Sexua bizitzeko bost (milaka) manera, bost (ehunka) emakumek kontatuta

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Obra: Emakumeak izarapean
Egileak: Lurdes Bañuelos / Mireia Gabilondo
Aktoreak: Teresa Calo, Sara Cozar, Aitziber Garmendia, Pilar Rodriguez eta Asier Hernandez
Eszenografia: Fernando Bernués
Zuzendaritza: Mireia Gabilondo
Ekoizpena: Tanttaka Teatroa
Lekua eta eguna: Zelai Aristi aretoa (Zumarraga), 2007/04/13

Bost adin eta bost gizarte maila ordezkatzen dituzten emakumeak dira Emakumeak izarapean obrako protagonistak. Sexua –eta haren ausentzia– bizi eta sufritzeko hamaika manera erakusten dituzte, isiluneek nabarmendutako eszena itogarriak eta barrea eragiten duten pasadizoak tartekatuz. Oro har, antzezlan osoan zehar oreka egokia lortzen da, eszena eta eszena artean musika ederki baliatuz. Agian, ikusle batzuek komedia ukituko pasarte gehiago egotea nahiko lukete, besterik ez bada, Aitziber Garmendiak antzeztutako pertsonaia saltseroaren ateraldi eta keinuez luzeago gozatzeko. Baina zenbaitzuk uste genuenaren kontra, Emakumeak izarapean ez da komedia hutsa. Sexu kontuak ez baitira beti irri egiteko motibo, ezta gutxiago ere. Eta hori ederki islatzen du antzezlanak.

Bost emakume dira protagonista. Baina ikusle guztiak identifikatuko dira emakume horiek esandako zerbaitekin edo bizi duten esperientzia batekin. Sexua –eta maitasuna– guztiok buruan dugun zerbait delako. Buruan, baina ez ezpainetan. Hori da obraren helburuetako bat. Sexuaz hausnartu eta hitz egin dezagun bultzatzea. Ez dakigu lortuko duen. Hitz egitearena diogu.

Hausnartzearena ziurrenik bai. Hamaika koloreko ispiluak ageri dira obran, eta ziur horietako batean (gutxienez) zuen aurpegia islatuta ikusiko duzuela. Hamaika koloreko ispiluak, kolore zuria nagusi den eszenatokian. Leiho handien zuria, izaren eta burukoen eta aulkien zuria. Eszenografia sugerentea osatzen dute gauza horiek guztiek. Azpimarratzekoa da, bestalde, Aitor Hernandezek betetzen duen papera. Paperak. Senarra baita, terapeuta, fruta saltzailea, apaiza, taichi irakaslea… eta zuzen betetzen ditu guztiak, erregistro batetik bestera abileziaz salto eginez.

Bost emakume dira protagonista. Baina antzezlanak 350 euskal emakumek sexu harremanen inguruan egindako aitorpenak ditu oinarri; 350 emakumeren artean egindako galdeketa bereziak. Ez dakigu kopuru horrek (edo gaiak) gizonezkoren bat kikilduko zuen edo zer, baina Pilar Rodriguez aktoreak obrari buruz esandako zerbaitek harritu egin gaitu: "Emakumeak izarapean ez dago gizonen aurka idatzita". Obra ikusi ostean gizonezko bakar batek hala dela pentsatzen badu, gaiari buruz uste baino gehiago hausnartu beharko dugu.

Azkenak
2025-08-04 | Behe Banda
Kale estuak dituzten hiriak

Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]


Turismoaren negozioaren aurka mobilizatu dira Zarautzen

"Gure herria izugarrizko irabazi-iturria da turismotik negozioa egiten dutenentzat. Bertako langileok, berriz, horren albo-kalteak jasaten ditugu: miseria eta esplotazioa", seinalatu dute mobilizazioa deitu duten Kontseilu Sozialistak eta Etxebizitza Sindikatu... [+]


Requiem batekin abiatzea?

Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]


Fusilatutako bi pertsonaren gorpuzkiak atera dituzte Muniainen

Gorpuzkiak aurkitu eta lurpetik atera ahal izateko ezinbestekoa izan da Gesalaz Muniango bi bizilagunen testigantza: Lucio eta Domingo Zabalza anaiek adierazi zuten, haur zirela, hainbat pertsona lurperatu zituztela leku horretan Guesalazko haranean, herri horretako... [+]


2025-08-04 | Gedar
“Sinpatiaren Festak” Lizarran: erasoak Bajadika alternatiboari

Ukabilkadak, bultzadak, blokeoa, izotz jaurtiketak eta abar jasan behar izan dituzte Bajadika aldarrikatzailea egin duten pertsonek.


HAMABI URTEZ ETXEA EZKUTALEKU
“Zorte asko ukan dugu, eta bizitza interesgarria”

Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]


Auzo ibilbideak (V)
Baiona Ttipia: babes eta arnasgune

Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]


Auzo ibilbideak (IV)
Adurtza: adreiluzko itsasoa

Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]


Auzo ibilbideak (III)
Txantrea: konfliktiboa, eta zer!

Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]


Auzo ibilbideak (II)
Egia: aldapa alai bat

Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene...  70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-01 | ARGIA
Fototekatik
Duela 40 urte...

1985. NATOn mantentzearen kontrako manifestazioak egin ziren Hego Euskal Herriko hiriburuetan azaroaren 10ean, tartean Donostian. Milaka lagun irten ziren kalera Koordinadora Antimilitaristaren deiari erantzunez, orduko agintariak karikaturizatzen zituzten mozorroekin. Kanpaina... [+]


2025-08-01 | ARGIA
Jaurlaritzaren publizitate banaketa
Hedabide erdaldunen zakua, gero eta gizenago

Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]


2025-08-01 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude