Duintasunari eutsi guran ari dena, oraindik preso jarraitzen duen Iñaki de Juana da. Baina duintasunari bakarrik ez, 100. eguneko gose greba gaindituta eta zigorra hiru urtera jaitsita, bizitzari ere eutsi beharko lioke inoiz euskal presoek egindako gose greba arrakastatsuena burutu duenak. Egindakoa egin ondoren, De Juanaren gorputzak ez luke merezi bere bihotzak –edo dena delakoak– orain huts egitea eta atzeraezinezko egoeran jartzea.
 
Bai, bere azken auzi honek justiziarekin zerikusi gutxi duela badakit, Espainiako Auzitegi Gorenak azkenik 3 urtean utzi duela hasierako 96 urteko eskari hura, gero Auzitegi Nazionalak 12 urteko espetxe zigorrean finkatu zuena. Gehiena esana dago alde horretatik.
 
Espainiako Gobernuarena da orain erabaki nagusia, eta justiziazkoena eta politikoki eraginkorrena honek kontzientziazko presoa baldintzapeko askatasunean jartzea litzateke, aurretik beste askorekin –Galindo, Vera...– egin den moduan. Baina erabaki bitartean De Juanaren bizitzak arriskuan jarraitzen du. Presoaren erabakiak begirune zorrotzena merezi du, bai aurrera segitzea erabaki duenean, bai bere borroka bertan behera utziko balu ere. Azken erabaki honek, dena den, begiruneaz gain, maite dutenen eta bere gose greba jarraitu eta sostengatu duten guztien poza eta lasaitasuna ere ekarriko luke.

Batasuna hauteskundeetara nola demontre aurkeztuko den, hori da bolo-bolo politikari eta herritar askoren buruan dabilen galdera. Eta badirudi azken korapiloa ez dela martxoaren bukaera edo apirilaren lehen egunak arte askatuko. Hor izango da bake prozesuaren egoeraren azken hilabeteetako termometrorik esanguratsuena.
 
Alderdiek –lehen bezala PP ezik– euren harremanei eusten diete, eta pentsatzekoa da ez dela izango elkarrekin kafea hartzeko bakarrik. Helburua alderdien mahaia eratzea da, baina zeregin honen zailtasuna agerikoa da, Barajaskoaren aurreko egoerara itzultzea berez gaitza delako eta, nagusiki, Anoetako eskemak ETA eta Gobernuaren arteko negoziazio mahaia ere eratuta eskatzen duelako.
 
Maiatzeko hauteskundeen aurretik, beraz, nola irudikatu Rodriguez Zapatero ETArekin berriz hitz egingo duela esanez? Orain gaitza, oso gaitza, baina gero urtebete geratzen da 2008ko Espainiako hauteskunde orokorretarako eta hor mugimendu aukera gehixeago izan dezake Zapaterok. Egia esan, bakea bide politikoetatik lortzeko bere lehengo ahaleginean dabilela iradokitzen du behin eta berriz, asteburuan Gasteizen bezala. Zaila bai, baina 2008an PPri gailentzeko ia aukera bakarra ere bai. Batasuna mugimenduak egiten ari da, ETAk ere eman beharko du beste urrats esanguratsurik, eta Espainiako Gobernuak ere bai. Bestela jai.

Ezker Batuak eta Aralarrek argiago dituzte euren urratsak eta koalizioaren formularekin eutsiko diote udal hauteskundeen erronkari EAEn. Bitxia eta ezohikoa da saioa, batez ere independentistak eta federalistak biltzen dituelako, tradizio politiko desberdinetatik datorren jendea batzen duelako. Erdian bildu dira, erabaki eskubidean, eta ikusiko da ea horrek erakarpenik duen urteak joan eta urteak etorri gehientsuenetan oso antzera agertu den euskal hauteskundeen mapan. Ausardiarik bederen ez zaie falta izan.