Pornoak hil zuen Beta
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Gerra parekatua zen, bi tramankuluek antzeko ezaugarriak zituztelako –besteak beste, hamar kilo inguruko pisua–. VHS sistemak grabatzeko erabiltzen zituen zintak Betarenak baino luzexeagoak ziren: VHS zinta luzeenak 240 minutu zituen eta Betarenak hamabost gutxiago. Baina gainerako ataletan Betamax zen nagusi. Ia urtebete lehenago merkaturatu zen. Gainera, Sonyren sinadurak arrakastarako bermea zirudien; berehala etxe horrek walkman asmakizuna merkaturatu zuen, musikaren erreprodukzioaren munduan sekulako iraultza ekarri zuena, eta geroago CD formatua ere enpresa japoniarraren emaitza izan zen. Azkenik, audio eta bideo kalitate hobea eskaintzen zuen Betamaxek. Baina egia da abantaila hori gama altuko telebista eta bozgorailuetan soilik antzeman zitekeela.
1984an 2.300.000 Betamax ale saldu ziren munduan. VHSk salmenta horiek hirukoiztu zituen. Gerra galdua zuen Betak, Sonyk porrota 1988ra arte onartu ez zuen arren. Ordurako, VHSk merkatuaren %95a zuen. Gerora, azterketa ugari egin dira Betamax kasuaren misterioa argitze aldera.
1984an bertan, soilik hamabi konpainiek ekoizten zituzten Beta bideoak. Aldiz, 40 fabrikatzailek VHSaren aldeko hautua egina zuten. Hainbaten esanetan, Sonyk ez zuen hasieran bere teknologiaren lizentzia banatu nahi izan, baina konpainiako arduradunek hala izan zenik ukatu dute. Alokatzeko nahiz saltzeko filmetan ere alde handia zegoen ordurako, baina hasieran Beta eta VHS formatuko filmen kopurua parekoa zen. Beraz, datu hauek ezin ditugu VHSren garaipenaren kausatzat jo, ondoriotzat baizik.
Betaren porrotaren arrazoi nagusia ez dugu bideoklubetako erakusleihoetan aurkituko, apal ezkutuenetan baizik. Bideo erreproduzitzaileak etxeetan arrunt bilakatu zirenean, pornografiaren industriak izugarrizko gorakada izan zuen. JVCk pornografia banatzaileekin akordioak sinatzen trebea izan zen eta horrek askoz errentagarriago bihurtu zuen VHS formatua.
Eta, egun, Blu-ray eta HD-DVDren arteko gudua ere pornoak erabaki dezakeela dioenik bada.
Kosmetiko enpresak azalerako kremak hornitzen zituen Dachauko kontzentrazio esparrua. Naziek presoekin esperimentuak egiteko erabili zuten krema mota bat, eta 80 eta 90 preso artean hil ziren horren ondorioz. Enpresak ikerketa “independente eta osatua” jarri du... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
Larunbat honetan Gasteiz Euskararen Hiria ekimenak hartuko du Gasteizko Andre Mari Zuriaren plaza. Goizean hasi eta gauera arte, “euskararen aldeko festa handia” izatea nahi dute euskalgintzako eragileek, kirol jarduerak, kultur emankizunak edo arratsaldeko... [+]
Zubietako erraustegia itxi eta Gipuzkoako hondakinen gaikako bilketa hobetzea eskatzeko giza katea deitu du Errausketaren Aurkako Mugimenduak eragile gehiagoren babesarekin, azken urteotan bezalaxe, igandean, irailaren 14an Donostiako Kontxan.
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
CaixaBank Researchek egindako ikerketak agerian eman du Nafarroako etxebizitza merkatuaren egoera. 2007-2008 arteko higiezinen burbuilaren garaian baino %3,7 garestiagoa dira etxebizitza eraiki berriak Nafarroan.
Hemeretzi errusiar dronek Poloniako muga zeharkatu dute, eta Poloniak leherrarazi egin ditu. Poloniako aire eremuari “inoiz egindako erasorik handiena” dela dio armadak.
Protesta eguna da gaur Ipar Euskal Herrian eta Frantzian, François Bayrou lehen ministro ohiak egindako aurrekontu proposamenen aurka altxatu dira gizarte eragileak. Goizean goizetik, Baionako sarrerako biribilgunea blokatzeari ekin diote. Jada hogei manifestari atxilotu... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
17. edizio honetan hamar proiekzio antolatu ditu Donostiako Zinemaldi Alternatiboak, beste horrenbeste eragilerekin elkarlanean. Helburua, urterokoa: "Zinemaren bidez hausnarketa kritikoa sustatzea, hainbat gizarte-gai eta -gatazkari buruzko lanak proiektatuta eta... [+]
Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]
Osasuna futbol taldeak bat egin berri du AHTren aldeko enpresarien plataformarekin. Baina, "kirola eta politika ez dira nahastu behar" 'koinatuen' esaldirik gogokoena Bilbon gertatutakoaz besterik ez dugu entzun. 23 hilabetez jarraian estatu genozida batek... [+]
