezpenak izango dira. Bazkalostean, helduentzako eta Karmele? antzerkia izango da Hori Bain. Literaturiari poesia errezitaldiek emango diote akabera 19:30etan, Hori Bain bertan, Karmele Igartua, Xabier Montoia, Igor Estankona eta Paddy Rekalde irakurtzen entzuteko parada ezinobeaz.

Liburuen aurkezpenetan, besteak beste, ondoko idazleen parte-hartzea izango da Literaturian: Eider Rodriguez, Lander Garro, Miren Agur Meabe, Kepa Altonaga, Xabier Amuriza, Iban Zaldua, Karlos Linazasoro, Yurre Ugarte, Omar Nabarro, Xabier Mendiguren Elizegi, Agurtzane Ortiz, Fernando Morillo, Enrique Urrutia Capeau eta Yolanda Arrieta.

Egitarau horrezaz gain, umeentzako Literaturiatxuak beste hainbat ekitalditxu burutuko ditu eta Larrabetzuko kale eta taulatuetan ez eze, sarean ere izango dugu ekimena. Asteburuko emanaldiak Internet bidez zabalduko dira. Horrez gainera, Facebooken talde edo group bat sorturik dute antolatzaileek eta event (ekitaldi) bat deiturik dute bertan. Bestalde, Twitter bidez mezuak zabaltzen eta batzen ari dira, Twitteraturia mezu bilduma jarri dutelarik euren blogeko eskumako zutabean. “Hitz berriak asmatu, eta berbak elkarren ostean jarriz fikzio sinesgarria egitean datza literatura, ezta? Horretan saiatzen ari gara gu ere” diote.

Asteburuan izango diren ekitaldiez gainera, aurretik beste batzuk ere bat zaizkio ekimenari, kasurako apirilaren 28an Basauriko Euskarabila elkartearen egoitzan izandako solasaldia eta Larrabetzuko Literaturaz Berbetan irakurleen biltokian maiatzaren 6an izandakoa, non kartzelako literaturaz aritu ziren Jose Luis Otamendi eta Mitxel Sarasketa. Otamendik Jokin Urainen Ez dago etxean liburua aurkeztu zuen bertan.

Literaturaren inguruan “kriston martxa” dabilela esanez hasi dugu artikulu hau, ezen Literaturiaz gain badira han-hemen literaturaren inguruan sorturiko jaialdiak. Aurten, Zarautzen Azken Portuko III. Literatura Astea izan zuten; Errenterian, X. Poesiaren Astea izan dute aurtengoa; uztailean atzera ere badatoz Eako Poesia Egunak; ezin ahantzi, berebat, urte osoan han hemen ditugun Hatsaren Poesia eguna (Senpere), Gernikako Poesiaren Astea, irakurle taldeek antolatutako ekitaldiak zein Literatura Eskolaren beraren saioak… beste batzuen artean.

Horietan guztietan parte har dezazun, eta Literaturian izan zaitezen, gonbidapentzat har itzazu lerrook, irakurle.

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Eguneraketa berriak daude