Chanel n° 5

Chanel nº 5
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Urolaren bokale tropikalera Seychelleetatik iritsitakoa, hazia beharrean Vetiveria zizanioides belarraren sustrai muturren bat izan zitekeen, pagozko gilaren batean kateatuta etorria. Baita Sheychelletakoa beharrean, India, Brasil, Txina, Sri Lanka, Java edo Kaprikornio tropikoko Reunion Uhartekoa izan ere. Ez dakit nola deitu behar dugun belar hau, frantsesez bereganatu duten hinduen kus-kusa ala gazteleraz jaso duten tamilen vetivera. Biak politak baina, azken hizkuntza drabidar hori euskararekin lotzen saiatu izan direnez, vetivera. Bi kultura horien arteko guda bizi duten Sri Lankakoa da jatorriz.

Vetivera, bi metrotik gorako hostoak eta goitik behera, zuzen, lauraino luzeko sustraiak dituen belarra da. Lurrari eusteko bezala hostoz zein sustraiz tapizak, saskiak, teilatuak eta abar egiteko erabilia. Abar artean abaniko haizemaileak. Mogol enperadoreek erabiltzen omen zituzten, urez zipriztinduta. Zipriztinok inguru beroa hezetuko zuten, baina baita zizanol eta epizizanol terpenoa, intsektu uxatzaileak askatu ere. Lurringintzak barreiatu du, bai, ultramarino kolonial vetiveraren fama, Paristik barrena luze hedatutako tapiz gorrietan; Urola aldera ere urez baino lehenago iritsitakoa izango zen. Gaur egun, Frantziak ustez bere zuen Haitin eta Indiako Ozeanoaren bueltan ekoizten da. Ozeano honen tropikoan dago, Dina Morgabin arabiartua, gero Santa Apolonia portugaldartua eta azkenik Luis XIII.aren Île Bourbon eta iraultzaileen Île la Reunion gisa frantsestua izan, eta gaur oraindik kolonia duten uhartea. Mundu osoan koloniagintzarako behar den vetiver esentzia kolonia honetan sortzen da gehienbat, “Bourbon” deituriko goren mailakoa. Jakien iraunarazle ere bada, zainzuriena batik bat. Latorrizko ontzi luzexketan bai, baina vetiver gehiena lurrin flasko pinpirinetan bahitzen da. Erreskatea garesti arraio ordainduta eskumutur, lepa-zain eta erretenetan fis-fis askatzeko. Ustez itxura guztiz dirudienez, erretreta adinaren bueltakoentzat mitikoa den Chanel nº 5 lurrinaren osagai da, agidanean. Intsektuak uxatu eta gizakiak oratu.

Azkenak
Euskal herriarentzat nolako Estatu bat nahi dugu?

Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


Palestinako alderdi nagusiek batasun gobernurako akordioa lortu dute Txinan

Hamas, Fatah, Palestina Askatzeko Herri Frontea, Palestinako Jihad Islamikoa eta beste hamar taldek hitzarmena sinatu dute, genozidioa amaitu ostean “Palestinako lurralde guztien” gaineko agintea izateko. “Okupazioaren aurka borrokatzeko” eskubidea dutela... [+]


Jarrera baikorrak areagotzearen beharra

Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]


Euskal Herrian dauden poliziei eta guardia zibilei plusak ordaintzen jarraitzen du Espainiako Barne Ministerioak

1984ko urriaren 23an ETAren garaian Espainiako Barne Ministerioak onartutako aginduan, “arriskugarritasun eta nekagarritasun” kontzeptuengatik “ordainsari” bat zehaztu zuten Espainiako Polizia Nazional eta Guardia Zibilarentzat, “eremu... [+]


Gazteen artean apenas kontsumitzen dira euskarazko edukiak ETBen eta Primeran plataforman

Ikusiker Ikus-entzunezkoen Behategiak Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) eta Nafarroako Unibertsitate Publikoko (NUP) 2.800 ikasleri egindako galdetegiaren arabera, plataforma digitaletan gazteek edukiak ez dituzte euskaraz kontsumitzen. Horrekin “arduratuta”... [+]


“Asmo politikoak ematen dio zentzua jakintza kolektibizatzeari”

Ekida Arte Ekimen Sozialistak arte eskola antolatu du Donostian, asteazkenean hasi eta larunbatera bitartean. Paraleloki, lau egunez, bi formakuntza saio egingo dira: muralismoari eta arte bisualei buruzkoa bata; eta antzerkiari eta arte eszenikoei loturikoa bestea. Sarbidea... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Erromatar arrasto gehiago aurkitu dituzte airetik harturiko irudiekin, oraingoan Arkaian

Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.


2024-07-24 | ELA sindikatua
Jaurlaritzak langileen erosahalmenaren “beste galera bat” onartu duela salatu du ELAk

Lakuak bere eskumenei muzin egin die berriro langile publikoen dekretua Madrilen onartu aurretik??Hiru urtean, EAEko langile publikoek erosahalmena %6 galdu dute, sindikatuaren aburuz.


2024-07-24 | Axier Lopez
Artxibatu egin dute AraInfo-ko bi kazetariren eta Zaragozako zinegotzi baten aurkako kereila

"Kereilatuei –Chorche Tricas eta Iker González kazetariak– egotzi eta iraingarritzat jotzen zaizkien artikuluak "adierazpen- eta informazio-askatasunaren barruan daude", eta Zaragoza en Común-eko zinegotzi Suso Domínguezen kasuan... [+]


2024-07-24 | Goiener
Dimener energia komunidadeko kide izatea onartu du Dimako Udalak

Dimako Udalaren atzen osoko bilkuran, garagarrilaren 17an, Dimener Dimako Energia Barriztagarrien Komunitatearen estatutuak onartu eta Udala alkartearen kide laguntzaile izatea eztabaidatu eta onartu zen.


Polioa topatu dute Gazako uretan eta epidemia zabaltzeko arrisku handia dago

Palestinar errefuxiatuen kanpalekuen ondoko ur zikinetan Poliomielitis birusaren kontzentrazio altuak topatu dituzte. UNICEFek ohartarazi du “hondamendia” gertatzeko aukera asko daudela.


Eguneraketa berriak daude