Banketxeak gizentzeko erreformak mahai gainean
- Martxoan mobilizazioak egin dituzte Hego Euskal Herrian diharduten sindikatuek, eta batez ere gehiengo sindikal abertzaleak, Espainiako Gobernuak egin nahi duen pentsio eta lan erreformari kontra egiteko. Gobernuak ematen dituen pausoen arabera, greba orokorra deitzea iragar liteke.
Sindikalgintza abertzalearen oinarrietan, greba orokorraren aldeko giroa sortzen ari da. Horretan lagundu dute, batetik, martxoan egin diren mobilizazioek: sindikatuetako delegatuen mobilizazioak martxoaren 2an, emakume langilearen nazioarteko eguneko mobilizazioak martxoaren 8an, eta lehen fase honi bukaera emanaz, martxoaren 27an Hegoaldeko lau hiriburuetan egingo diren manifestazioak.
Tarte horretan egin dituzte CCOO eta UGT sindikatuek ere euren mobilizazioak, bakoitzak bere aldetik, Euskal Herriko hainbat herritan eta Espainiako Estatuan. Ez dirudi ordea, CCOO eta UGT sindikatuak, patronalarekin eta Espainiako Gobernuarekin negoziatzen dutenak, greba orokorra planteatzera iritsiko direnik.
“Krisia ordaindu dezalaeragin zuenak”
Gehiengo sindikal abertzalearentzat, krisi ekonomikoak baditu erantzuleak: bankariak eta patronala. Horiek dira, sindikatuon hitzetan, krisiaren ondorioak ordaindu behar dituztenak, eta ez langile eta herritarrak. Eta orain berriz, Espainiako Gobernua saiatzen ari da krisiaren aurkako errezetak mahai gainera ateratzen. Baina errezeta hauek, honakoek inposatutakoak dira: Banketxeek, Nazioarteko Diru Funtsak, Munduko Bankuak, Europar Batasunak, Espainiako Bankuak eta patronalak.
Errezeta horietako bat da pentsioen erreforma, zeinak bi urtez atzeratu nahi duen erretiroa hartzeko adina (67 urtera arte) eta gehitu egin nahi dituen erretiro saria jasotzeko kotizatu beharreko urteak. Beste errezeta bat da lan erreforma, kaleratzeak merkeagotuz. Errezeta horiek langileen kontrakoak dira, eta gizartearen kontrakoak, sindikatuen begitan.
Testuinguru honetan, gehiengo sindikal abertzaleak nabarmentzen du, indar osoa duela krisiaren kontra eginiko Dekalogoak. Dekalogo hori 132.000 euskal langilek sinatu dute. Enplegua mantentzearen alde egiten du, kaleratzeen aurrean, baita iruzurra ezabatzearen alde ere, eta kontratazio garaian diskriminazioa ezabatzearen alde, gizarte prestazio handiagoen alde, eta txirotasun mugatik gora egongo den soldataren alde. Era berean, gizartea babesteko sistema propioa eskatzen du Dekalogoak.
Bankuaren esanetara
Sindikatu abertzaleentzat, pentsioen erreformak ez du beste helbururik, bankuen interesen zerbitzura aritzea baino, pentsioak pribatizatuz. ELAko idazkari nagusiak salatu duenez, “Zapaterok Botinentzat egiten du lan, bankuentzat, pentsioen gaian, pribatizatzea baita kontua, Bankuari fondoak emateko”. Patronala, bere aldetik, lan baldintzen kontra egin nahian ari da. LABeko idazkari nagusiak adierazi duenez, “erreformak errezeta zaharrekin egin nahi dira, eta ez dira eraginkorrak langileentzat. Erretiroa atzeratzen saiatzen dira, kaleratzea merketzen, pertsonala murrizten, malgutasuna areagotzen...”.
Gobernua erretiro adina 67 urtera atzeratu nahian dabil, eta pixkanaka aplikatuko litzateke erabaki hori, 2013tik aurrera: urtero bi hilabete atzeratuko litzateke erretiro adina, 67 urtera iritsi arte. Egun, jubilazio adina 65 urtekoa da, nahiz eta 2008tik posible den, borondatez, lan garaia 70 urtera arte atzeratzea: egiten duenak, pentsioan %2ko igoera jasotzen du gehiago lan eginiko urte bakoitzeko. Pentsio bat jasotzeko 15 urtez kotizatu beharra dago, eta %100 kobratzeko, 35 urtez. Pentsioa kalkulatzeko erabiltzen den formulak kontuan hartzen du, baita ere, oinarrizko kotizazioa (azken 15 urteen oinarria). Espainiako Gobernuak epe hori handitu nahi du, eta beraz, azken hamabost urteak kontatu beharrean –normalean gehien kobratzen eta kotizatzen diren urteak dira–, lan bizitza osoko kotizazioa, edo azken 20-25 urteetakoa kontatuko lirateke. Bestalde, aurrejubilazioak 58 urtetik gerora egitea nahi dute. Orain arte 52 urtetik aurrera egiten dira.
Lan erreformarekin, Gobernuak nahi du kontratuak egonkorragoak izatea, egungo prekarietatearen ordez. Horretarako proposatuko luke kaleratzearen kostua merkatzea, lan egindako urteko 45 egunetik, 33 egunera. Era berean, lanaldi murrizketa ordainduak gehitu nahi ditu, denbora bat formazioari eskaintzeko.
Patronala, bere aldetik, zabor kontratu berrien bila dabil.
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]
Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.
Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]
WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.
Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]
Nerea Kortajarena EH Bilduko legebiltzakideak prentsa agerraldi batean esan du Eusko Legebiltzarrean dauden "gehiengoak" baliatu beharko liratekeela "hizkuntza politika berri bat ahalbidetzeko".
Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzako bozeramailearen esanetan, “indar politiko batzuk erabaki politikoak judizializatzen ari dira”.
Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]
Ondo jakina da Euskal Herriak bere buruaren jabe izateko beharrezko duen botere politikoa ukatua duela Espainia eta Frantziako estatuen aldetik. Euskal Herrian, bertan bizi, lan egin eta euskaldun izan nahi duen biztanleriari, herritar gisa bizi-proiektu duin eta ziurra garatu... [+]
Langilea uztailaren 15ean hil zen eraikin baten estalduraren konpontze lanak egiten zebilela, eta ostegunean jakinarazi du ELA sindikatuak. Estaldura apurtu, eta altueratik erori zen. Guztira 31 langile hil dira Hego Euskal Herrian 2025ean, bostgarrena Araban.
Israelen bonbardaketek Siriako Defentsa Ministerioa eta presidentearen egoitzaren ingurua izan dituzte jo-puntuan. Asteburuan tribu beduinoen eta milizia drusoen artean piztutako liskarrek gutxienez 300 hildako eragin dituzte As-Suwayda hirian. Israelen erasoen ondoren, Siriako... [+]
Atherbea elkarteak Baionako eguneko harrera zentroa ixtea erabaki du higiene falta dela eta. Egunero 100 pertsona ingururi ematen zien dutxa hartzeko eta gosaltzeko aukera, baina lokalean labezomorro eta arratoi asko daudenez, itxi egin behar izan dute.