Burua lepatu

  • Lepatutako ezkirik (Tilia sp.) ez dut ezagutu mendian. Mordoa, ordea, espaloi eta enparantzatako hormigoizko leotzetan. Alboa (Platanus x hispanica), ostartxa (Acer pseudoplatanus) eta hirurak dira motozerradun hiltzaile itsuen itu nagusi. Geure ikuspegitik landare eta landaretza guztiek dituzten hiru egitekoetatik bi nagusienak, soziala eta ekologikoa, ahaztu eta arloteenari, estetikari, soilik helduta lan egin ohi du kaleetako nagusi eraile saldo honek.
Itu estetiko hori lortzeko lepatzea edo mugarrotzea, gizakiak zuhaitzari dion beldur beldurgarriak eta lan horren atzean ezkutatzen den negozioak zuritzen dute. Beldur horri aurre egiteko segurtasuna aipatuko dizute, baina benetan lepatutako zuhaitza gero eta arrisku handiagoa da azpian dabilenarentzako. Lepatzea urtero edo dena delako urte kopuru jakin batez behin zuhaitzaren adar guztiak toki jakin batean moztea da. Toki horretan zauri ikaragarriak sortzen dira eta, inausketero, etengabe berritu. Ondorioz zauri horretatik sartzen diren urak eta nokieroko aurkari guztiek enbor osoaren eta sustraien buruaren nahita ezko hustea ekarriko dute. Gero hutsune horretatik zartatu, pitzatu eta zuhaitza puskaka jaustea dator.
 
Adibide miresgarriak ditugu mendietan, zuhaitz-lizar utzi beharrean egur-ikatzetarako, su-egurretarako, bazkarako, ontzigintzarako, etxegintzarako… mugarrotu edo lepatzen ziren baso galantak. Egurrak eta zurak milaka urtetan gure gizartearen ekonomiaren kulturaren arlo gehienetan zuten garrantzi itzelaren adierazle mutu dira. Estetika buruhauste nagusietatik urrun zen garaitako sekulako paisaia zirraragarriak; gizartearen premiei erantzuteko asmatutako ustiaketa ekologiko iraunkor jasangarri eder askoa. Ustiaketa hura burutzen zuen burua behar da egun ere, gaurko beharretara egokitua. Lepatu gabeko burua.

Azkenak
2025-06-07 | ARGIA
Euskara hutsezko plaza bete dute Ziburuko Azokan

1.000 euskaltzale eta kulturazale baino gehiago giro goxoan ibili dira Ziburuko liburu eta disko azokan, eta larunbat goiz eta arratsaldez gozatu dute hitzaldi, kontzertu eta liburu aurkezpenez. 33 argitaletxe eta 10 diskoetxeren lanak ezagutzeko eta erosteko aukera probestu... [+]


EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da

Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei. 


Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin

Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
 


Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen

Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.


Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira

Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.


2025-06-06 | Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk

Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.


Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea

IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.

----------------------------------------------------
 
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]

Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak

21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.


111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak

Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.


Non daude kaparrak?

Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]


“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada

Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?

Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]


GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak

Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.


Eguneraketa berriak daude