"Berritzailea izan zaitezke aldamenean betiko jendea edukita"

  • Elektronika gutxiagorekin, baina ñabardurekin beti bezain kezkatuta. Hala etorri da <a href="http://ikergoenaga.com/" title="Ireki Iker Goenagaren webgunea leiho berri batean" target="_blank">Iker Goenaga</a> (Zizurkil, 1974) ...arteraino disko berriarekin. 2006ko Amorruaren lekukoa hartu duen lan honetan, soinuaz gain, musikaria diskoaren fabrikazioaz ere arduratu da, Ez dakienak baleki zigilu propioarekin kaleratu baitu.
Iker Goenaga
Iker GoenagaDani Blanco
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Inoiz entzun izan dizut momentu onetan ez duzula soinuaren beharrik. Laugarren diskoa duzu ...arteraino, eta hiru urte joan dira aurrekoa atera zenuenetik. Beheraldi gutxi tarte horretan?


Ez, momentuak dira: egun bateko beheraldia izan dezakezu, edo astebetekoa; eta ez zortzi hilabeteko depresio bat! Gainera, kanta guztiak ez dira egoera txarrean egindakoak... baina gehienak bai. Horrek bultzatzen nau sortzera.

Autoekoizpenaren bidea hartu duzu. Esplikatuko nolakoa den diskoaren prozesu guztia norberak eraman behar hori?


Ia urtebete pasa dugu nola argitaratu erabakitzen; grabatzen ere martxorako bukatu genuen, eta erabaki genuen irailera atzeratzea. Eskaintza bat bageneukan, baina baloratu ondoren erabaki genuen autoprodukzioa egitea. Niretzat dena berria zen: ez zen hartu eta, “orain hamabost egun dauzkat, grabatuko dut dena, eta argitaratuko dugu hemendik bi hilabetera”. Askoz konplikatuagoa izan da.

Baina, hala ere, autoekoiztea erabaki. Zergatik?


Beste alternatiba hoberik ez dudalako ikusi. Aurrekoak beti Elkarrekin atera ditut, eta orain ere eskaintza baneukan. Pasatzen dena da, musikaren mundua asko aldatu dela hiru urtean. Baina, asko diodanean da, asssko. Elkarren egoera orain dela hiru urte ez zen ona, baina orain askoz ere okerragoa da eta ez dago prest apustuak... Bueno, nirekin ez zuen sekulako apustua egiten, baina aukera ematen zidan grabatzeko, estudioan nik nahi adina denbora egoteko eta gauzak lasai egiteko. Eta hori, normala den bezala, estutzen joan da. Beraz, taldekide batek estudioa daukanez, gauzak lasaiago egiteko modua ikusi nuen.

Kaskoak jantzita entzuteko diskoa iruditzen zait, ñabardura asko antzematen zaizkio. Lasaitasun horren ondorioetako bat da agian?


Pozten naiz hori entzuteaz, produkzioa nik egin baitut! Baina nik uste aurreko diskoan ere antzekoa zela. Egia da beste bide batetik jo genuela: elektronika gehiago sartu genuen, Angel Unzu zegoen produkzio arduradun... Hor asko ikasi nuen: Angeli kanta bat ematen nion, ideia bat, eta berak forma ematen zion; gero biak elkartu eta ikuspuntuak bateratzen saiatzen ginen. Diferentzia da Angel Unzuk jotzen dituela gitarra akustikoa, elektrikoa, perkusioa, kantatzen du, baxu elektrikoa... Nik berriz panderoa, soinua eta teklatua. Beraz, imajinazioa gehiago landu behar dut, gitarra-joleari esan ahal izateko, “hau horrela egitea pentsatu dut”.

Taldearekin estuago lan egitea ekarriko zizun horrek...


Bai: tronpeta-jolearengana joan, eta tonua transportatzen ibili gara –si bemolen daukate beraiek–; txeloekin berdin, ez delako sol-eko klabean idazten. Esaten nien: “Nik soleko klabean idatziko dizut, horrela eta horrela egitea nahi dut...”. Grabaketarekin hasi aurretik bilera batzuk egin genituen, erabakitzeko autoprodukzioarena, moldaketak nola egin... Taldekideek argi ikusten zuten arduradun bat egon behar zela. Ezin genuela bakoitzak kanta bat etxera eraman eta nahi genuena egin. Esan genuen: “Ez, norbaitek ideia bat ekarri behar du, eta hori landuko dugu; baina egon behar da zerbait konkretua”. Unzurekin hitz egin nuen, baina oso lanpetuta zebilen. “Zuk egin behar duzu” esan zidan. Eta azkenean hartu nuen. Pozten naiz.


Bi kanta mota desberdinduko nituzke diskoan: ahotsa daukatenak eta instrumentalak. Bigarren horietan garapena bilatu duzula ematen du. Konposizio aldetik lan handia eskatu dizute?


Konposizioa baino gehiago, begiratzea eskatu dit: kanta batean instrumentu batek ez duela zertan gauza bera egin hasieratik bukaerara. Bilatu behar duzu, parte bera hiru aldiz azaltzen bada, zer erantsi lehenengoaren desberdina izan dadin. Unzuk esaten zidan: “Problema handiena da, Iker, norberak bere kantei hori egin behar dienean”. Ze, zuk sortu duzu. Ez zara objektiboa. Aldamenekoaren semeak gaizki egiten duenean errazago ikusten duzu, baina zurea denean... Beldurra ematen zidan hori nik egin beharrak. Baina hori da, azkenean: kantak A, B eta C parteak baldin badauzka, B eta C bi aldiz eta A hiru aldiz... “Zer egin behar diot nik honi hirugarren aldian nekagarria izan ez dadin?”. Eta horretan saiatu naiz.


Joseba Sarrionandia, Koldo Izagirre eta Gartxot Unsain daude hitzen egileen artean. Klasikoak dira honezkero zure diskoetan.


Nire lagunekin oso fidela naiz. Gustatzen zait, ez dakit, uste dut berritzea badagoela aldamenean pertsona berak edukita. Taldekideak ere betikoak ditut, eta ni seguru sentitzen naiz. Orain dela gutxi Entzun! aldizkarirako elkarrizketa batean esan zidaten: “Pasa duzu elkarrizketa guztia inguruan dituzunei eskerrak ematen. Zer, Iker Goenaga ez da nor bera bakarrik edo?”. Noski, gizaki guztiak gara nor, baina denok daukagu ingurune baten beharra. Nik behar dut, bai letragileen aldetik, bai musikarien aldetik... Babes hori oso inportantea da. Eta, noski, horrez guztiaz gain, beraien lana asko gustatzen zait.

Errazkin kanta eskaini diozu Mikel Errazkin zenari. Zer izan zen zuretzat?


Hemeretzi urterekin ezagutu nuen. Sorotan Belek maketa besterik ez zeukan, diskorik ere ez artean. Bera ezagutzeko aukera izan nuen, harreman ona sortu zen, eta Sorotan-en aurreneko diskoan grabatu nuen; zuzeneko batzuetan ere parte hartu nuen... Gero, bera bakarkako proiektuetan hasi zenean, beti deitzen zidan eta bere disko askotan parte hartu nuen. Pertsona bezala ere, harreman handia nuen. Bizitasun handia zuen, jenio handia, eta gauzak oso garbi zeuzkan. Eduki zituen gaixotasun eta gauza guztien gainetik ikasi zuen egokitzen: Sorotan Belen txirularekin eszenatokian saltoka ibiltzen zena izatetik, pasa zen hori guztia utzi, eta teklatua jotzen hastera; gero estudioa muntatu etxean, grabatzen ikasi, kantak sortzen gehiago saiatu, moldaketak... Bukaeran ere oso gaizki zegoen, eta hala ere, kristoren energia zeukan.

Irailaren erdialdean hasi behar genuen entseatzen disko hau grabatzeko; irailaren 1ean hil zen Xabier Portugal, Antxoko nire lagun bat; hilaren 5ean berriz, Mikel Errazkin. Eta bi kanta berri sartzea erabaki genuen: Errazkin eta Antxoko Portugal.

Azkenak
Iturengo arotza eta arte birziklatua

Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Eguneraketa berriak daude