Lantokira iritsi aurreko euskararen urratsak

  • Makina-Erremintaren Institutua (IMH) Elgoibarren (Gipuzkoa) dago, Berrikuntza Teknologikorako Zentroa eta Lanbide Heziketa eskola da. Makina-erremintaren inguruko prestakuntzaren eta zerbitzuen eskaintzan, euskara txertatzen aurrenetako zentroa izan zen.
Ikasleak eta langileak hizkuntza harremanetan, %58an euskaraz aritu dira, 2009ko neurketaren arabera.IMH
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Elgoibarko eta inguruko eskualdeetako errealitate soziolinguistikoak bultzatuta sortu zen Goazen euskara plana IMHn. Aintzat hartu beharrekoa da Elgoibar, Debabarrena eta Urola-Kosta eskualde euskaldunak direla. 2003an, AEK-ko Ahize Hizkuntza Aholkularitza Zerbitzuaren eta IMHren arteko lankidetzari esker jarri zuten abian euskara plana. IMHn bertan euskararen erabilera sustatzea eta makina-erremintaren sektorean eragitea dira planaren helburu nagusiak. Euskara plana garatzeko zazpi programaren metodologia –erabilera, ezagutza, motibazioa, erakundetzea, komunikazioa, finantzaketa eta jarraipena– landu dute. Bezeroen eskaerak, zerbitzuaren kalitatea, norbanakoen hizkuntza eskubideak eta enpresetara iritsi arteko hizkuntza katea bermatu eta uztartu nahi ditu IMHk. Hiru hizkuntzatan, hau da, euskaran, gaztelanian eta ingelesean, oinarrizko gaitasuna izango duten teknikariak formatzea da enpresaren beste xede nagusietakoa. Era berean, prestakuntza eta zerbitzu guztiak eleaniztasunean eskaintzeko hautua egin dute enpresa honetan.

Eskolak euskaraz

IMHko 2009ko datuen arabera (3.382 ikasle-langile), zerbitzu nagusi guztietan eskaini zituzten eskolak euskaraz. Edurne Bilbao IMHko komunikazio arduradunak jakinarazi digunez, Lanbide Heziketako erdi eta goi mailetako heziketa zikloetan eta Txandakako Ingeniaritzan, urtero sortzen dira euskarazko taldeak. Ingeniaritza Eskolan Logistika, Arazoak ebazteko tresnak eta Metodoak eta Industrializazioa, besteak beste, ematen dituen irakaslearekin hitz egin dugu eskolak euskaraz nola prestatzen dituzten jakiteko. Egoitz Badiolak hamar urte daramatza IMHn irakasle, eta Ingeniaritza eskolan duela hiru bat urte hasi ziren eskolak euskaraz ematen. Ikasgaietako euskarazko terminologiarekin zer moduz moldatzen diren galdetu diogu: “Ingeniaritzan eskolak gaztelaniaz eman izan direnez eta ematen direnez, material hori euskaratzeko itzulpen eta egokitzapen lanak egiten dira. Oro har, oraindik ez da hutsetik euskarazko materialik sortu behar izan. Ez dugu arazo berezirik izan euskarazko terminologiarekin. Hitz tekniko batzuk erabiltzeko ez dugu ohiturarik oraindik, arruntagoa zaigulako hitz batzuk gaztelaniaz esatea. Hala, ikasi egin behar ditugu hitz tekniko berri horiek eta erabili; hori da normaltasunera iristeko bidea. Hau guztia pixkanaka konponduko delakoan nago”. Badiolak dituen ikasle-langile gehienak euskaldun zaharrak dira, eta horiek ere ondo moldatzen omen dira euskarazko hitz teknikoekin. Hitz batzuen aurrean, irribarre egin edota zalantza batzuk sortzen bazaizkie ere, ez dute inongo arazorik.

Edurne Bilbaok jakinarazi digunez, badira euren prestakuntza gaztelaniaz jaso duten irakasleak eta euskarazko terminologia erabiltzea kostatzen zaienak. Kasu horietan, ahozko azalpenetan gaztelaniazko eta euskarazko terminoak tartekatu ohi dituzte irakasleek. Bidenabar, noizbait gertatu izan zaie irakasgai jakin bat euskaraz emateko inor ez topatzea. Oro har, gero eta errazagoa gertatzen zaie IMHn irakasle euskaldunak aurkitzea.

%26 euskaraz

Makina-Erremintaren Institutuak plazaratu berri ditu 2009ko Goazen planaren inguruko datuak. Enpresaren ahozko lan hizkuntzaren %58 euskaraz egin zen, eta idatzizkoan %30. Azken urteetako datuei erreparatuz gero, euskararen erabilera areagotzen ari da enpresan. Enpresako langile euskaldunen %69k erabili zuten euskara ahozko harremanetan, eta %45ek idatzizko harremanetan. Formazioari dagokionez, berriz, eskaintza guztiaren %26,5 eman zen euskaraz. Hain zuzen ere, 9.863 ordu. Azken urteetako daturik onenak izan dira eurentzat.

Datozen egitasmoak

Udaberri honetan kanpaina berezia abiatuko du IMHk euskarazko prestakuntza zerbitzuak sustatzeko, bereziki, langileei zuzendutako prestakuntza iraunkorra indartzeko.

Bestalde, Hasierako Lanbide Heziketan eta Ingeniaritzan praktika moduluak euskaraz garatu nahi dituzte, eleaniztasun proiektuaren baitan. Esaterako, Edurne Bilbaok adierazi digunez, Ingeniaritzako ikasleek ikastaroko alde praktikoa euren enpresetan garatzen dute, eta enpresen hizkuntza-kudeaketa aintzat hartu behar izaten dute. Bilbaok gaineratu duenez, askotan gertatu izan zaie ikasleek ahozko lana euskaraz garatzea, eta idazterako orduan gaztelania erabiltzea. Oro har, oso ikasle gutxi animatzen da proiektuak euskaraz garatzen. Horretarako, aurten aurreikusi dute hizkuntza errefortzua eskaintzea proiektua euskaraz egiteko pausoa ematen duenari.

Heziketa Zikloetako ikasleek eleaniztasunean ikasteko aukera izaten dute, eta euskaraz eta gaztelaniaz ikasteko taldeak osatzen badira ere, ingelesez ikasteko taldeak ez dira sortzen. Hori dela eta, ikasgai batzuetako modulu jakin batzuk ingelesez garatzeko asmoa dute IMHn. Eta ikasle batek euskaraz ikasteko hautua egin badu, era berean, baliabideak eskainiko zaizkio, modulu batzuk gaztelaniaz eta ingelesez egin ahal izateko. Gauza bera gaztelania hautatu duenarekin. Eleaniztasunaren ildo honetatik jarraituko dute lanean.
makina-erremintaren institutua
Makina-Erremintaren Institutua
IMHk goi eta erdi mailako Lanbide Heziketako Ziklo Industrialak eskaintzen ditu. Hala nola, Fabrikazio Mekanikako Diseinuak, Industri Ekipoen Mantenimendua, eta Makineria eta Linea-eroanbideen Instalazio eta Matenimendu Elektro-mekanikoa. Lanbide Heziketa Iraunkorreko Ikastaroak ere eskaintzen ditu; langabeak eta lanean ari direnak eguneratzeko ikastaroak. Bestetik, IMH Ingeniaritza Eskola ere topa dezakegu eskaintzen artean; lana eta ikasketak txandakatze metodoarekin bateratzen dituen unibertsitate mailako prestakuntza. Ekinberri egitasmoak, berriz, bertako eta Europako proiektuak garatzen ditu, baita Internet bidezko formazio teknikoa ere. Enpresei, Incress egitasmoaren bitartez, langileen gaitasunen kudeaketa egokia egiteko zerbitzu integrala eskaintzen zaie.
Euskaren erabilera

Azkenak
Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Galdakao-Usansoloko eta Gernika-Lumoko ospitaleetako “prekaritatea” salatu du ESK-k

Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.


2025-06-25 | Castillo Suárez
Alferrikako bidaia

Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]


Ey, ey... Turismo kolonialaren bonba lehertu duela bad Bunnyk

Reggaetonarekin eta antzekoekin, musika estilo bat ez ezik, Puerto Ricok beste ideia bat zabaldu du mundu osora: turistifikazioaren eta iragan kolonialaren artean dagoen lotura estua. Milioika jarraitzaile dituen Bad Bunny artista da mezu horren bozgorailu. Azken diskoan Jorell... [+]


2025-06-25 | Onintza Enbeita
Oihana Bartra. Bertsolaria
“Bertsolaritzan ere badago aurrerapenaren kontra dagoen korronte erreakzionarioa”

Lau urtero hiru txapelketa jokatzen ari da Oihana Bartra Arenas azken hogei urteetan. Bertsolaritza lehia baino gehiago dela jakitun da, baina lehia uzteak ekar lezakeen amildegiak beldurra ematen dio.


Israelek gerra hasi eta Mendebaldeak babestu

Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.

Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]


Oporrik ez elkartasunari

Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]


Ezusteko bila

Madrilgo presidente Ayuso faxistak itsuskeria egin dio EAEko lehendakari Pradalesi, euskaraz aritu delarik, harrokeriaz, aldibereko itzulpen sistema erabiltzeari uko egin eta alde eginda. PPko senatari batek ere “txorradatzat” hartu du “hogei... [+]


Mizgin Ronak
“Turkierak hautsi zuen nire pertsona”

Egungo kurduerazko idazle esanguratsuenetakoa da Mizgin Ronak. Zortzi liburu ditu idatzita, bost eleberri eta hiru olerki liburu. 16 urte zituenean ihesera jo zuen, eta urte eta erdiren ondoren haren jaioterrian atxilotu zuten, Diyarbakirren. 1992an, 18 urte besterik ez zituela,... [+]


2025-06-25 | June Fernández
Meloi saltzailea
Persepolis

Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]


Eguneraketa berriak daude