Bizitzeko askatasunaz

El derecho de vivir en paz. Victor Jara.
Warner Music Chile (2003).


Abenduaren 5ean eskaini zitzaion azken agurra gogoan, bihotzez omendu nahi izan nuen neuk ere, Victor Jara, ahots gozoko kantari txiletarra, Pinocheten biktima enblematikoa. Haren abesti bildumaren bat eskuratu asmoz, ohiko dendetara jo nuen, nire aisiko ordutegi murritzari egokitzen zaizkion zentroetara: supermerkatuetara, Elkar megadendara. Arrastorik ez. Espero nuen.

Amazon webgunea etorri zitzaidan, gero, burura. Eta baita haren gainean L’Expansion aldizkarian irakurritako kritikak ere. Langileak presiopean aritzera behartuta, editoreak lepotik estututa, baldintza guztiak mugaraino zorroztuta lortu omen du Jeff Bezos-ek –sortzaileak–, hamabost urte eskasetan handietan handiena izatea. Eta ni bertara, langileen eskubideak, iraultza sozialista eta beste hainbat balore hain present izan zituenari bere ekarria eskertze alde.

Aukera ederra zabaldu zidan Amazon.co.uk-k: Antología Musical, La Población, Serie de Oro: Grandes éxitos, Canto por travesura... Eta eman gabeko konfidantza ere hartu zidan, bidenabar esanda, El derecho de vivir en paz hautatu nuenean. “Produktu hau erosten dutenek –zioen diskoa saskiratzerakoan atera zitzaidan mezuak– besteak beste, Violeta Parraren Antología, Quilapayún-en El Pueblo Unido jamás será vencido ere erosten dituzte”... Tira, bai, hurrengoan.

Agindu bezala zintzo, bizpahiru egunen bueltan heldu zitzaidan etxera nire buruari eginiko oparia. Eta latza da, oraino ez dut diskoa lasai entzuteko gibelik izan. Nola neurtu diskoaren musikaltasuna, letren indarra, doinu eta hitzen uztardura, 1973ko irailaren 13ko hartan, Chile Estadiora bildutako presoen testigantzak, Jararen kontrako basakeria azaltzen duten lekukotzak, egin berri zaion autopsiaren emaitza, torturatzaile-hiltzaileei mozorroa kentzeko ezintasuna akoplatzen baldin bazaizkit.

Deserosoa baina ezinbestekoa da Jararen lana. Entzun nahi ez dena baina eduki beharrekoa. Etengabe gaurkotzen den miseria baten ispilu.

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude