Kolesterola, umeetan ere kezkatzeko modukoa

  • Gauza jakina da kolesterolak kalte egiten diola gure osasunari gehiegizko proportzioan dagoenean batez ere. Aski frogatua dago kolesterol maila handia edukitzea bihotzeko gaitzekin lotua dagoela. Hori, pertsona helduen artean, gauza normaltzat joko genuke. Baina, zer gertatzen da umeei erreparatuz gero?
Umeek ez dute erabakitzen, gehienetan, zer jaten duten, aukera hori gurasoen esku geratzen delako. Eta kolesterol maila jaten dugunak baldintzatzen duenez, agian orain ematen dioguna baino garrantzi gehixeago eman beharko genioke umeen eta gazteen elikadura zaindu eta odoleko kolesterol maila jakiteari. Bost urtetik hemezortzi urtera bitarteko haur eta gazteetan, 170 mg/dl-tik beherako mailak dira egokiak, kolesterolarentzako. Eta eskola umeen artean egindako ikerketa batzuk kolesterolemia zifra ikaragarriak erakutsi dituzte: 185 mg/dl mutikoen artean, eta 182,6 mg/dl, adin bereko nesken artean.
 
Nolatan iritsi gara zifra horietara? Zergatik gertatu da odoleko gantzen horrenbesteko hazkundea jende gaztearen artean? Aditu gehienentzat fast food motako janariek eta opil industrialek ekarri dute kolesterolaren gorakada beldurgarri hori. Izan ere, helduok, gure jateko ohiturak aldatu ditugun bezala, gaztetxoen jateko ohitura ere arras aldatu da azken hamar-hogei urteotan; gantz saturatudun jakiak nagusitu dira: otordu lasterrak, opil gozoak, txokolatea, esnekiak, haragi eta hestebete prestatuak, litxarreriak, eta abar.
 
Argi dago, beraz, elikadura aldatu egin dela azken urteotan, kalitatean bezala baita kantitatean ere, eta horrexegatik garrantzi handikoa da gazteei ohitura osasungarriak irakastea: zerealak gosaltzeko, adibidez –horrela zuntza ere ahoratuko dutelako–. Bazkalorduan, berdurak eta arraina kontsumitzea litzateke egokiena, baina hori lortzeko sukaldean irudimen apur bat behar da, normalean horrelakoak baino nahiago izaten dituztelako pastak eta haragiak. Bestalde, frutak –osorik edo zukuan–, ogitartekoak opil industrialen ordez, esneki gaingabetuak edo erdigaingabetuak eta oliba-olioa sukaldean, entsalada eta plater nagusiak maneiatzeko. Borroka luzea izango da, baina derrigorrezkoa, ezbairik gabe.

ASTEKARIA
2007ko martxoaren 18a
Azoka
Azkenak
BOLLOTOPAKETAK
Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]


Gorputz hotsak
"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]


Eguneraketa berriak daude