Amaitu da festa
Lehen hiru zaldien irrintziak urrunetik entzuten dira. Zuria da, agian, enigmatikoena: fede faltsuaren ideia, apostolu gezurtia. Hori ere gure artean daukagu, ordea: mundua luzaroan gobernatu duen merkatu librearen ezina eta gezurra. 1929an jausi zen eta, harri berean estropuz behin egitea batere sofistikatua ez denez, hementxe berriro mendebaldarron biziera dardarizo betean jarri(ko) duen lurrikara. Askorentzat, amaitu zen festa.
Eta ez dirudi Wall Street-eko yatedunak izango direnik, haizearen kontra txiza egitearen ondorioz, festatik erretiratu beharko diren bakarrak. Klase ertaina ondo zipriztindu dezake honek. Ohituak geunden ikustera kapitalismo finantzario globalaren logika ustelak zelan hondoratzen zituen planetako beste geografiak. Guk, bitartean, Freixenet Gabonetan, otarrainxkak urte guztian eta, low cost hegaldiekin, Londresen asteburuak.
Gezurra sakonagoa ere bada: Mendebaldeko zibilizazioaren oinarriak eurak daude usteldurik (ez bere forma ekonomiko jakin bat, neoliberalismoa); etengabeko hazkunde ekonomikoan oinarrituriko gizarteak ez du etorkizunik. Urteak eman ditugu esaten biziera horrek amiltzera eroango gaituela, ezin duela iraun, ez lukeela iraun beharko. Heldu ote den diskurtsoa praxiarekin lotzeko ordua. Une apokaliptiko honetatik atera daitekeen gauzarik onena litzateke.
Paradoxa galanta bizi dugu: mundu post-sozialista ei da gurea eta, aldi berean, kapitalismoa sekula ez da hain ezgauza izan ganoraz erantzuteko gizadiaren etorkizunari. Inteligentzia kapitalista sekula baino gutxiago da etorkizunerako tresna baliotsua.
Marraskiloari ikasi behar genioke. Ivan Illich-ek kontatu zigun zelan eraiki ohi duen bere oskola. Xamurtasunez eransten ditu oskolaren espirak. Bata bestearen atzetik gehitzen ditu gero eta zabalagoak diren espirok. Kolpean, eten egiten du lana. Kiribiltzen hasten da, uzkurtzen. Oraingoan animalia txikiagotuz doa. Izan ere, puntu batetik aurrera espira bakar bat gehiago gehituz gero, halako hamasei haziko litzateke. Eta horrek gainkarga eragingo lioke. Bizi beharko litzateke soil-soilik oskolaren hazkundeak sorturiko eragozpenei aurre egiteko.
Mendebaldeak marraskiloaren likina nahi du krema egiteko. Ona omen, azaleko zimurrak disimulatzeko.
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.
Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]
Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]