Kako egonarri motx

 Impatiens balfourii
Erronkariko goi muturretan errododendroa, Rhododendron sp., bezala beheko barrenetako zoko hezeetan topatuko dugu baltsamina arrunta, Impatiens balfourii, ustezko beste sarkin bat. Lehorretik ihesi, erreka eta ibai inguruak eta zuhaizpeen mugak bilatzen ditu. Ezinegona, egonarri gutxikoa adierazi nahi du Impatiens izenak. Ukitu ordurako edo berez, fruitua josturetatik lehertzen da eta sei metroraino ere haziak jaurtitzen ditu, ehunka batzuk landare bakoitzak. Ezusteko lehertze horretatik datorkio izena. Urteko landarea denez, hurrengo urtean erneko diren haziak zabaltzeko era hau du kakoetako bat. Beste bat ere badu, haziak sortzeko beharrezko bitartekari dituen intsektu polenzaleak erakartzeko, nektarra sortu eta pilatzen duen kako berezi bat du loreak.

Egonarri motxeko landareok ezagunak dira mundu osoan. Loretarako erabiltzen den Indiako Impatiens balsamina baltsaminaren lorea, azkazalak margotzeko erabiltzen da, nektar eta guzti.

Indiarra eta geurekoaren artean bada beste baltsamina berexi bat. Gondwana kontinentetzarra zenaren granito-hondarrak omen, Nafarroako Luis XV.a errege herabearen finantza ministro izan zen Jean Moreau de Séchellesen ohoretan bataiatutako Seychelles uharteetan. Tokiak egiten du landarea berezi; landareak eta denok. Garai batean Edengo baratze mitikoen aztarna hartzen zitzaien 32 uharte hauetan ez beste inon bizi diren 76 landare ezagutzen dira. Tartean Impatiens gordonii. Urtetan desagertutzat jotzen zena ez zen galdua. 1995ean Mahé irla handienean hogei ale, eta 147 biztanleko Silhouette irlan ehunen bat aurkitu ziren. Besteak beste, Seychelleseko Botanikoa in situ, eta Ingalaterrako Cornuallesko Eden Proiektua eta Kewko Botanikoa eta Bretainiako Brestekoa ex situ, galdu gabe in vitro ugaldu eta landatzen ari dira.

Azkenak
Mutil-dantzak indartu eta babesteko deia luzatu du Plazara Dantzara elkarteak

Baztango lehen festak hastearekin batera, mutil-dantzak dantzatzera bultzatu nahi dituzte baztandarrak; hala adierazi dute Plazara Dantzara elkarteko kideek publikatu berri duten prentsa-oharrean. Aurreko urtea Baztanen bazterketarik gabeko lehenengo urtea izan zen eta horri... [+]


Gazako osasun zentroan %80 zerbitzuz kanpo dago

Gazako osasun sistema kolapsatzeko zorian dagoela jakinarazi du Osasun Ministerioak, erregai faltaren eta erasoen ondorioz. Urriaren 7tik 500 mediku eta 138 erizain hil ditu Israelek, eta 33 ospitale suntsitu. Rafah-tik 300.000 pertsonak egin behar izan dute ihes azken egunetan,... [+]


Heziketa perfektuaren sindromea: nekeak jotako gurasoak eta presioak itotako haurrak

Heziketa perfektua jasoko duen seme-alaba perfektua izateko nahiak eta espektatiba eta lorpenetan oinarritutako kulturak estresa, antsietatea eta jarrera arazoak sortzen dituzte, eta zabalduta dagoen fenomenoa da gainera. Hala dio ikerketa berri batek.


Ezinbesteko egoera

Apirilaren 2 eta 3an Parisen iragan zen epaiketa, dudarik gabe, judizialki memento historikoa izan zen. Lehen aldikotz euskal afera judizialetan, defentsa eta estatuaren ordezkariak aho batez mintzatu ziren.


Hil egin da Lizarrako langile bat, gidatzen zuen kamioian istripua izan ostean

51 urteko garraiolariaren kamioia irauli egin da Ejea de los Caballerosen (Aragoi). 2024an hiltzen den 23. langilea da.


Eguneraketa berriak daude