Ez denean ezer
aurre egingo dieten hedabide independenteak
I
Zu ez zarenean dena,
izan al ninteke ezer?
Ez nezakeenean uler
sentitzen ari naizena,
zer da egin behar dena
dena bukatu ondoren?
Erdibitzear zegoen
mundu batetik bi mundu
erditu, eta urrundu,
zatitan lehertu baino lehen?
II
Maiz negarretan leherturik,
babes pozoindu bat behar:
Besarkatzen dugu elkar
elkar ezin ulerturik
eta orduan, urturik,
biak haragi ta gezur
(bata bestearen beldur,
noiz ihes egingo digun…)
Noiz bihurtu zitzaizkigun
besoak galdera ikur?
III
Ustekabean leihotik
lapur isilen antzera
negua sartu ote da?
Ta sartu bada, zergatik
sartu den ere ez dakit.
Zure ta nire bihotzak
besarkatu ditu hotzak
sortzeko bihotzikarak
bihurtzeraino izarak
txikiegiak biontzat.
IV
Usoak hegan egin du.
Hoztutako izarekin
bandera zuriak egin
eta zeruan astindu.
Baina bihotz maitemindu
batentzat bake koldarra
beti izaten da txarra.
Ez dut nahi bakerik jada
zu-etena baldin bada
bake posible bakarra.
V
Jolas makabro honetan
nork mugitzen ditu fitxak?
Bolbora usaineko hitzak
burdinazko ezpainetan;
betiko elkarrilketan
zauri zaharrak zabaltzea.
Inork ez du nahi galtzea,
baina ez al da ankerra
galdurik dagoen gerra
batean borrokatzea?
VI
Zer egingo dugu orain
zauritutako soldadu
bat baino ez bagara gu?
Zer? Odoldutako lur-gain
honetan bala baten zain
itxarotea besterik?
Ez badugu, sentitzerik
gure loturatan aske
ta, gure munduaz beste
egiteko adorerik.
VII
Lehengo zeru orlegiak
daude itzalez sututa.
Zein tximistak itsututa
galdu ditugu begiak,
sentimenduak, egiak?
Zein harreman da gurea,
esperantzarik gabea?
Gurea bada maitea
trumoi bat eta bestea
lotzen dituen barea.
VIII
Trumoi ondorengo trumoi
hauetara errenditu
rutinak bihurtu ditu
aho hau eta ohe ohi
hura, ahazteko arrazoi.
Nahiz eta iragan eder
hura faltan bota laster,
onar dezagun azkena
ezer ez delako zena
dena ez denean ezer
Doinua: Dezima
Oharra: Zarauzko Udaleko Euskara Zerbitzuak antolatutako XXIV. Basarri Sariko bertso sorta irabazlea.
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]
Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]
Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]
Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]
Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]