Zer mihilu eta zer amabirjin!

Milikuatar lagun bat bere abizenaren nondik norakoak argitu ezinik dabil azken urte hauetan. Hau eta antzeko beste axaleko aitzakia batzuk tarteko, ehunka urtetan euskaldunontzat bestetxe izan den Madeira uhartean naiz. Madeiran naiz gainezka! Hau da hau landarediaren oparotasuna…

Milikua mihilutik datorkiola diot lagunari, Funchal, uharteko hiriburuaren izena bezala. Portugesezko funcho euskal mihilua da, Foeniculum vulgare. Iritsi eta nonahiko da mihilua: bide bazterretan, baratze, lorategi… baita tapiz edo alfonbretan ere. Uharte hau bestetxe zuten euskaldun arrantzale haiek beste bestetxe zuten Islandiako sumendiaren purrustada dela-eta, hemengo aldia ia astebete luzatu zaigu. Ustekabeko egun hauetan osatu ederra eman diogu bisitari; baita mihilu alfonbrarekin estropezu egin ere. Fatimako amabirjinaren irudia hemengo loraldiaren oparoa ezagutzera ekarria dute, errezo batzuk eskaini truke. Ni beregana ez nintzateke berehalakoan joango eta, jata ez zait bada bera niregana etorri, alajaina! Ejertzitoak babestuta hor paseatu dute Machico herrian, elizatik itsasertzeko plazara bitarteko bidean. Bide osoa lore ebaki berriz egindako alfonbra ikusgarria da. Lurrerainoko soineko beltzaren gainean gerriko arrosa zabala daraman apaizaren aginduetara, arratsalde osoz, makurtuta, emakume mordo batek eta gizaseme bakan batzuek eraiki dute. Lorebidean amabirjina anda gainean sorbaldan daramatenek zanpatzeko, sortu ordurako suntsitzeko egindako inoiz ezagutu dudan lorategi ederrena. Bikaina. Kalak (Zantedeschia aethiopica) bakarrik hiru milatik gora zenbatu ditut. Eta kalaz gain urreliliak, proteak, geranioak, hiedrak, jakarandak, brugmansiak, bratxitxitonak, asterrak, gladioloak, hibiskusak, buganbilleak, ornithogallumak, anthirrinumak, gerberak, anthurriumak, orkideoak, bakasta-belarrak, amarilisak, agapanthusak, arrosak, krabelinak, amatxiloreak, liliak, mimosak, gazaniak, klibiak, solandrak, spathodeak, zitoriak, hemerokalisak, heriotzorriak eta ezagutu ez nuen beste mordo bat.

ASTEKARIA
2010ko maiatzaren 23a
Azoka
Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude