Mila loreren usaina

  • Juan Kruz Igerabide ::Printzesa begi-zulo

    Elkar

    prezioa ::8.25€


2009ko irailaren 20an
Printzesa begi-zulo
Printzesa begi-zulo
Ipuin honen izenburua irakurtzen duena harritu egingo da gure artean, gure tradizioan, ez baita ohikoa printzesak zaindu gabe egotea, printzesek sufritzea, printzesak pertsona arruntak izatea. Eta hain zuzen horrelako pertsonaia aurkezten digute Igerabidek eta Odriozolak ipuin honetan: printzesa pobre bat. Beren lurralde, erreal eta –era berean– miresgarria den lurraldetik alde egin behar izan duen printzesa baten istorioa kontatzen digute.

“Ipuin honetan printzesa txiro bat agertzen da, begi-zuloekin, San Borondon uharteko erregearen alaba. Begirada triste nekatua dauka, neguko arratsaldeko lainotsua bezalakoa”. Honela hasten da ipuin hau. Eta hasierako tonu eta estilo hori izango dugu ipuinean zehar; protagonista txiroak ez du izen propiorik, hasiera-hasieratik adierazten zaigu bere egoera fisikoa –begi-zuloak– egoera ekonomiko eta sozialaren ondorioa dela eta, aldi berean, pista batzuk ageri zaizkigu idazkera poetikoaren inguruan. Are gehiago, esaldi horien ondoren ageri den poema txikiarekin: “Begirada eztiko / haur zilarra; / negu beltzeko / artizarra”.

Azken urteotan haur literaturan aldaketa nabarmenak izan dira, gaien trataeran, idazkeran, tonuan… eta Printzesa begi-zulo hau dugu horren adibide argia. Generoen arteko konbinaketa –agian gehitzea esan beharko genuke– dugu ipuinean; Elena Odriozolaren irudiek islatzen duten sentsazioa, sentimendua, eta informazioari gehitu behar baitiogu narratiba poetikoa eta poemen erabilera idazkeran. Izan ere, arestian ikusi bezala, narratzailearen kontakizunean poema labur batzuk –dozena bat– tartekatu ditu Igerabidek informazioa osatzeko baino poemen bidezko beste kontakizun bat, beste giroketa bat, egiteko.

“Ipuin honetan printzesa txiro bat agertzen da” dio egileak hasieran, eta printzesa horren istorioa kontatzen digute idazlearen eta ilustratzailearen artean. Horrela ikusi ahalko dugu nola printzesa hori txiroa izateaz gain triste dagoen; aita galdu eta ama gaixoarekin beren uhartetik alde egin behar izan duen, nola heldu den lehorrera patera batean, nola hasi den lanean supermerkatu batean kutxazain… eta tristurak eta penak begi-zuloak handitzen dizkiotenean nola ezagutu duen printze bat.

Ohiko estereotipoak hautsiz –“inoiz ez baitzuen nahi izan printze urdinik”–, Odrizolak eta Igerabidek eguneroko istorioa kontatzen digute, maitasunezko istorio ederra. Irudiek eta idazkerak –poetikoa, poemak tartekatua, irudien pintzeladak bezala kontatua– are ederragoa egiten duten “mila loreren usaina zuen” printzesaren istorio bitxia.

Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude