“Nola utzi dezakegu politika abokatu eta ekonomialarien esku?”
Hara hurrengo Nobel sariduna!
Seigarren errenkarnazioan emango didate! Arraroa, ordea, ez da ni Nobela ez izatea, Asturiasko Printzearen sariduna izatea baizik. Ea zenbat euskaldunek irabazi duten hori!
Politikan ibilbidea egin duten zientzialariak bezain gutxik.
Zientziaz eta teknologiaz hainbeste elikatzen den gizarte batean nola utzi dezakegu politika abokatu eta ekonomialarien esku? Zergatik ez sartu zientzialariak, filosofoak, bertsolariak? Erretzeari uzten badio, Andoni Egaña proposatzen dut kultur sailburutzarako.
Esadazu berriz zientifikoki formatutako gizartea libreagoa eta demokratikoagoa dela.
Zientziaren printzipio orokorrei, jarrerei, eta eraginei buruz zeozertxo jakin behar genuke denek. Horregatik, probokatzeko, handinahi eta kultu-ustekoei beti galdetzen diet zer iritzi duten termodinamikaren bigarren printzipioaz.
Nork kontrolatzen du zientzia?
Inork ez, baina erabiltzeko medioak dauzkatenek erabiltzen dute. Zentzu horretan, XX. mendea zientzia eta teknologiaren garaipena izan da, baina gizateriaren elkartasunaren erabateko porrota.
Bonba atomikoa, ederra garaipena!
Boterera zoro bat iristeko aukerak ez direnez txikiak, normala da zientziaren dualitatearekin jendea beldurtzea. Baina, oro har, zientziak ez du bizitza zoriontsuagoa egingo, bai humanoagoa ordea.
Zientziak mundu honi eman dion abiada humanoa da?!
Esponentzialki aldatu da mundua, eta horixe da dagoena. Telebistak 38 urte pasa zituen 50 milioi pertsonako merkatu batera iristen, Internetek lau, eta Facebook-ak bi. Hori bai, oraindik ere, ikertzaileen kuriositateak dakartza aurrerapenak.
Zertarako nahi dituzu aurrerapenak inork ez badaki zertan ari zareten?
Ados, gure ardura soziala da gure lana zabaltzea, baina nork daki zer ikertzen ari den euskal filologo bat? Einsteinek zioen gisan, gauzak ahal bezain sinple esplikatu behar dira, baina ez sinpleago.
Oso sinple mintzatu zen Hiroshimakoa baino bi hilabete lehenago bonba atomikoa ez zela sekula lehertuko esan zuena...
IBMko lehendakariak, bere garaian, munduan bost ordenagailurentzako merkatua zegoela iragarri zuen; 1977an, Digital-eko buruak ez zuen motiborik ikusten gerora bakoitzak bere ordenagailu pertsonala izan zezan... Etorkizuna ez da lehen zena, beraz zientzian iragarpenik ez!
Seigarren errenkarnazioan Nobela nahi baduzu busti beharko duzu ba...
XXI. mendeko hitz gakoak ekologia eta neurozientzia izango dira.
Iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du aldizkariak. Kalkuluen arabera, 2023ko urriaren 7tik egunean 732 palestinar hil ditu batez beste, Israelgo armadaren erasoen... [+]
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.
GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]
"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.
40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]
%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]
Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.
1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]