Omega 3 gantz-azidoak: modan jarri diren koipe naturalak
Azken aldi honetan asko entzuten dira komunikabideetan omega 3 izenekoak, eta gure sail honetan ere aipatu izan ditugu behin baino gehiagotan. Horregatik, eta jendearen artean gauzak argi uzteko, zer diren eta zertarako balio duten argitzen saiatuko naiz oraingoan.
Omega 3 gantz-azidoak koipe batzuk dira, koipe poli-intsaturatuak zehazkiago esateko, eta gaixotasun kardiobaskularrak izateko arriskua gutxitzen dute. Horregatik, osasunarentzat dakarten mesedearengatik, gero eta produktu gehiago aurkitzen dira merkatuan, beren etiketan eta propagandan omega 3 gantz-azidoak dituztela diotenak: esne aberastuak, gailetak, zukuak eta era askotako esnekiak. Hala ere, elikadura orekatua eginez gero, ez da ezinbestekoa geure erosketa-saskian produktu horiek sartzea, janari askotan berez baitaude gantz-azido horiek. Bestetik, ez da ahaztu behar produktu horiek naturalak baino zertxobait garestiagoak direla, eta beraz, hobe genetikoki kolesterol-maila altuak dituzten pertsonen elikadurarako uztea.
Elikaduran garrantzia duten omega 3 gantz-azidoak EPA (edo azido eikosapentanoikoa) eta DHA (edo azido dekosahexanoikoa) dira nagusiki, eta arrain urdinetan (atuna, izokina edo sardinak), itsaskietan eta algetan aurkitzen dira, modu naturalean. Bada familia bereko beste gantz-azido bat, alfa-linolenikoa deitua, gorputzak berez sintetizatzen ez duenez ezinbestean jan-neurriaren bidez gorputzera sartu beharrekoa. Koipe hau hazien olioetan aurkitzen da (soja, arto edo ekilore-olioan), fruitu lehorretan, zerealen germenetan, eta neurri txikiagoan berdura berdeetan.
Jan-neurri orekatu baten barruan, omega 3 gantz-azidoek gaixotasun kardiobaskularrak prebenitzen laguntzen dute -odoleko kolesterol eta triglizeridoen mailak hobetuz, eta tentsio arterialaren zifrak kontrolatuz-, eta baita minbizi-mota batzuk ere, esaterako bularrekoa, prostatakoa eta kolonekoa. Nola lortu jan-neurri orekatu hori? Astean 2-3 aldiz arrain urdina kontsumituz, 150 gramoko arrazioa pertsonako. Horrekin betetzen dira gomendatutako EPA eta DHA gantz-azidoen premiak.
Ainararen aurkako epaiketa dela eta, Bilboko Epaitegiarekin aurrean elkartu dira Manteroekin bat! plataforma eta bertaratutakoak poliziaren gehiegikerien eta egiturazko arrazakeriaren aurrean, elkartasunez antolatuko direla aldarrikatzeko.
San Lorenzo kalean 57 urteko emakume bat –Ana Belen– etxegabetzeko agindua zegoen asteazken goizerako. Hori eragozteko, etxearen atarian 07:30etik aurrera bilkura deituta zuen Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak. Azkenean ez da etxegabetzea gauzatu.
Iaz ezagutu nuen Hana Zjakic, Bollotomaseko bertso-saioaren aurretik mahai-buelta berean suertatuta. Ingelesez egin behar niola aipatu zidaten. Eta ni, orduan, kezkatu egin nintzen, ea saioan bertan inor arituko ote zitzaion xuxurlari. Lasai egoteko esan zidan berak, lehenago... [+]
Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]
Talentua garai honetan zaindu, babestu eta erakarri beharreko altxorra ei da. Horregatik, Kutxabankeko lehendakari Anton Arriolak hezkuntzan ingelesari garrantzi handiagoa eman behar zaiola adierazi du, eta euskara horretarako oztopo izan daitekeela Poloniatik etor litezkeen... [+]
Osasungintzako 501 langilek bat egin dute zortzi eskaera zehatz dituen manifestuarekin. Helburua, osasun arreta euskaraz eskaini, eman eta bermatzea, “edonon eta edonoiz, maila guztietan eta ahoz zein idatzizko harremanetan”.
“Hauxe titulu bitxia” erranen du aspaldian leitzen nauen ARGIAko irakurleak. Jakingo du halaber Stanley Kubrick zinegilearen azken filmaren zale amorratua naizela. Horrek hura esplika dezake. Funtsean, begiak zabal itxita begiratzen diogu munduari, bereziki Gazako... [+]
Badirudi Europar Batasuna eskalada beliko betean sartu dela. Munduaren ordena geopolitikoa kolokan dabil eta Europak bertan zuen pribilegiozko lekua galtzeko arriskua ikusi du. Autonomia estrategikoaren lemapean, beste neurri askoren artean, industria armamentistikoa... [+]
Euskal Herriko mugimendu abertzaleen hasieran, langile borrokak kanpotik inposaturiko zerbait balira bezala ikusi ohi ziren. Euzkadi egunkariko orrialdeetan maiz irakur zitezkeen sozialisten kontrako diatribak. Harritzekoak ere ez ziren erasook, egia esan, egunkari sozialistetan... [+]
Elon Musken xAI enpresak garatutako Grok adimen artifizialeko txatbota Telegramen txertatuko dute. 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du Pável Dúrovek zuzendutako enpresak. Orain arte, Grok X sarean edo Musken bestelako... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]