XXI. mendeko sozialismoaz

  • Politologo ezkertiarra Euskal Herrian izango da GITE eta ASKE elkarteek gonbidatuta. Atilio Boronek (Buenos Aires, 1943) dio garapenaz hitz egiteko sozialismoaz hitz egin behar dela. Hiru argitaletxeak XXI. mendeko sozialismoari buruzko bere lana berrargitaratu du.
Bere bloga begiratuz gero, agertzen den lehenengo irudia Fidel Castrorekin egindakoa da. Komandante mitikoarekin egindako azken elkarrizketa-liburua kuttunen artean du, antza, Atilio Boronek. Hardvardeko unibertsitatean ikasia, politologo argentinarra erreferentziazko pentsalaria da Hego Amerikako ezkertiarren artean, eta Euskal Herrian izango da aste honetatik aurrera hainbat hitzaldi emateko.

Atilio Boron gaztetandik sartu zen klase borroken mugimenduetan, Txilen batez ere. Gero, 70eko hamarkadan Hardvard-eko doktoradutza bukatzean exilioan geratu behar izan zuen, diktadurek beharturik; aharik eta urte batzuk geroago Argentinara itzuli zen arte. Ordutik herrialde hartako ikerketa eta unibertsitate munduari loturik egon da. Hamarnaka liburu eta artikulu idatzi ditu eta berrikitan Kubako Gobernuak ematen duen UNESCOren Jose Martí nazioarteko saria jaso du: “Krisi larri baten erdian gaude (...) Midas erregea ukitzen zuen guztia urre bihurtu eta dohain horren biktima bihurtzen bazen, kapitalismoak, ukitzen duen guztia bihurtzen du merkantzia, elikagaietatik hasi eta giza espirituaren manifestazio gorenetaraino, autodestrukziorako karrera ero horretan” esan zuen Boronek saria jasotzeko hitzaldian. Kapitalismoaren alternatiben inguruan sakon hausnartu du Boronek eta “XXI. mendeko sozialismoa” kontzeptuan teorizatu duen pentsalari nagusienetakoa da. Hain zuzen, Hiru argitaletxeak bere Socialismo siglo XXI. ¿Hay vida después del neoliberalismo? (Ba al dago bizitzarik neoliberalismoa eta gero?) liburua berrargitaratu du.

Schweinitz versus Rostow

Liburu horretan, Boronek dio azpigarapenetik garapen kapitalistara pasatu den herri bakarra dagoela: Hego Korea. Eta hori lortu zuela FMIren eta Mundu Bankuaren aholkuak ez zituelako segitu. Horrela, bere ustez Hego Amerikako hainbat herritan urte askoan hazkunde ekonomikoa izan zen arren, inoiz ez ziren garapenera iritsi, eta Schweinitz-i jarraitzen dio esateko garapen kapitalista XX. mendean itxi zen bidea dela. Horren harira, Rostow-en ekonomiaren hazkundearen ideiek –garapena ez dela lortzen erabaki politikoek ekonomia oztopatzen dutelako– porrot egin dutela baieztatzen du Boronek liburuan, eta sozialismoa berpentsatzeko gakoak ematen ditu: “Ez dago eredurik imitatzeko –dio iraganeko errezeta sobietikoak gogoan– (...) sozialismoak Latinamerikan ezin du kopia bat izan, baizik eta gure herrien asmakizun heroikoa”. Bestalde, kapitalismoaren alternatiba aurrera eramateko oinarrizko bide-orria finkatzen du lan horretan argentinarrak, eta eztabaidarako apunteak ere plazaratzen ditu azkeneko partean.
Michel Collon idazle eta kazetaria ere hitzaldietan izango da
GITE gizarte ikerketarako taldeak Bilbon egingo ditu hitzaldiak, aste honetan Foru Artxiboan, eta ASKEk (Alfonso Sastre Kultur Elkartea) datorren astean Donostiako Koldo Mitxelena kulturunean. Hiltzadietan, Atilio Boron politologoaz gain, Michel Collon idazle eta kazetariak ere hitz egingo du. Collon kazetari belgiarra aditua da munduko hainbat gatazketan, eta besteak beste, hedabideek Yugoslavia edota Iraken emandako informazioen inguruan egindako kritikek egin dute ezagun.

TopASKEtak: amaiera “utopiari” buruzko zikloari

Aurtengo jardunaldiekin ASKEk kolofoia jarriko dio Utopiaren inguruan azken urteetan egindako gogoetei. Besteak beste Kubako parlamentuko Ricardo Alarcón edota Venezuelako Kultura Ministerioko kabinete buru Hector Soto izan dira gurekin (ikusi azken honi Argiak eginiko elkarrizketa.

Aurtengo TopASKEtetan, Atilio Boron eta Michel Collonez gain, hizlari izango dira Alfonso Sastre, Joxe Azurmendi, Nekane Jurado eta Carlo Frabetti.

Azkenak
2025-05-21 | Ahotsa.info
Erriberako Euskararen Eguna, lehenengo aldia arrakasta handiz

Larunbatean Arguedasen ospatu zen Erriberako Euskararen Egunaren lehen edizioa. Kultura, auzolana eta festa uztartu ziren euskararen inguruan eskualdeko herriak batu zituen jardunaldi honetan.


2025-05-21 | Elhuyar
Gasteizko teilatuetan hiriak kontsumitzen duen argindarraren % 38 lor daiteke

Gasteizko teilatuetan panel fotovoltaikoak jarriz, hiriak kontsumitzen duen elektrizitatearen % 38 lor daitekeela kalkulatu du EHUko Ekopol ikerketa-taldeak. Beraiek garatu duten zehaztasun handiko metodologia batez erabiliz iritsi dira ondorio horretara.


2025-05-21 | Irutxuloko Hitza
Deialdi antifaxista egin dute Altzan, ostiralerako

Segurtasunaren aldeko elkarretaratze bat antolatu dute ostiral honetarako, hilak 23, Altzako Harria parkean. Donostiako hainbat eragile antifaxistek salatu dutenez, “Voxeko jarraitzaile bat” da deialdiaren atzean dagoena, eta Frente Obrerok eta Juventud Combativa... [+]


Palestinako 14.000 haur txiki hilko dira hurrengo 48 orduetan laguntza jaso ezean, Nazio Batuen esanetan

Astearte eguerdian egin du ohartarazpena Nazio Batuen Erakundeak. Astelehenean laguntza humanitarioa daramaten bost kamioi sartuko direla iragarri du Israelek, hamaika asteko blokeo erabatekoaren ostean. "Tanta bat da ozeanoan", adierazi du Tom Fletcher NBEko Giza... [+]


2025-05-20 | ARGIA
Bilboko eta Gasteizko jaietan txosna jartzeko aukera “ukatu” diotela salatu du Mugimendu Sozialistak

Agerraldia egin dute Gasteizko GKS-k, Gasteizko Etxebizitza Sindikatuak eta Bilboko Luberri konpartsak. “Hainbat hilabetez” Bilboko Konpartsekin eta Gasteizko Txosna Batzordearekin “egoera bideratu” nahian aritu direla ziurtatu dute, emaitzarik gabe... [+]


Aroztegiako epaiketaren kronika (bigarren eguna)
Guardia zibilek diote ez zela bortizkeriarik egon protestetan zirenen aldetik

Bigarren ahozko saioan Aroztegiako obren eremuan izan ziren 11 guardia zibilek deklaratu dute asteartean, gehien-gehienak fiskaltzak deituta. Astelehenekoarekin konparatuta azkar joan da dena, eta arras lasaiago. Haien guztien testigantzan zerbait azpimarratu behar bada zera da:... [+]


Zubietako Erraustegia “gelditzeko” eskatzeko elkarretaratzera deitu du Errausketen Aurkako Mugimenduak larunbatean

Maiatzaren 24an 13:00ean Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean elkarretaratzea egingo du Errausketen Aurkako Mugimenduak. Zubietako Erraustegiak sortzen duen kutsaduraren aurrean eta agente publiko eta alderdien jarrera salatzeko elkarretaratzera batzeko dei egin die herritarrei.


Putinekin bi orduko telefono dei bat izan ondoren, Trumpek dio Errusia eta Ukraina “berehala” hasiko direla su-etena negoziatzen

Sare sozialetan zabaldutako mezu batean, AEBetako presidenteak adierazi du Errusiako bere homologoarekin izandako elkarrizketa "oso ongi" joan dela. Putinek esan du Ukrainako gerra amaitzeko ahaleginak "bide onetik" doazela, eta Mosku Kievekin bake akordio bat... [+]


2025-05-20 | Jon Torner Zabala
Futbola akuilu, sekula baino hegazkin pribatu gehiago Bilboko zeruan

Kirol ekitaldi handi xamarrak egiten diren bakoitzean, agintariek hauspotzen duten "inpaktu ekonomikoaz" edo "hiria mapan kokatzeaz" harago, ohikoa da ostatuen garestitze basatiaz, garraio publikoan daukaten eraginaz edota segurtasun kontuez hitz egitea. Ohikoa... [+]


Larrialdietako 112 zenbakia bere onera itzuli da Telefonicako arazoa konpondu eta gero

Telefonicak intzidentzia bat izan du eta horrek sare finkoan eragin du. Ondorioz, EAEko Larrialdiei Kudeatzeko Zentroa kaltetu da. Hala ere, arazoa konpondu dela ezagutarazi dute eta 112 larrialdietako telefonoa martxan dago berriro. Nafarroan ere eragina izan du, baina... [+]


Seaskak salatu du Parisek hurrengo kurtsorako eskaini dizkion baliabideak ez direla nahikoa

Herri Urrats jaialdiko hasiera ekitaldian Seaskako zuzendaritzako kide Erik Etxartek salatu zuen Parisek oraindik ez ziela irakasle postu gehigarrien proposamenik egin hurrengo ikasturtera begira. Asteburuan heldu zaie Frantziako Hezkuntza Ministerioaren erantzuna, eta... [+]


Gizon bati hamasei urteko kartzela zigorra ezarri diote alaba bortxatzeagatik eta tratu txarrak egiteagatik

Gipuzkoako auzitegi baten arabera 2016 eta 2018 urteen artean bost aldiz bortxatu eta beste hainbat sexu eraso zein tratu txar egin zizkion, neskak 12-14 urte zituenean. Gizonari hamasei urte eta hiru hilabeteko kartzela zigorra eta kalte ordainetan 50.107 euro ordaindu beharra... [+]


2025-05-20 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Agintaldi erdiko hauteskundeak Filipinetan: korapiloak agerian

Filipinetako politikagintza klan oligarkiko ahaltsu batzuen esku dago gaur egun ere. Eta horregatik, emaitzen irakurketa xehatuak ñabardura asko ditu.


2025-05-20 | Aiaraldea
Etxegabetzea burutu gabe joan da AMA Desokupa enpresa Amurriotik, “herri erantzunari esker”

Airaldeko Greba Batzordeak (SOS Aiaraldea) jakinarazi duenez, larunbatean hartu zuten itzulera hegazkina desokupazio enpresako kideek. 


Eguneraketa berriak daude