Liceo Santo Tomas De Aquino Ikastolako Zuzendariarekin Elkarizketa


1963ko uztailaren 21an
Liceo Santo Tomas de Aquino Ikastolako zuzendaria den Gorrotxategi jaunari elkarrizketa.

Liceo Santo Tomas De Aquino Ikastolako Zuzendariarekin Elkarizketa
«ZERUKO ARGIA'N» dako nai nuke zerbait idatzi, Akino'tar Tomas Deuna'ren Ikastol ontaz; eta asmo orre'kin, Gorrotxategi jauna, Zuzendaria'ren etxe'ra etorri naiz, ustekunde oso-osoan gañera, arrera on bat egingo ditela.
Eskubide txiki bat ote duten nago, Ikastol ontaz itz egite'ko, ba omentxe ikasten baitun nere-semetxo batek. Ausargeri aundia iduri ba zaizu, azketsi arren, Zuzendari jauna. Nola nai dala ere, nai dizut agertu gure poxtasuna, seme, ta gu, gurasoena, Ikastol onek egiten dun lan ederragatik, gure Euskera' ren alde, jarrai bidea baita aurrentza'ko, beste lan guztiak egiñaz, aurre'tik ikasia euskeraz, ez azte'ko.
Bear degu emen esan itzalkeri'rik gabe egiten dala gure tartean lan bikaiña Euskera gatik; eta aitorketa auxe lenik eta gero txalo bero ta biotzekoena ondore'tik, ez dala uste dut geiegi izango eskeintzera, langille oie'ri, eskatuaz bero'ri, esker-on au ondo artu zaten. Bai baña, bear zan beste toki bat, txiki oiek ez zitezen azera gelditu ikasitako gaie' tan, ba erdera usteko-Ikastole'tan, askok galtzen bai dituzte ain polliki ikasitako gauzak.
Itzaurre labur onen ondoren, Gorrotxategi jauna'ri galdera egiten diogu:
–Nola sortu zan Ikastol au?
–Askok dakiten bezala, Santa Mari'tar Karlos ta Zumalabe'tar Joseba Mikel, bi jaun agurgarriok, zerabaillen beren buru ta, gogoe-tan, nola bete liteken uts au gure tartean, bigarren irakaspen'go gaiak ikasiaz Euskera erakusten zala,: Laan lakatza aurre'tik, erdi'tik ta ondore'tik, ba txanpon aunitz bear baita ekite'ko; bai bada, gizon kementsu ta argiak izan ordea, biak, eta asi ziran alde bate'ra ta beste'ra austen zutela bidea. "Asiak egiña dirui" da esaera zar bat, ta ala bide ortan sortu zizan beste jaun agurgarri batzuek.
–Ikastol oni dagokion dirutza biltzen dezute? Ez ala bear aiña, ikasleak ordaintzen dutena'kin, gora bera guztiak betetze'ko?
–Oraindaño ez degu aski, ikasleak ordaintzen dutena, illero-illero bear da nun baite' tik sortu txanpon aski, askok uste duten baño geiago noski. Esku zabal-zabal batzueri esker dijoa aurrera gure Ikastola. Iru urte dira iriki zala, esan dezakegu danan zorionera'ko, ari gerala pixka-pixka bultzatzen gure nekeak diru gai ontan. Arkitu bearrean naiz ordea zuri, egin dirazun galdera ontan, gure ikaslean gurasoak ez duela oraindaño, uste giñun laguntza erakutsi, baliteke bai, askori eskaera nola bait egin bazitzaien erantzungo zutela batzuek bada ere, beren eskuerakutsie'kin. Datorren ikastarora'ko saria geitzeko asmoa degu, eta orduan ikusiko da nola ostetzen duten.
–Zuzendari jauna: Zure adierazte onek goibel xamar uzten nago. Nik oraindaño ez baitut ezer egin Ikastola'ren alde, bakarrik nere semetxoaren ikasketagatik eskatu diezuena ordaindu. Emen'dik aurrera ordea, benetan saiatze'ko asmoa bizten dirazu, laguntza orren billa aldan gaian. Ortara'ko, zer bide jartzen dituzu gure aurrean?
–Nik uste, dio Zuzendari jaunak, bear dala adierazi dana'ri ta bakoitxa'ri, Ikastolak zer indarkak egiten ari dan, gure gazteak gizon-emaku jatorrak ateratze'ko era guztie' tan, baita jakin dezaten guraso oiek, nola aurrera igaro diran gure ikasleak azken azterketa otan.
–Geroz urte au, zuen naia'k ordainizeko diña izan alda azterketa'tan, bai aurrea atera dan zenbakia. ala nolagotasunean? Geiago uste aal ziñuen?
–Gogobeteak izan gera egitan. Sarkuntzakoak aztertu dira 12, ta ez bakarrik danak aurrera atera dira, baita 8 oietakoak sarituak izan dira, "matrícula" deitzen dana'kin. Beste Ikastoleta'ko ikaslea'kin erkatu'ta esan dezakegu, gureak izan dirala erabat obekiena egin dutenak, eta zenbaki goienekoa ere aurrera atereetan. Eta ez aztu gero gure ikasleak "Institutoan" egiten dituztela -beren azterketak, ez ikastolan bertan.
-Zen bat eta zer okastarokoak dira ikasleak ?
–60 bat dauzkagu oraindano era ontan: 15 sarkuntzakoak; 16 lenbiziko urtekoak 11 bigarrenekoak; 14 irugarrenekoak eta 4 laugarrenekoak. Datorren ikastaroan, mordoxka ederra izango degu noski laugarrenekoatattik. baita sarkuntzekoata'tik ere. 100 bateraño nai ginuke iritsi gure taldea, eta ala izan dedin eskatzen degu benetan gure adiskidea'ri egin dezaten aal dezaken guztia.:
Zuri ere arren eskatzen dizut, zabaldu dezazun lau aizeta'ra, Ernaniarrak egin dotena gai ontan. 60 ikasleta'tik, 18 gutxiena Ernaniarra'ri esker ditugu. Aie'ri nere ta nere lagun guztien alde'tik eskerrik biotzekoenak.
–Ba daukazute, on dan aiña Irakasle, edo iduri zaizu geiago bear liekela Ikastolara joaten diranak ondo ikasteko?
–Gaur-gaur bezala, ez gabiltza oso gaizki; bai bana bearko degu billatu non bait beste bat edo bi. Dauzkagunak onak dira danak. Oeri beren saria pixka bat altxatze'ko, ala berriak artze'ko, bear degu ordea lenago geitu ikasleen zenbakia, eta baita... dirutza ugaritu ere. Aspergarria naizela esango dezu bear bada gai ontan, nai ta naiezkoa nola baita, nere toki onta,tik, esan bearra daukat gauzak.
–Toki erakoa daukazute Ikastol bezela ta jostatzeko ?
-Bai, asiera'ko ez daude ain gaizki. Guk ordea nai bai degu ugaritu ikasleen zenbakia, eta begira gaude zer tokitara egin leiken gure aldaketa, batezere jostatze'ko izan dezan leku zabal ta egokia, au bai daukagu exkaxena.
–Amaitzeko, azken galdera: Zuen Euskera erakuste orrek, galarazten diote umea' ri erderaz ikasi bear dituzten gaietan?
-Deus gutxiena ere Beste nor baitek galdera ori bera egin digu orain bano len, eta bai ari nola zuri esango dizuet, egunero arratsaldean ematen diegun ordu terdiko ikasketak, Euskal etizti, Iradi-jakintza-lege zarra ta berria ta eresentia ez diote kalterik txikiena egiten, erderaz ikasi bear dituen erderazko ikasgaia'ri. Ziur gaude on egiten diela bi izkuntza erabiltzeak, ba erderaz bakarrik baño aixago ulertzen bai dituzte gauzak. Au agertu digate umeak berak, eta gure oarrak esanazten digu esan dizudana. Gañera, zuek ikusiko dezute ondoena zuen seme alabangandik.
–Esker aunitz Gorrotxategi -jauna zure arrera'gati itz alditxo auxe egiteko. Barkatu gure ausardia eta eskeintzen dizugu guk egin aal dezakegun guztia, gutxi edo geiago, Akino'tar Tomas Deuna'ren Ikastol begiko au aurrera, zuzen joan dedin, gure biarko gizonemakumen onera'ko, gure Erri kutuna obeki zainduaz.
José Manuel Perurena
5


GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkastolakIkastolak
PertsonaiazGORROTXATE1
EgileezPERURENA1Gizartea

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude