Telefono gakotua

  • Besteak beste burokraziaren zatarra agerian utzi zuelako zaigu eder Kafka.
    – Ados bazaude, pultsa 1. Ez bazaude, pultsa 2.
Iñigo Aranbarri
Iñigo Aranbarri idazlea eta poetaDani Blanco
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Prozesuan, bakarrik dago xehatzen duen dolarean gizakia. Gazteluak larderiaren neurria du. Horra giza kondizioa, Sartreri bide erakusle: mundura egotzia, lan egin, besteekin bizi eta hil beharra. Eta propina: larria administrazioaren logikaren aurrean.

Luzea dute Euskadi Sariek itzala, arratsaldekoa. Banatu dira hauek ekitaldi ofizialean, ekarri dira prentsako lerroburuetara joan ez izanak, atera dira argitara gutun eta iritzi gehiago eta, politikoa da mintzo: “aztertzen ari gara nola aldatu eta hobetu”. Burrunbada lasaia, hor dago.

– Ados bazaude, pultsa 1. Ez bazaude, pultsa 2.

Utikan manifestuak zertarako balio izan duen, orain hobeto ikusten dut. Puntu batzuetan, garbi dago, ez ginen nahi bezain zorrotz ibili; beste batzuetan, aldiz, garbiago diot, motz geratu ginen.

Manifestuak badu, ikusten da, berotik. Generoarena du datu objektiboak aldaba nahi duen ahokadarekin uztartzearena. Norberaren liburuetan ez bezala, idazle eta itzultzaile askorena den sentipena paperera biltzeko, antze handia behar da, eta ez da beti asmatzen. Sinatzaileen artean ere, denok ez genuen arrazoi berberengatik eman gure izena idatzi barrenean. Baina plantoarekin guztiongan zegoen sariaz urteetan pilatutakoa plazaratzeko gogoa, literatura gizartean gaiaz kezka, nik dakit ba, sistemaz, kanonaz, erakundeen eginbeharraz edota idazlearen erabileraz; eta nola ez, sariek betetzen duten funtzioa ez ezik, nola eta zeren arabera ematen diren ere, hizpide nahi.

Hori da administrazioak eraman ezin duena. Ez Euskal Autonomia Erkidegokoak, ez inongoak. Manifestuek beren hizkera duten bezalaxe du berea aparatu burokratikoak. Kritikei irainez erantzuteko beti dago, kintzena tarteko, nor bidali. Petardoa sartu guk? Okerreko bidea hartuta ere, ezin makurrik aitortu, egiaren baino izenaren beldurrez. Nola onartuko dugu gauzak oker egiten ditugun aldiro? Makinak beti behar du dirdiratsu, merezi du: Jaurlaritza euskal letren alde. Larderia horrexen aurrean inurri bezain gizaki sentitzen zelako idatzi zuen Kafkak.

– Ados bazaude, pultsa 1. Ez bazaude, pultsa 2.

Pentsatzekoa zen manifestuaren ondoren gehixeago zainduko zirela besterik ez bada hainbat alderdi, neurri batean zaratatsuak isilarazteko, diot. Ikusi dugu. Koldo Izagirrek salatu zuen aurrena prentsan, Jon Alonsok gero. Txikikeria formal bat, logikaren erakusgarri baina. Haur eta Gazte Literaturan aukeratuak izan zirela jakinarazi zitzaien. Jaurlaritzak, bi hilabeteotan, ez du zuzendu ez onartu enegarrena, Helduen kategoriari zegozkiola izendapenak.

Bestalde, publikoki uko egin eta hala ere hautatu egin zituztela?

– Uko egiten segitzen baduzu, pultsa 1. Bestela, pultsa 2.

“Nola aldatu, nola hobetu aztertzen ari gara”. Benetan, ez dago zer eginik. Bi hizkera dira azken beltzean bekoz beko daudenak. Literatura ez ezik gizartea bera ulertzeko manera bi. Telefono konpainiara deitzen duzunean bezala, elkarrizketa etsigarria, robota bestaldean:

– Ados bazaude, pultsa 1. Ez bazaude, pultsa 2.

Eta nik ez bata eta ez bestea, deitzen dudala ez ezer negoziatzeko, nola ba, motza naizela liburu onenarena ulertzeko aitortzeko baizik; besteak beste jakiteko nola neurtzen diren eleberriak poemekin eta ipuinak saioekin; esateko ez zaidala gustatzen satisfazioaren kultura honetan idazleak missen gisa erabiltzea; idaztea eta idazlea bestela ulertzen ditudala, nik.

Ados bazaude, pultsa 1. Ez bazaude, pultsa 2.

Eta akituta, telefonoa gakotu dut.

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Eguneraketa berriak daude