Jon Aranoren hirugarren poesia liburua

  • Jon Arano ::Zeruak eta infrentzuak

    Elkar

    orrialdeak ::124

    prezioa ::12.60€

Jon Arano
Jon Aranoren hirugarren poesia liburua
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Aspaldikoa du Jon Aranok poesia zaletasuna. Zeruko Argian argitaratu zituen aurreneko poemak. Gerokoak dira, berriz, Susa argitaletxearekin plazaratutako Bileterik gabe (1985), eta Malezia sorta (1991) poema liburuak. Eta bere olerkien berririk izan gabe hamasei urte joan badira ere, berak ez omen dio inoiz idazteari utzi. Horren lekuko dira Joseba Jaka V. Literatura Beka saria jaso zuen Zeruak eta ifrentzuak, liburua, Elkar argitaletxeak orain kaleratu duena, baita laster argia ikusiko duen Zeru akastuak ere. Urte gogorrak izan ei dira azken hauek Jon Aranorentzat, batik bat Ostiela aldizkaria utzi behar izan zuenetik –bihotza pulunpaka/ bakardadea kiloka/ eta besarkada berriz/ ezin besarkatuzko pena dio poemetako batean–. Baina basamortutik irteten ari omen da, eta horren froga dira Zeruak eta ifrentzuak liburuan jasotako testu ironikoak, hemen dela infernua eta zerua dioten olerkiak. Garai batean izan zen poeta gazteak kontuak eskatzen dizkio oraingo poeta helduagoari, orduko hainbat kritika axalkeriatzat joaz. Heuretzat idazten hituen/ heure amorru eta manifestuak, inbentariatutako zorne zuria/ ez huen ez geronen inbentua adieraziz, erabakitzeko: A ze trastoak/ ginenekoan poetastroak!
Jon Arano
«Profeta naiz, pailazoaren sudurrarekin

Zer aurkituko du irakurleak poema hauetan?


Nire bizikizunetan oinarrituta idatzi ditut, herriko hizkera erabiliz. Zaharrari erreparatuta, zerbait berria egin nahi izan dut. Era guztietako poemak dira: infernurako poema gorri-beltzak, purgatoriorako moduko neutroagoak edota paradisurako izan daitezkeen arrosa urdin argiak. Liburu osoan dago ironia pil-pilean, baita zinismoa ere. Desertuko predikaria bezala ikusten dut nire burua. Profeta naiz, pailazoaren sudurrarekin.

Lehen idatzi zenituen poemetaz damu al zara?


Bai, esandako hainbat gauza ez nuke orain errepikatuko. Beti kritikatzen aritu izan gara baina, akaso, kritikatzeko baino gehiago dago aldarrikatzeko. Lehen mundua aldatu nahi genuen, orain konturatu naiz mundua ezagutu egin behar dela, mundu honetan denetik baitago, ezagutzea da kontua.

Nolakoa da oraingo Jon Arano?


Koldo Izagirrek nitaz esan zuen konformismoaren eta sakratuaren aurka nagoela, eta miseria eta gezurra ikusi orduko antzematen ditudala. Egia da nire burua ongi ezagutzen dudala, eta baita nire miseriak ere, eta esango nuke besteenak usaintzeko ere gauza banaizela. Nik neure burua ikonoklastatzat hartzen dut, gauzei buelta eman eta denari punta ateratzea da nik egiten dudana.

Eta gizartea kritikatu, ez da hala?


Agintearen kritika da nirea. Ikonoklasta ere esan izan didate, ikonoei buelta emateko joera dudalako. “Ondo zaudete eta esaten duzue oso ongi bizitzen dela”, horixe kritikatzen dut nik. Gezurra ari du goian behean, eta gezurrak sutan jartzen nau.

Azkenak
2025-07-30 | Sustatu
Tea app: emakumezkoen online segurtasunerako behar zuen tresna desastre bilakatu da

Tea App edom Tea Dating Advice delakoa ustez emakumeak online sortutako zitetan babesteko sortutako app bat da (edo izan da). Bere funtsa zen emakumezkoek online ligatzeko plataformetan ageri diren gizonezkoak etiketatzea hitzordu edo topaketa txar, susmagarri edo ez... [+]


2025-07-30 | Ahotsa.info
Eskuin muturreko talde sektario batek ‘Nabarro’ren omenaldia oztopatu du Abarzuzan

Eskuin muturreko sekta erlijioso bateko kideek, Deierrin bizi direnek, 1986an erbesteratuen aldeko ekintza batean Hernanin hil zen Fernando Ros Abartzuzako gaztearen omenezko ekitaldiko bidea oztopatu zuten igandean.


Milaka juduk Palestinaren askapenaren alde lan egiteko konpromisoa berretsi dute, “sionismoaren krimenen aurka”

Milaka lagun bildu ziren Vienan ekainaren 13tik 15era, lehen edizioa izan zuen Judu Antisionisten Kongresuan. Hiru egunez eztabaidatu eta hausnartu ostean, ohar bat argitaratu dute Israel palestinarren aurka egiten ari den genozidioaren eta garbiketa etnikoaren aurrean ahotsa... [+]


Uribarrin urperatutako herrietatik bota zituztenak omendu dituzte

Ur azpian utzitako herrietatik joan behar izan ziren 600 pertsonen omenez jarri dute oroigarria urtegiaren begiratokian, "ez ditugu inoiz ahaztuko urperatutako bizitzak", adierazi du Arabako ahaldun nagusiak.


2025-07-29 | Gedar
609 langile kaleratuko dituzte Ezkirozko BSHn

Plantillak baiezkoa eman dio aurreakordioari, eta, printzipioz, urte hau amaitzean itxiko dute fabrika.


Gasteizko lorezainek lau hilabete bete dituzte greban, Jaurlaritza eta Enviser enpresa aurrean manifestazioa eginda

Gasteizko lorezainen grebak lau hilabete bete ditu, langileek salatu dute Enviser enpresak eta Gasteizko Udalak blokeatu dutela auzia, bilera berririk ez dutelako egin uztailaren 7tik. 


Álvaro Uribe Kolonbiako presidente ohia errudun jo dute iruzurra eta eroskeriagatik

2002 eta 2010 artean Kolonbiako presidente izan zenari gutxienez lau eta zortzi urte arteko espetxe zigorra ezarri diezaiokete. Auzitegi Gorena 2018an hasi zen ikertzen Uribe, Ivan Cepeda senatari ezkertiarrak jarritako salaketa batean lekuko ziren hainbat paramilitarri... [+]


Israeldar kolono batek ‘No Other Land’ dokumentala grabatzen lagundu zuen aktibista palestinar bat hil du Zisjordanian

Yinon Levi izeneko kolonoak Odeh Hadalin aktibista hil du Zisjordania hegoaldean. 'No Other Land' dokumentala grabatzen lagundu zuen Hadalin, dokumental onenaren Oscar saria irabazi zuen martxoan. Kolono hiltzailea palestinar lurraldeak okupatzeagatik AEBetako zigor... [+]


2025-07-29 | Mikel Aramendi
Analisia
Kanbodia eta Thailandia, gerra-plantak egiten?

Arma astunekin elkarri erasoka lau egun eman ondoren, baldintzarik gabeko su-etena adostu dute Kanbodiak eta Thailandiak, Malaysiaren bitartekaritzarekin, Kuala Lumpurren egin duten aurrez aurrekoan. Ezingo dute akabera hori ikusi bonbardaketetan, alde batean zein... [+]


Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Eguneraketa berriak daude