"Berritzailea izan zaitezke aldamenean betiko jendea edukita"

  • Elektronika gutxiagorekin, baina ñabardurekin beti bezain kezkatuta. Hala etorri da <a href="http://ikergoenaga.com/" title="Ireki Iker Goenagaren webgunea leiho berri batean" target="_blank">Iker Goenaga</a> (Zizurkil, 1974) ...arteraino disko berriarekin. 2006ko Amorruaren lekukoa hartu duen lan honetan, soinuaz gain, musikaria diskoaren fabrikazioaz ere arduratu da, Ez dakienak baleki zigilu propioarekin kaleratu baitu.
Iker Goenaga
Iker GoenagaDani Blanco
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Inoiz entzun izan dizut momentu onetan ez duzula soinuaren beharrik. Laugarren diskoa duzu ...arteraino, eta hiru urte joan dira aurrekoa atera zenuenetik. Beheraldi gutxi tarte horretan?


Ez, momentuak dira: egun bateko beheraldia izan dezakezu, edo astebetekoa; eta ez zortzi hilabeteko depresio bat! Gainera, kanta guztiak ez dira egoera txarrean egindakoak... baina gehienak bai. Horrek bultzatzen nau sortzera.

Autoekoizpenaren bidea hartu duzu. Esplikatuko nolakoa den diskoaren prozesu guztia norberak eraman behar hori?


Ia urtebete pasa dugu nola argitaratu erabakitzen; grabatzen ere martxorako bukatu genuen, eta erabaki genuen irailera atzeratzea. Eskaintza bat bageneukan, baina baloratu ondoren erabaki genuen autoprodukzioa egitea. Niretzat dena berria zen: ez zen hartu eta, “orain hamabost egun dauzkat, grabatuko dut dena, eta argitaratuko dugu hemendik bi hilabetera”. Askoz konplikatuagoa izan da.

Baina, hala ere, autoekoiztea erabaki. Zergatik?


Beste alternatiba hoberik ez dudalako ikusi. Aurrekoak beti Elkarrekin atera ditut, eta orain ere eskaintza baneukan. Pasatzen dena da, musikaren mundua asko aldatu dela hiru urtean. Baina, asko diodanean da, asssko. Elkarren egoera orain dela hiru urte ez zen ona, baina orain askoz ere okerragoa da eta ez dago prest apustuak... Bueno, nirekin ez zuen sekulako apustua egiten, baina aukera ematen zidan grabatzeko, estudioan nik nahi adina denbora egoteko eta gauzak lasai egiteko. Eta hori, normala den bezala, estutzen joan da. Beraz, taldekide batek estudioa daukanez, gauzak lasaiago egiteko modua ikusi nuen.

Kaskoak jantzita entzuteko diskoa iruditzen zait, ñabardura asko antzematen zaizkio. Lasaitasun horren ondorioetako bat da agian?


Pozten naiz hori entzuteaz, produkzioa nik egin baitut! Baina nik uste aurreko diskoan ere antzekoa zela. Egia da beste bide batetik jo genuela: elektronika gehiago sartu genuen, Angel Unzu zegoen produkzio arduradun... Hor asko ikasi nuen: Angeli kanta bat ematen nion, ideia bat, eta berak forma ematen zion; gero biak elkartu eta ikuspuntuak bateratzen saiatzen ginen. Diferentzia da Angel Unzuk jotzen dituela gitarra akustikoa, elektrikoa, perkusioa, kantatzen du, baxu elektrikoa... Nik berriz panderoa, soinua eta teklatua. Beraz, imajinazioa gehiago landu behar dut, gitarra-joleari esan ahal izateko, “hau horrela egitea pentsatu dut”.

Taldearekin estuago lan egitea ekarriko zizun horrek...


Bai: tronpeta-jolearengana joan, eta tonua transportatzen ibili gara –si bemolen daukate beraiek–; txeloekin berdin, ez delako sol-eko klabean idazten. Esaten nien: “Nik soleko klabean idatziko dizut, horrela eta horrela egitea nahi dut...”. Grabaketarekin hasi aurretik bilera batzuk egin genituen, erabakitzeko autoprodukzioarena, moldaketak nola egin... Taldekideek argi ikusten zuten arduradun bat egon behar zela. Ezin genuela bakoitzak kanta bat etxera eraman eta nahi genuena egin. Esan genuen: “Ez, norbaitek ideia bat ekarri behar du, eta hori landuko dugu; baina egon behar da zerbait konkretua”. Unzurekin hitz egin nuen, baina oso lanpetuta zebilen. “Zuk egin behar duzu” esan zidan. Eta azkenean hartu nuen. Pozten naiz.


Bi kanta mota desberdinduko nituzke diskoan: ahotsa daukatenak eta instrumentalak. Bigarren horietan garapena bilatu duzula ematen du. Konposizio aldetik lan handia eskatu dizute?


Konposizioa baino gehiago, begiratzea eskatu dit: kanta batean instrumentu batek ez duela zertan gauza bera egin hasieratik bukaerara. Bilatu behar duzu, parte bera hiru aldiz azaltzen bada, zer erantsi lehenengoaren desberdina izan dadin. Unzuk esaten zidan: “Problema handiena da, Iker, norberak bere kantei hori egin behar dienean”. Ze, zuk sortu duzu. Ez zara objektiboa. Aldamenekoaren semeak gaizki egiten duenean errazago ikusten duzu, baina zurea denean... Beldurra ematen zidan hori nik egin beharrak. Baina hori da, azkenean: kantak A, B eta C parteak baldin badauzka, B eta C bi aldiz eta A hiru aldiz... “Zer egin behar diot nik honi hirugarren aldian nekagarria izan ez dadin?”. Eta horretan saiatu naiz.


Joseba Sarrionandia, Koldo Izagirre eta Gartxot Unsain daude hitzen egileen artean. Klasikoak dira honezkero zure diskoetan.


Nire lagunekin oso fidela naiz. Gustatzen zait, ez dakit, uste dut berritzea badagoela aldamenean pertsona berak edukita. Taldekideak ere betikoak ditut, eta ni seguru sentitzen naiz. Orain dela gutxi Entzun! aldizkarirako elkarrizketa batean esan zidaten: “Pasa duzu elkarrizketa guztia inguruan dituzunei eskerrak ematen. Zer, Iker Goenaga ez da nor bera bakarrik edo?”. Noski, gizaki guztiak gara nor, baina denok daukagu ingurune baten beharra. Nik behar dut, bai letragileen aldetik, bai musikarien aldetik... Babes hori oso inportantea da. Eta, noski, horrez guztiaz gain, beraien lana asko gustatzen zait.

Errazkin kanta eskaini diozu Mikel Errazkin zenari. Zer izan zen zuretzat?


Hemeretzi urterekin ezagutu nuen. Sorotan Belek maketa besterik ez zeukan, diskorik ere ez artean. Bera ezagutzeko aukera izan nuen, harreman ona sortu zen, eta Sorotan-en aurreneko diskoan grabatu nuen; zuzeneko batzuetan ere parte hartu nuen... Gero, bera bakarkako proiektuetan hasi zenean, beti deitzen zidan eta bere disko askotan parte hartu nuen. Pertsona bezala ere, harreman handia nuen. Bizitasun handia zuen, jenio handia, eta gauzak oso garbi zeuzkan. Eduki zituen gaixotasun eta gauza guztien gainetik ikasi zuen egokitzen: Sorotan Belen txirularekin eszenatokian saltoka ibiltzen zena izatetik, pasa zen hori guztia utzi, eta teklatua jotzen hastera; gero estudioa muntatu etxean, grabatzen ikasi, kantak sortzen gehiago saiatu, moldaketak... Bukaeran ere oso gaizki zegoen, eta hala ere, kristoren energia zeukan.

Irailaren erdialdean hasi behar genuen entseatzen disko hau grabatzeko; irailaren 1ean hil zen Xabier Portugal, Antxoko nire lagun bat; hilaren 5ean berriz, Mikel Errazkin. Eta bi kanta berri sartzea erabaki genuen: Errazkin eta Antxoko Portugal.

Azkenak
Bizkaiko Golkoa ia bi aldiz azkarrago ari da berotzen munduko batez bestekoa baino

Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]


Protesta egingo dute Los 40 Summer Live jaialdiaren aurka, Zarautzen

Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]


Azterketa %90ek suspenditu dute eta Zupiriak esan du: “Ertzain izateko ikasi egin behar da”

3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".


CAF-Elhuyar sariak etetea erabaki dute, “baldintza egokirik” ez daudela arrazoituta

Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".


Nila Heredia
“Evo Moralesek ingurune toxikoa du, eta ezinbestekotzat jo du bere burua”

Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.


Guggenheim Urdaibai Stop plataformak museoaren proiektua bertan behera uzteko eskatu die instituzioei

Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]


Indarkeria matxista gisa ikertzen ari dira 78 urteko emakumearen hilketa, Zizur Nagusian

Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute. 


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Barkamena inprimatzen eta saltzen

Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi  Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Eguneraketa berriak daude