“Gaztelaniaz egiten duen jende horrek gaizki idatzitako latinez egiten du, agian?”

Huan Porrah
Huan PorrahHuan Porrah
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Haizeak bidali zuen handikan honuntza.

Geroztik hemen dabil gure andaluza?


Ez, itzuli nintzan nere herrira, Andaluzíara, tesia bukatu ondoren, 2004an. Guztira hamar bat urte izan dira euskaldunon artian, “hormak botatzen”.


Vocentokoen arabera Euskal Herritik exiliatu diren milaka eta milaka eta milaka horietako bat zaitugu, beraz.


Ez da izango nere kasua, ni andaluza naiz hasieratikan eta erdi-euskaldun bihurtu nintzan zuen artian.

Hemen izandako garaian punk mugimendua aztertu zenuen. Eta ez trikitixa.


Baita ere, baina jaietako giroan nagusiki, azterketa ez-ofizial batian. Hala ere, nere lagun Tapiaren fusio lana aipatzen det euskal punkien inguruko azterketan.

Punka unibertsitatean sartu zenuen zuk!


Nik ustet, hobe esanda, punka atzekaldeko atetik sartu geniola unibertsitateari.

Basagoitiz gain, geratzen al da gaur euskal punkirik?


Izen horrekin eta beste batzukin, Euskal Herrian oraindikan punkiak sortzeko aitzaki mordua geratuko dira urte askotako.

Jarraitzen duzue andaluzieraz idazteko arauak sortzen edo etsi duzue dagoeneko?


Hortan ari gea, aurrerapausoak ematen instituzioetatik kanpo, lan gogor eta finko batekin. Herri andaluzak esango digu ze erritmo jarraitu. Azaruan eukiko deu gure Vª Hunta d'ehkritoreh en andalú, Graná aldian… eta pozik.


Jende askok pentsatuko du gaizki idatzitako gaztelania proposatzen duzuela.


Gure ahozko kultura andaluzan ikuspuntutikan, gaztelaniaz egiten duen jende horrek gaizki idatzitako latinez egiten du, agian?

Huan Porrah bada andaluzieraz Juan Porras, nola geratuko litzateke Aritz Galarraga?


Aritz Galarraga ez da izen andaluza, ezta Jon Borrak euskalduna ere.

Aizu, Hernanin Animaliya ezizenez ezagutzen zaituzte oraindik.


Andalúerazko Animá nere ezizen punkitikan dator. Ekologista naizelako izango da, ezta?

Inoiz “Huan Porrah, andalofiloa” irakurri izan dut eta ezizena hortik zetorrela uste nuen…


Kar kar! Nahiko animaliya bagera, bai, andalofiloon artian.

Bada, gauza dezente egiten duzu zuk. Lanik egin gabe, egun osoa txisteak kontatzen imajinatzen zintudan!


Bueno, iada pasatzen ari zea kaxondeíto-arekin! Eta andaluzoi estereotipo kutre asko kokatzen badizkigute, ze esango zenuke euskaldunei dagokizuenaz? Agur bero eta txeratsu bat Euskal Herriko nire lagun guztioi eta Argiako irakurleei. ¡Zalú i ar kudio! n

Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Salbuespenak

Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Eguneraketa berriak daude