Zogidun maltzoen altzoan


2006ko azaroaren 05an
Jakinaren gainean hitzan, aixkiria! Arizkungo Gamioxarreko dolarean gazte baztandarren ekemenak kirikoketaren trostan, lan doinuetan, beteak ditu, dagoeneko, sagar-muztioz bukoi eta barrikote. Bertaratu ez izanaren damuaz lotsagorritzerako hego zoro ederrak ufadaka hartzidurari harro eusten diola jakin ezazu.

Udazkeneroko erretolikan, gorria izan zen eguna. Muxugorriak lanean, gorri, Baztan-arbel gorrizko dolare-askan. Sagarrak, elkor zikoitz gorri, jo egin behar mazo esku gorriz. Muztio jario ezpainetan barrena. Txerrikiak belztutako saldatan ilar benabar gorriak. Etxeen kantoi arteko kamio zahar karrejoko harri gorrietan doinuak lanean, zur eta adar doinuak.

Herriko plazarainoko karrejoa. Onil itxurako mendi sakan batean plaza borobila. Belardia plazan, dantza borobiletarako, lanen dantzetarako. Bueltan astigar zirkulua, herritarren babes, mairu-baratz; sustraiak lainoetan eta emana lurrean, zur eta adar. Kirikoketa mazo-kirtenak, txalaparta makilak eta dantzarien hanka-esku-buruak zerura, birunda-mirundan jaiaren kariaz soineko gorriz pinpirindutako mendiak maite-maite ermamiekin laztanduz.

Nekazaritza homeodinamikoan liokete: aldeko energia guztien ezohiko batura totilgalanta: plaza borobila, belardi-plaza, astigar zirkulua, doinu gozoak, irribarrezko aurpegi alaiak eta iratzeak gorritutako mendi inguruetan tontorrak maltzoz gotortuak. Gu eta gure hartzidurak harrotzen dituen haize berak harrotu ez ditzan zogia gainean duten maltzoak. Plaza honetan berriz ere izango da "zaina" dantzarien aztaletan eta gazte taldearen ekemenetan.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude