Prozesu politikorik izan ezean aro politiko berririk ez
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Bake eta normalizazio prozesua. Gaur egungo -Euskal Herriko eta euskal herritarren- aro politikoa definitzen -edo xedatu behar lukeen- duen esaldi honek hiru termino batzen ditu: bakea, normalizazioa eta prozesua. Egungo aro politiko honek iraganetik datorren arazo historiko bati konponketa eman behar dio. Arazoa, eta esaldia, ez dira samurrak. Esaldiak «eta» juntagailua darama berarekin. Alegia, arazoa konpontzeak ETA -eta berarekin sortu zen aro politikoa- iraganean uzteko balio behar du lehenik. Bakea ekarri behar luke, hitz batean. Bigarrenik -edo segidan edo aldi berean- normalizazio hitzari «politikoa» adiera egokitu behar zaio. Hirugarrenik, prozesu hitza definitzea eta berau ondo ulertzea falta zaigu. «
Bake eta normalizazio prozesua» esaldiko hitzen artean, prozesua da hitz anbiguoena. Zalantza gehien sorrarazten digun hitza prozesua da, alegia. Halaxe hauteman dugu behinik behin. Izan ere, prozesu bat nola hasi jakin daiteke, aldiz, nork daki nola bukatu? Ezta prozesua abiatu dutenek berek ere. Hartaz, ezer gutxi dakigunok egiten dugun galdera hauxe duzu: ba al dago prozesurik?
Bakea Espainiako Gobernuaren eta ETAren beraren zeregina zela ulertu genuen. ETAk, halaber, jarduera eta erabakimen politikoa, politikarien esku utziko zuela ulertu genuen. Ulertu bai, baina maitatzeko bezainbeste modu dago ulertzeko.
Bi urteko ibilbidea egin du Anoetako trenak. Urte bat eta erdira pauso garrantzizko bat eman zuen: ETAk su-eten iraunkorra iragarri zuen. Pauso hura ETAren eta Espainiako Gobernuaren arteko elkarrizketa gabe eman zenik pentsatzea zentzugabea da. Anoetako Proposamenaren bi erraileko trena abiatu zela eta bi aldeek «konpromisoak» hartu zituztela ulertu -nahi- izan dugu. Konpromisoak ez dira ofizialak izan, baina izan direla sumatu dugu denok, konpromiso «ofiziosoak» egon badaudela alegia. Lehen froga -edo susmoa-, ekainaren 29an, Rodriguez Zapaterok Espainiako Diputatuen Kongresuan Gobernuak ETArekin elkarrizketa abiatuko zuela iragartzean izan genuen. Zapaterok berak aitortu zuenez, ETArekin bake edo desarme kontuez mintzatzeko lehen «pausoa» ematera zihoan Gobernua. Auzi edo kontu politikoak herritarren ordezkariek ebatziko zituztela zehaztu zuen bestalde, baita kontrobertsia handia eragin zuen esaldi hau esan ere: «Ebazpenak betiere euskal herritarrek [ciudadanos vascos] libreki hartuko duten erabakiaren arabera hartuko dira». Ez zuen hori bakarrik esan, jakina, ebazpenak «indarrean dagoen legalitatearen markoan hartuko zirela» azpimarratu baitzuen.
Bi errailen eskema abiatu zenean, aditu batek metodologia ona bezain zaila iritzi zuen Anoetakoa. Batasunak dioenez, metodologia ona da, honaino iristeko baliagarria izan baita. Ibilbide orria antza, anbiguoa da. Anbiguoa da, behintzat, ETAren eta Espainiako Gobernuaren artean omen dauden balizko «konpromisoak» eurek baino ez baitituzte ezagutzen -begi bistan ez direnez, egoera anbiguoa, eta halaber, anbiguoa bezain zentzuzkoa-.
Bi aldeek adierazi dutena kontuan hartzera, «prozesua» bi errailen gainean zalantza-balantzan doan trena da, anbiguo izena merezi duen trena. Batasunak trena «blokeatua» zela adierazi zuen urrian. PSE-EEk ukatu zuen, baina azaroan «geldiune» batean sartu dela onartu du. Espainiako Gobernuak «krisialdia» hitza aipatu du ondoren. Tira, trena badago behintzat. Bi errailen gaineko trena geldirik dago, ordea. Ibilbide orririk edo prozesurik dagoen berriz, zehatz-mehatz ez dakigu.
Horiek horrela, irudiz, Espainiako Estatuaren -ez dezagun Frantziakoa ahantzi. Anoetako agirian interpelatua dago, baina gatazka ez dela bere afera dio Frantziak. Eta Zapaterok berak onesten du jarrera hau- errepresioaren eta ETAren biolentziaren inertzien menpe dago trena edota hasi behar zen prozesua. Alabaina, herritarrek nekez «irentsi» dezakete Gobernuak aipatzen duen «krisialdia»ren arrazoia hori denik. Inozoenak badaki, arazoa ez dela bakea lortzea. Aro politiko hau eta ETA fenomenoa ez ziren bake egoeran sortu. Bake hitza edota bake egoera baino gauza anbiguoagorik ez dago munduan. Normalizazio politikoa erdiestea da arazoa. Arazoa, bi errailen gainean doana tren bakarra denentz erabakitzeke dago, antza. ETAk ez bide ditu pareko errailen gainean doazen alderdien jarduna begi-bistatik galdu nahi. Gobernuak, berriz, ETAren bidaia bukatutzat eman eta alderdien mahaia -edo mahaien- gauzatzeko gidoia bakearen banderaren kolore berekoa nahi du: orrialde zuria. Orain arteko gidoiaren trazatua -Anoetakoa- onartu zuen Espainiako Gobernuak, baina hemendik aurrera, ez bide du onartzen gidoiaren lerro bakar bat aldez aurretik idatzia izatea, alderdi abertzaleek mahaian eseri ostean gehiengoz adostu lezaketen akordioa, kasu. Arazoa ez da bakea zein terminotan finkatzen den, herri honen erabakitzeko eskubidea baizik. Autodeterminazio eskubidea gauzatzeko -nolabaiteko- modua ez dute aurkitu orainokoan.
Inork imajina al dezake Udal eta Foru hauteskundeak hauen aurrekoak bezala burutzea, bake eta normalizazioaren bidean beste etapa bat burutu gabe? Alderdien mahaia osatu gabe? Inork sinesten al du, aro politiko berri batera pasako garela, prozesu politikorik burutu gabe?
Euskal politikagintzan berebiziko garaia da udazkena. Udaldia berriz, alderdien arteko ez-ohiko harremanak bideratzeko garaitzat jo da. Udako distentsioaren ostean, alderdi politikoen arteko sintonia nolako, halako udazkena sumatu dugu euskal politikagintzan. Hamarkadaz hamarkada, udazken politikoa bero-beroa izan da gurean. ETA -eta berarekin oraingo aro politikoa- 1959an sortu zen. Aroaren lehen hamarkadan, adin txikiko fenomenoa izaki, ETAk ez zuen hilik eragin. Bigarrenaren bukaeran, Burgosko prozesuaren ondoren, lehen hildako politikoak izan ziren. Hirugarrenean, diktaduratik demokraziarako trantsizioak ez zuen fenomenoa desagerrarazi. Harrezkero, Espainiako Gobernuaren eta ETAren arteko harremanak izan dira hamarkadaz hamarkada, eta udazken politikoaren termometroak markatu du aldian-aldian aro politikoa. Hamarkadak ziklo politiko gisa bizi dituen herri hau berealdiko udazkena bizitzen ari da aurten. Aurreko hamarkadetan hainbat saio egin ziren ETAren eta Espainiako gobernuen artean. Saioek huts egin arren, ezker abertzalearen beraren ustez, saioak ez bide ziren alferrikakoak. Gernikako Estatutuak, Nafarroako Foru Hobekuntzak, Ajuria Eneko Itunak, Lizarra-Garaziko Akordioak edota Ibarretxe Planak ere arrasto sakonak utzi dituzte aro politiko honen bilakaeran. Aro politiko honek eta ETAk bost hamarkada beteko dituzte aurki. Baikorrenak ere sinatuko luke «bake eta normalizazio politikora» eramanen gaituen prozesua beste hamarkada batean trenkatzea.
Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.
“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.
Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.
"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]
Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak.
639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]
Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.
Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
Global Sumud Flotillak deituta, dozenaka ontzi itsasoz ahaleginduko dira Israelek ezarritako blokeoa hausten. Ekimenera mundu osoko aktibistak batu dira, tartean lau euskal herritar. Deialdiari babesa adierazteko, Gazarako Mugimendu Globaleko Euskal Herriko delegazioak hainbat... [+]
Logikoena zen, uztailaren 26ko lehen zaplazteko argiaren ondoren. Baina abuztuaren 23ko bigarrenak ihesbide politiko ia guztiak itxi dizkio Lairen gobernu taiwandarrari. “Gogorarazpen bozketan” beren hautetsi-tasuna gal zezaketen oposizioko Kuomintageko zazpi... [+]
Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]
Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]