Denontzat pentsatutako eskola

  • Herri Urrats festa maiatzaren 9an egingo da. 1999-2000 ikasturtean hasi ziren Seaskako ikastolak adimen urriko haurrak gainerakoekin batera eskolatzen. Aitzindariak izan ziren Frantziako Estatuan. 2005ean Frantziak eskubide hau lege bilakatu bazuen ere, gaur egun oraindik administrazioak ez du horretarako behar adina baliabide jartzen.
Seaska
Dominique Idiarten hitzetan, "ikastolako irakasleak haurrarekin buruz buruko lan bat egiten du, klasean emandako ikasgaia ahal bezain luzaz segitzeko moduan".Integrazio Batzordea
Hamaika urte eta beste hainbeste ikasturtetik hona, ahalmen urriko haurrak gainerako haurrekin batera hezteko pausoak ematen ari da Integrazio Batzordea. Ahalmen urrikoak izanagatik ere, haur guztiek eskolatuak izateko eskubide berbera daukatela, horixe aldarrikatzen baitute Seaskako eta Integrazio Batzordea elkarteko kideek. Epe honetan, orotara, laguntza berezia behar duten 41 haur igaro dira ikastoletatik.

Integrazio Batzordea (IB) sortu aurretik, salbuespenak salbuespen, ez zen adimen urriko inor eskolatu Iparraldean, ikastetxe arruntetan. Ez ikastoletan ezta eskola publiko edo katolikoetan ere. IB elkarteko lehendakari Dominique Idiartek kontatu digunez, Senpereko ikastolan laguntza berezirik gabe egon zen haur bat 8-9 urte bete arte. Baina “Donibane Lohizunen eman ziren beste hiru eskolatze, eta euren gurasoek, bilkura baten ostean, aurreko esperientzia aztertu zuten. Bazekiten laguntza berezirik gabe ezin zela ezer egin, eta Frantziako Estatuan garai hartan halako ezer egiten ez zenez, Seaskari proposatu zitzaion”. Eta euren erantzuna positiboa izan zen.

Gurasoen inguruan adiskide talde bat sortu, eta Hegoaldean egiten zena aztertzen hasi ziren, hura eredu hartuz. Hala, haurra gainontzekoekin integratzeko, eguneroko bizitzan eta pedagogian sakondu behar zela ikusi zuten. “Ikastolako irakasleak haurrarekin buruz buruko lan bat egiten du, klasean emandako ikasgaia ahal bezain luzaz segitzeko moduan”, azaldu du Idiartek. Bestetik, haurrak errutinari eusteko, ikastolako orduetan AVS teknikaria (laguntzailea) izaten du eskura, honek lasaitasuna eta segurtasuna transmititu diezaion eta egunerokotasunean ongi integratu dadin.

Hastapen haietan, Hezkunde Nazional eta Frantzia mailan ez zen alor honen inguruan ezer ezagutzen. Eta laguntza hauek nola finantzatu, horrek ekarri zituen arazo eta buruhauste nagusiak, azken finean gastu hau guztia ikastolen menpe geratu baitzen. Gauzak horrela, kontzertuak eta bazkariak egiten hasi ziren, “behar genuen dirua juxtu, baina gureganatuz”.

Frantziar sistemari aurre hartuz

Seaskako ikastoletan adimen urriko haurrak integratzen hasi zirenean, Frantzian oraindik eman ez zen mugarria jarri zuten. Estatuan, haur hauek zentro berezietara joaten ziren, gainerako haurrekin batera hezten saiatu beharrean. Integrazioarekin lan egiten 1999an hasi ziren Donibane Lohizunen, eta 2005ean Frantzian lege berria jarri zuten indarrean. Horren arabera, adimen urriko haurrek eskubidea dute gainerako haurrekin eskolatuak izateko. Horren ondorioz, “guk ematen genituen postu horiek ofizialak ziren, eta laguntza batzuk jaso genituen”. Baina legea idazteak askotan ez du berarekin ekartzen arau hori osotasunean betearaztea, eta hori da kasu honetan gertatu dena.

Orain bost urte plazaratu lege horren ondoren, Integrazio batzordeak (2004an elkarte izendatua) laguntza batzuk jaso zituen, baina ez zitzaizkien AVS postu guztiak finantzatu. Urtean zehar eskolatze berriren bat emanez gero, horiek ez zituen bere gain hartzen Hezkunde Nazionalak. “Guk ordaintzen genuen, eta hurrengo ikasturtean kontuan hartzen zuten”. Aurtendaino. Iragan urtean negoziazioak hasi zituen Integrazio Batzordeak AVS lanpostua ofizio izatea ahalbidetu zezaten, baina negoziazioek porrot egin zuten. Hala, “iaz hartutako laguntzaile postu guztiak gure gain geratu dira, eta orain gure kargu dauzkagu 10 AVS eta 8 hezitzaile”, kritikatu du Idiartek. Gastu hauek guztiak direla eta, Integrazio Batzordearen diru beharra %30 emendatu da. “Legeak esaten du haurrari behar zaiola ekarri behar duen laguntza. Gure ustez hezitzaileek egiten duten lan hori beharrezkoa da, baina eurak esaten digute laguntzaileak ematen dizkigutela, eta horrekin nahikoa dugula”, jarraitu du.

Haurraren integrazioan, halere, hezitzaileak funtzio garrantzitsua dauka, Idiartek azaldu duen gisan, azken finean AVS laguntzaileak ez baitizkio klaseko gaiak azaltzen. Hemendik aurrera gainera, AVSen lana eskolaz kanpoko ekintzetara ere zabaldu nahi dute Integrazio Batzordeko kideek. Nahikoa endredo badute ordea.

Finantza sistema, borondate sistema

Urterik urte Integrazio Batzordeak zuen diru beharra emendatzen joan da, batez ere 2005etik aitzina, adimen urriko haurren eskolatzea eskubide bihurtu zenetik. Gastu hauei aurre egiteko, hasierako kontzertu eta bazkariei irratien bitartez egiten zuten kanpaina gehitu zitzaien. Gizarteak ongi erantzun zuen, baina haurren kopuruak gora jarraitzen zuen. “Estatuak bere laguntza ere ekartzen zuen, baina beste molde bat atzeman beharra geneukan”, dio Idiartek.

Hala, enpresa eta elkarteei jo zieten atea. Eta hauek erantzun. Adibidea jartzearren, aurten orotara 70 enpresek eta 32 elkartek eman dute euren laguntza, 1.268 partikularrez gain. Denetara, 2010ean 115.000 euro lortu behar dituzte, inoiz baino gehiago, baina oraingoz bildu dutenak iaz behar zuten diru zama berdindu du kasik, 87.131 euro.

Integrazio Batzordeak kanpaina zabaltzen duenean, hiru hilabetez egiten du sentsibilizazioa. Orain ordea, lekuan lekuko batzarrek eskualde bakoitzean ekintzak antolatzen dituzte adimen urriko haurrak eskolatze duina izan dezaten.

Bostak bat adimen urriko haurren eskubideen alde

“Eskolatze eskubidea Hezkunde Nazionalak eta botere publikoek behar lukete segurtatu”, aldarrikatu du Idiartek. Baina hau horrela gertatzen ez denez, Handik kolektiboa sortu dute hainbat elkartek. Beren baitan daude APES Côte Basque haur elkorren guraso elkartea; Irun, Hondarribia eta Hendaiako Aurreratu elkartea; Autisme Côte Basque; Chrysalide Trisomania; eta Integrazio Batzordea. “Bakoitzak gure alorrean egiten dugu lan, baina eskubide hau betetzeko elkarlana egon zitekeela pentsatu genuen”, zehaztu du Integrazio Batzordeko lehendakariak.

Kolektiboaren bitartez administrazio frantsesari berak ezarritako legea bete dezan eskatu nahi diote. Horretarako, auzitegi administraziora joan behar izanez gero ere, Hezkunde Nazionalaren aurka jotzeko prest daude.

Azken finean, adimen urriko haur batentzat arrunt aberasgarria izan baitaiteke eskola arrunt batera joatea, eta besteentzat zer esanik ez. Funtsean, ezberdintasuna eskolatik lantzen hasiz gero etorkizuneko gizarteak ez ditu adimen urrikoak begi txarrez ikusiko. “Nire haur denboran adimen urriko haurrak ezagutu nituen, eta etxeko zuloan egoten ziren. Gizarteak ez zituen onartzen” gogoratu du Dominique Idiartek. Egoera berriro errepika ez dadin eta behar bezalako baldintzak lortzeko lanean eta borrokan jarraitzen dute beraiek.

Azkenak
Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


2011 eta 2023 arteko epealdia
Amnistia Legea aplikatzea eskatu dezakete Kataluniako prozesuarekin lotuta zigortutako euskal herritarrek

Bizkaiko Probintzia Auzitegiak amnistia aplikatu die Kataluniako prozesu independentistarekin lotutako mobilizazio batengatik kondenatutako lau gazteri. Kataluniarekin elkartasun ekimenengatik herritar gehiago ere zigortu zituzten Euskal Herrian 2011 eta 2023 artean, bide... [+]


2024-09-19 | Nicolas Goñi
Saguzarren osasunak gure osasuna babesten du, ezusteko moduan

Ameriketako Estatu Batuen ipar ekialdean azken urteotan maila handiko fenomeno batek eragin garrantzitsua izan du osasun publikoan, eta basa animalien osasunaren garrantzia oroitarazten du. Argitaratu berri den ikerketa baten arabera, gertaera hori eta sortu dituen ondorioak... [+]


2024-09-19 | Ahotsa.info
Mintzapraktika egitasmoetan izena emateko epea zabalik dago

“Eta euskaraz egiten badugu?” lelopean, hasi da dagoeneko, Mintzapraktikako izen-emate kanpaina Euskal Herriko hainbat herri eta hiritan. Beraz, ikasturte osoan zehar, zaletasun ezberdinen bueltan euskara praktikatzeko aukera izango dute parte-hartzaileek.


2024-09-19 | Axier Lopez
Inoiz ikusi gabeko atentatuak Libanon. Nola eta zergatik?

12 hildako –tartean bi adingabe– eta 3.000 zauritu inguru, asteartean. 26 ordu geroago, beste 20 hildako eta 450 zauritu baino gehiago, Libanoko Osasun Ministerioaren arabera. Bi leherketa masibo eta koordinatu izan dira, lehena milaka pertsona-bilagailutan eta... [+]


2024-09-19 | Bertsozale.eus
Lazkaon eta Elgoibarren izango dira hurrengo saioak, irailaren 21ean eta 22an

Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako lehen asteburua jokatuta, Lazkaoko eta Elgoibarko saioen txanda da orain. Irailaren 21ean izango da lehenengoa, eta 22an bigarrena. Sarrerak eskuragai daude bertsosarrerak.eus atarian.


2024-09-19 | ARGIA
Euskal preso politiko bati langabezia jasotzeko eskubidea aitortu dio EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi du hirugarren graduan dagoen presoak eskubidea duela langabezia jasotzeko. LAB sindikatuak aurrekari gisa ikusi du epaia eta urrats bat dela dio "presoen oinarrizko eskubideak aitortzera bidean".


Arabako Aldundiak Solariaren hiru parke fotovoltaikoren aurkako alegazioak aurkeztu ditu

Solaria enpresaren Zierbena 2, 3 eta 4 proiektuak lurraldean luketen eragina “onartezina” dela diote aldundiaren txostenek. Jaurlaritzak hartuko du azken erabakia, behin alegazio epea amaituta. Solariak gutxienez 25 parke fotovoltaiko ezarri nahi ditu Araban. Urrian... [+]


Sara Ruilope eta Urko Blanco, Osakidetzako administraria eta medikua
“Ezin duzu osasun zentro bat izan pertsonal egokirik gabe, horretarako hobe genuke pertsiana ixtea”

Osakidetzako administraria eta ZIU mugikorreko medikua dira Sara Ruilope eta Uruko Blanco, hurrenez hurren. Osakidetzako Larrialdi Zerbitzuen egoeraren inguruan hausnartu dute Aiaraldea Komunikabidearekin.


2024-09-19 | ARGIA
Hizkuntz eskubide urraketen aurrean “desadostasuna agertzeko” elkarretaratzea deitu dute Kontseiluak eta Bagerak Donostian

Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]


Jaurlaritzak ez du Zubietako erraustegia zigortuko Artaxoara lixibiatuak eramateagatik

Mikel Jauregi sailburuaren esanetan Eusko Jaurlaritzak ez du "inolako arau hausterik atzeman" Ekondakinek Zubietako erraustegitik Artaxoako zabortegira bidalitako lixibiatuetan. Hala, ez du sozietate publikoa zigortuko, Nafarroako Gobernuak eskatu bezala.


Eguneraketa berriak daude