Ustezko etakideen azken atxiloketek xake taula gaineko mugimenduen jarraipena adierazten dute. Atxiloketen kontuetan ez da berririk egia esan, martxoaz geroztik itogina etengabekoa da eta. Ustezko ETAren arma lapurretaren ondoren izana, ordea, akaso bai. Aipatu izan da horiek izango ote ziren Espainiako Gobernuak iragarritako ondorioak, eta oraindik hala ote den jakin barik, esan liteke distentsio garaian gertatzen diren tentsio ekintza guztiak direla kaltegarri, izan hauek pistola lapurreta, kale istilu edota errepresio moldekoak. Berririk ez teilatupe honetan.

Kontua da ez dakigula elkarrizketa prozesuaren zein unetan gauden, eta gertakari hauek guztiek argazki geldiaren itxura iradokitzen dute. Negoziazioen eragile nagusiek larritasuna eta blokeo mezua igortzen dute behin eta berriz, eta horrek geldikortasun itxura areagotzen du gizartean. Iraganekoak ezagututa, halaber, azpimarratzekoa da, alderdien arteko kritika politikoen doinu nahiko lasai eta patxadazkoa. Giroak berez ez du ezer konponduko baina lagundu bai.

Eta zer egin, zer idatzi halako blokeo egoeretan? Politikariek ehundutako txutxumutxu, filtrazio edota adierazpen sareetan aritu nahi duenak beti izango du horretarako betarik. Baina une batzuetan sare horretatik eta egungo une zehatzetik ihes egiteko saioa ere interesgarria izan daiteke, batez ere benetan non gauden kokatzen laguntzeko. Halako negoziazio prozesu batean murgilduta egoteak azpimarratu egiten ditu lehendik ere -ausartuko nintzateke euskal gizartean esatera- argiak ziren laupabost oinarrizko ideia:

• Mende erdia irauten duen gatazka politiko eta bortitza bideratzeko ahaleginaren erdian gaude. Elkarrizketa eta irtenbide politikoan oinarritutako formulekin bakarrik bideratuko da.


• Egungo euskal gizartearen testuinguruan, borroka armatua iraganeko tresna politikoa da eta, arrazoiak arrazoi, ENAMek sare horretatik ateratzea lortzen ez badu, bere burua zokoratzen jarraituko du. Euskal gizarteak bakea nahi du, ia edozeren gainetik.


• Euskal herritarrek beren oraina eta etorkizunaz erabakitzeko eskubidea dute eta punto. Adostu behar dena da horren formulazio politikoa zein den, gaur egun euskal herritarrek dituzten esparru administratibo politikoetatik abiatuta eta, gustatu edo ez, Espainian eta Frantzian bizi garela kontuan hartuta.


• Gatazka bortitza bideratzea posible da eta desberdinen arteko bizikidetza akordioak posible dira, munduko beste leku askotan ikusten den moduan. Arazo askok hor jarraitzen du ondoren, konpondu barik, baina hauen irtenbidea modu ez bortitzean kudeatzen da.


• Aurreko ideiak barneratzen badira biktima, preso eta bestelako ondorio lazgarriak lan eta pazientzia askoren ondorioz onduko dira.