Itsasoz nahiz lehorrez

  • XI. mendeko agiriek Santurtziren berri ematen badigute ere, egungo udalerria 1900ean jaio zen, artean herri bakarra osatzen zuten Urtuella meatzaria eta itsasertzeko Santurtzi elkarrengandik banatu zirenean. Urteak joan eta urteak etorri, behin arrantzale herrixka izandakoa Bizkaiko Golkoko porturik garrantzitsuenetakoa bihurtu zuen industrializazioak.
Santurtzi
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Itsasoari zein industriari lotua da Santurtziren ospea: portua, sardinak, arrauna. 200 urteko industrializazioak herria desitxuratu duen arren, kultur eta natura ondare oparoa dauka Santurtzik.

Itsasoa

Arrantzak garai batean izandako garrantzia murriztu bada ere, itsasora begira dago Santurtzi. Eta Udalak, testuinguru eder horretaz jabetuta, hainbat ekitaldi antolatzen ditu, santurtziarrek nahiz kanpotarrek ezagutu dezaten. Eskaintza horretan, txangoak dira nabarmentzekoak; belaontziz edo oinez egitekoak, laburrak eta luzeak, ordaintzekoak eta debaldekoak... Eskarmentu handiko profesionalek lagunduta beti, eta herriko gastronomiaz gozatzeko aukerarekin bide batez. Ordutegiak eta bestelako zehaztapenak eskura dauzkazu Udalaren web orrialdean: www.santurtzi.net.

Portua dute abiapuntu belaontziz egiten diren txangoek. Inguruko hainbat portutara bidaiatxoa eginez, bisitariek itsasoaren sekretuak ezagutzeko parada daukate, besteak beste Bizkaiko Golkoko zetazeoak eta hegaztiak.

Bost eguneko iraupena dauka Santurtziko baleak izeneko bidaiak. Hegaztiak eta zetazeoak begiztatzeko sortutako ekoturismo produktua dugu, Portsmouth ingeles portura doan ferryan egiten dena. Santurtzitik bi ordura, kaxaloteak eta zere arruntak –munduko bale espezierik handienetakoa–, zein hamaika itsas hegazti ikusteko toki paregabea dago. Ornitologo baten hitzaldiak eta Santurtziko Oriol Jauregian egonaldiak osatzen dute txango hau.

Iraupen laburragoa dute –hiru egun– Asteburu ornitologikoek. Abrako badia babesleku naturala da hainbat hegazti migratzailerentzat. Parajea ezagutzeko aukera edukiko dugu Asteburu ornitologikoetan, non eta belaontzi batean.

Gorlizetik, Castro Urdialesetik edo Bilbotik igaroko dira bidaiariak egun bakarreko txangoren bat aukeratuz gero. Itsasertzaz gozatzeko da lehenengoa. Santurtzitik Gorlizko Astondo badiaraino joaten da belaontzia; bidean, hondartzak ez ezik, kostaldeko geologia mirestea ere badago. Eguna Gorlizen eman eta gero, arratsaldez ekingo dio belaontziak Santurtziko bideari.
Bigarrengo txangoak Castro Urdiales du helmuga, eta Bizkaiko Golkoa zeharkatzen du, hortaz. Bidean geldialditxoak egiten dira dena den. Hala, Mioñon bainua har daiteke, eta baita meatzaritzak bertan utzitako aztarnak bisitatu ere. Hirugarren bidaia aukeratuz gero, Santurtzitik Bilbora joango gara, kantan bezala. Industrializazioak laga dituen aztarnak eta itsasadarrak jasan dituen aldaketak hobeto ulertzeko balio du bidaia honek, besteak beste.

Lehorra

Hiriaren erdian Santurtzi Parkea dago. Itsasoari lapurtutako eremu hau hiriaren bihotza eta santurtziarren aisialdi-gune nagusia da. Bertan zuhaitz bakanak aurkituko ditugu; Himalaiako zedroak, palmondo afrikarrak eta sekuoia kaliforniarrak, esaterako.
Trenbidearen bestaldean, hura ere XIX. mendean itsasoari ostutako eremuan, arrantza portua dugu, Santurtzi, herrixka ederra ordubeteko bisitaldi gidatuaren abiapuntua. Portua bera eta kofradia, Karmengo Ama Birjinaren monumentua, Udaletxea eta San Jurgi eliza... Horra Santurtziren historia eta ondarea ezagutzeko mugarriak.

Lan gehiago egin beharko duzu lehorrean egin daitezkeen beste txango bietan. Lau ordukoak dira eta, aurrekoa bezala, debaldekoak. Batean, Abrako hegaztiak ezagutzen ikasiko dute ibiltariek. Bestean, Serantes mendiko ondare naturala eta haren kontserbaziorako egiten ari den lana ezagutaraztea dira helburuak. Gastronomia bikaina baino gehiago dago Santurtzin.

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude