Globalizazioak eta Frantziako Gobernuaren zentralismoak Iparraldea gogor astintzen badute ere, bertako herritarrek euskal nortasunari, modu kontzientean edo oharkabean eusten diotela azaldu nahi izan du Joseba Aurkenerena Barandiaranek Iparraldean gaindi lanean agertzen diren hogeita lau kroniken bidez. Liburua, Lapurdiko Urruñan bizi den irakasle gipuzkoar honek 2003. urtean plazaratu zuen Iparraldeko kronikak izeneko haren jarraipena dela esan daiteke. Hamar urte badira dagoeneko Joseba Aurkenerena Iparraldean finkatu zenetik, eta denbora horretan izan dituen bizipen zenbait bildu ditu bere lanean, Hegoaldekoek Iparraldean uniformizazioaren kontrako borrokan egiten den lana hobe ezagutu dezagun.

Gerardo Markuletak itzuli ditu gaztelaniara Karlos Linazasorok Ipuin errotikoak eta Ez balego beste mundurik liburuetan agertutako hainbat narrazio labur. Besteak hiltzea lanbidetzat duen gizonaren eta bere semearen arteko elkarrizketaren mamia azaltzen duen ipuina izan, edo igande gauero garbigailutik ateratzen den garrasiaren arrazoia eskaintzen diguna, guztietan ageri da idazle tolosarrak hain maisuki erabiltzen duen umore garratz horren aztarna. Gaiak ugari dira: norbaiten aurkako mehatxua enkargatzera doan gazteak jasotzen duen erantzuna, inongo dendatan zorrik izan nahi ez duen emakumeak hala izan dadin lortzeko egiten duena, koartada galdu duelako oso kezkaturik dabilen gizonari ematen dioten iradokizuna... y

Haur txikienei begira idatzitako istorio honen protagonista eta kontalaria Kattalin da, oso urte gutxi dituen neskatoa. Etxez aldatu beharra dute, eta, ohitu dadin, bere amatxok etxe berri bat oparituko dio neskatoak hainbeste maite duen untxiarentzat. Gero, ordura arte etxean dauzkaten gauza guztiak kartoizko kaxa handietan gorde behar izango dituzte, baita Kattalinen jostailuak ere. Eta halako batean iritsiko da aldaketa eguna. Gizon batzuk etorriko dira Kattalin eta bere gurasoen kaxa eta altzariak kamioi batean sartzeko, eta han joango dira denak: untxitxoa, Kattalin eta bere gurasoak kotxe batean aurretik, eta kamioia atzetik. Etxe berrira iritsitakoan, gizonek kaxa guztiak hartu eta geletan utziko dituzte. Eta jakina, jarraian gauza guztiak atera eta bere lekuan jarri behar izango dituzte.

Erein argitaletxeak plazaratu duen Txantxa.Quick nobela Patxi Zubizarretak argitaratu duen azkeneko lana da. Telebistan hain ohiko diren txantxa saio horiek ditu hizpide. Nobela korala dela esan daiteke, ugari baitira bertan protagonistak. Besteen kontura barrea eragin arazteko zelatagailuak behar dira, nonbait, eta traste horiek saltzen dituen emakumea da protagonistetako bat, txantxa saio baten egilea den Marta kazetariarekin eta honek haurra izan orduko Interneten pornografia bila ekin dion bere senar goi funtzionarioarekin batera. Senar-emaztearen arteko kontuak okertzen hasten direnean, familia terapeuta batengana joko dute, Karmelo izenekoa. Bikotearen haurra ere ez da txantxetakoa: Perejil uharteko konkistan parte hartu zuen txapel berde ohi baten laguntzaz, bahiketa espres bat prestatuko du!

Preso politiko gisa onartuak izateko IRAko presoek kartzela barruan aurrera eraman zuten borrokaren ondorioz hil zirenetako bat dugu Bobby Sands. Bederatzi preso errepublikano hil ziren era berean, 1981ean. Bobby Sandsek 66 egun zeramatzan baraua eginez ordurako. Hogeita zazpi urte zeuzkan eta bizitzaren herena kartzela barruan pasatua zuen. Txalaparta argitaletxeak berrargitaratu duen Egun bat nire bizitzan liburuan agertzen dena preso errepublikanoen borroka horren kontakizun lazgarria da. Komuneko paperean eta uzkian gordetako boligrafo batez idatzi zuen Bobby Sandsek bere testigantza Idatzitakoa ezkutuan atera zuen tarte batean, eta horrela heldu da gugana.

Gabriel Janer Manilak sortu, Enara Azkuek euskaratu eta Mabel Piérolak marraztutako istorio honen protagonistak Teresa eta Jaume anai-arrebak dira. Larunbata dute egunik gogokoena, amonari bisita egitera joaten direlako, eta horretarako basoa zeharkatu behar dutelako. Amak beti esaten die bide ezagunetik joateko, ez bilatzeko bidezidorrik, baina Teresa eta Jaumeri bost axola amak esana, debeku bakoitza akuilu moduan iristen baita beren belarrietara, eta bidezidor misteriotsuak zeharkatzeari ekingo diote.

Gasteizko Udaletxeko Kultur teknikaria den Iñaki Arranzek Hitza azti lanean irakurleari hitzen herrian murgiltzeko proposamena egiten dio. Berak oso garbi du hizkuntzarekin jolas egin daitekeela, gainera betidanik horrela egin izan dela, eta jolas horren adibide ugari bildu ditu bere lanean, euskarak ere joera ludikorako isuria nabarmendu duela erakutsiz. Belaunaldiz belaunaldi iritsi zaizkigun atsotitzetatik hasi eta egungo olerkari abangoardisten esperimentazioekin buka, umeen leloetatik eta publizisten esaldi biribiletatik igarota, euskal literaturaren ibilbide osoa korritu du horretarako, bertsolarien lana ere kontuan hartuz, hiztegiak eta izendegiak arakatuz, egungo eta aspaldiko kazeta artikulu eta denbora pasak berrirakurriz, kantak eta komikiak aztertuz, gramatiketan ere ibiliz eta ingurukoen esanak ondo jasotzeko belarriak erne edukiz. Eta jakina, horrela eskaini ahal izan dizkigu hitz eta esapide bikoitzak, esaldi totelak, hitz kateak, aho korapiloak, errima errebesak, serializazioak, anagramak, hitzak dantzan, perpaus nahasiak, aurpegi biko hitzak, palindromoak, akrostikoak, hitz hautsiak, itsatsiak, asmatuak, osatugabeak eta lapsusak, besteak beste.