Urdaibain Guggenheim museo berria egiteko proiektuak, Bizkaiko Foru Aldundiak (EAJren esku) aditzera eman eta sustatutakoak, 100 milioi euroko hasierako kostua izango du eta desadostasun handia eragiten ari da Busturialdeko gizartean. Arrantzaren eta industriaren alorreko krisialdien ondorio latzak jasan dituzte azken urteotan eskualdean, eta etorkizun sozioekonomikoa ikusteko dago. EAJk proiektua aurrera eramateko asmo sendoa du, baina beste talde batzuek bestelako iritzia dute: ezker abertzaleak adierazi du gogor egingo duela proiektuaren aurka, eta Eusko Alkartasunaren jarrera hain gogorra ez den arren, hura ere aurka dago. Bakoitzak egiten duen planteamenduari erreparatuz, Busturialdeko indar politiko abertzale guztiek –bai proiektuaren alde daudenek bai kontra agertu direnek– adierazi dute eskualdearen etorkizun ekonomikoa babestu nahi dutela. Batzuek uste dute museoa eraikitzeak eskualdearen suspertze sozioekonomikoa eragingo duela, eta beste batzuek irizten diote badaudela beste bide batzuk eta beste lehentasun batzuk etorkizun horren alde egiteko.

Bien bitartean, Lopez lehendakariaren Eusko Jaurlaritza berriak aurreratu zuen proiektu hori ez zegoela Jaurlaritzaren lehentasunen artean. Azken aldian, ordea, Jaurlaritzan nolabaiteko aldaketaren bat nabari da –agian aurrekontuei baiezkoa ematearen truke EAJk eskatutakoaren ordainetan– eta proiektua aztertzen ari direla esaten dute. Josune Ariztondo jelkidea, Bizkaiko Foru Aldundiko Kultura diputatua, baikor agertu zen Radio Euskadik azaroan egin zion elkarrizketan: “Jakin badakit proiektua aztertzen ari direla, utz diezaiegun azterketa hori soseguz eta lasaitasunez egiten”, adierazi zuen.

EAJren asmoak

Urdaibain museo berria egiteko proiektua lauzpabost urtetan gauzatu daiteke, eta horren alde daude Bizkaiko Foru Aldundia eta EAJ, eskualdean eragin ekonomiko handia izango duela irizten diotelako. Argudiatzen dute museo berria eraikitzeko fasean 3.536 lanpostu sortuko direla eta eragin ekonomikoa 384 milioi eurokoa izango dela. Funtzionatzen hasten denean, berriz, eragin ekonomikoa 85,7 milioi eurokoa izango da eta 926 lanpostu sortzen lagunduko du. Bilboko Guggenheim museoari buruzko datuak erreferentziatzat hartuta –bisitari bakoitzak 240 euro gastatzen omen ditu batez beste– kalkuluak egin dituzte, Urdaibaiko museo berriak urtean 148.000 bisitari inguru izango lituzkeela.

EAJk eta alderdi horren eskuetan dauden turismo erakundeek uste dute proiektu horrekin batera azpiegiturak hobetuko dituztela eta hara iristeko errepide hobeak izango dituztela; horren ondorioz, eskualdera iristea errazagoa izango omen da, eta Bilbotik Urdaibairako bidea 30 minutuan egin ahal izango dela ere aurreratu dute. Halaber, proiektu berri hori lagungarria izan daiteke bisitariek eskualdeko beste errealitate batzuk ezagut ditzaten: Gernikako Batzar Etxea, Gernikako Arbola, Bermeoko Arrantzaleen Museoa, erromatar garaiko Foruko aztarnategia, Bakearen Museoa, Santimamiñeko haitzuloak, etab.

Museoa eraikitzearen ondorioz zeharka onurak izan ditzaketen herri batzuetako alkateek –Foruko eta Eako alkateek, hain zuzen– proiektuaren alde daudela adierazi dute jada. Eako alkatea alde agertu da Sukarrietan BBK-k dituen koloniak –museo berria eraikiko den tokian daude– Eara eramango lituzketelako eta eskualdeko azpiegiturak hobetuko liratekeelako, Eara iristeko bidea barne. Foruko alkatea ere proiektuaren alde dago, museo berriak erakarriko lukeen turismoa onuragarria izango litzatekeelako herriarentzat; izan ere, Foruan dago erromatarren garaiko Bizkaiko aztarnategi handiena (60.000 metro karratu), Bizkaiko golkoko kostaldean hobekien kontserbatuta dagoena.

Gernikako Udala eta EA ez daude ados

Gernikako Udala, EAko Jose Maria Gorroño alkate duena, ez dago ados museoa eraikitzeko aukeratutako tokiarekin. “Objektiboki jokatuz, Gernikan jarri beharko litzateke, pistolen lantegiko lurretan, hain zuzen ere”, adierazi zuen. Bai Gorroñok bai Eusko Alkartasunak ez diote uko egiten museoa eraikitzeari, baina beste lehentasun batzuk daudela irizten diote; esate baterako, eskualdea lehenbailehen berrindustrializatzea.