Anizkun eta bakarra?
Ez zuten hura bere horretan onartu orduko hartan, ez Suarezek berak trantsizioa bideratu zuenean, ez ordura arte frankismoak jazarritako bertze alderdiek. Eta estatu eremuan, bai, halako alderdibitasun bat ezarri baldin bazen ere de facto, indartsu hazi ahal izan ziren alderdi nazionalistak periferiako nazioetan. Hain indartsu, non, askotan, gobernu zentralaren osaera bat edo bertzea ahalbidetu/behartu duten, zeini, PPri edo PSOEri, sostengua eman dioten.
Baina, kontuz, ez zen hil izan asmoa Fragaren ametsetan, eta, frankista ohiak eta ondorengoak berriro bildu zirenean PP alderdian, hara non hasi ziren, Aznarren eskutik, galego frankistarena berreskuratzen: lege berri batekin amets egin zuten, zeinarekin estatu eremuko botoetatik %10-12 gutxienez lortu beharko zuen edozein alderdik gobernu zentralaren osaera baldintzatu ahal izateko. Horrela segurtatuko zutelakoan kolore bakarreko gobernu espainiar nazionalista bat, dela PP dela PSOErena, gehiengo absolutuaren beharrik gabe.
Lozorroan gelditu bide zen asmoa Aznarren porrotaren ondorioz. Baina, halako enpatia bat dela kausa edo, badirudi kili egiten hasi zitzaiela PSOEko batzuei burmuinean. Eta, Pepe Blancoren inspiraziopean (ai, ene!, galego espainiarzale amorratu bat gehiago), bertze bide batetik hasi dira, eta arrakastatsu mementoz, euren alderdibitasuna de facto ezartzen periferiako nazioetan ere: behar dutenean eta ahal den heinean, bi alderdi zentralistek bat eginez gobernu autonomikoetan, bertzeak baztertze aldera, justiziaren erabilera politikoa ere tartean, inongo eskrupulurik gabe.
Bitxia da zein gutxitan salatzen den alderdibitasuna: ia bakarrik hauteskundeetan, arazoa boto-ehizaren kontu hutsa izanen bailitzan. Askoz sakonagoa da arazoa: demokraziaren prostituzioa ala haren gozamena, estadu eredua, ustelkeria ala zerbitzu publikoa, espainiar nazionalismo inposatzailea ala naziogintza eta kulturgintza ezberdinak, alderdien jardun mugatua ala librea, ideologien zilegitasuna ala itxurakeria...; hori guzti hori dago jokoan alderdibitasunarekin.
Noizko, horren aurkako estrategia orokor bat, periferiako nazio bakoitzetik eta euren arteko ekimen bateratuetatik diseinatu eta gauzaturik? Canovasen garaietara itzularaz gaitzaten utziko al diegu?
Hara! Berriro ere, horrelako hutsalkeriez kezkaturik, ahaztu egin zait independentziaz-eta mintzatzea!
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]
Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.
Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]
Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]
Asteko albiste nagusietako bat izan da, zalantzarik gabe: ehuneko 50eko muga-zerga ezarri die Trump administrazioak Indiatik datozkien esportazioei. Brasilekin parekatuta, zerga estatubatuar astunenak pairatu beharko dituen ekonomia handia izango da, aldaketarik ezean,... [+]
Goizegi Hiltzeko
Ødei
Autoekoizpena, 2025
53 min.
Ulertzen nauten herrian ez da musika hau entzuten. Rap musikak akaso urte okerragoak izan ditu Euskal Herrian, baina oraindik ez da beste batzuen altuerara heldua. Denentzat ditu koplak Odei Barroso... [+]
Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]
Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.
Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).